Տնտեսություն

Բանան ներկրած տնտեսվարողը ինչպիսի՞ կոնկրետ աջակցություն է ստացել ՊԵԿ-ից եւ ի՞նչ է նկատի առնվում «հաջողությամբ իրականացրել ներկրումը» արտահայտության ներքո:

Այսօր Ազգային ժողովի հերթական նիստի ժամանակ «Հանրապետական» խմբակցության պատգամավոր Խոսրով Հարությունյանը Կենտրոնական բանկի նախագահի տեղակալ Ներսես Երիցյանից հետաքրքրվեց, թե 2016 թվականին ֆիզիկական անձանց ավանդների գումարը մեր հայկական բանկերում որքանո՞վ է ավելացել, և քանի՞ ավանդադիր ֆիզիկական անձ ունենք։

Վարկային միջոցներով Կոնտուր Գլոբալը հնարավորություն կունենա վերանորոգել 404 ՄՎտ հզորություն ունեցող «Որոտանի ՀԷԿ-երի համալիրը», որի շատ մասեր գրեթե չորս տասնամյակի հնություն ունեն

Պյոտր Սվիտալսկին ողջունել է ՀՀ կառավարության ջանքերը՝ կոռուպցիայի դեմ պայքարի գործում և վարչապետին փոխանցել բիզնես հանրության շնորհակալությունը ոլորտին վերաբերող որոշումների և օրենսդրական նախաձեռնությունների համար: Նա նշել է, որ Հայաստանում ԵՄ պատվիրակությունը պատրաստ է շարունակել համագործակցությունը ՀՀ կառավարության հետ՝ վարչապետի նախանշած առաջնահերթությունների և հակակոռուպցիոն բարեփոխումների տրամաբանության շրջանակում:

Միջազգային ֆինանսական կորպորացիան (IFC), որը Համաշխարհային բանկի խմբի անդամ է, ներգրավել է 140 միլիոն ԱՄՆ դոլարի չափով միջազգային ֆինանսավորման փաթեթ «Որոտանի ՀԷԿ-երի համալիրի»՝ երկրի խոշորագույն էներգարտադրող հաստատություններից մեկի համար։ Սա Հայաստանի էներգետիկ ոլորտի առաջին ամենախոշոր միջազգային պարտքային ֆինանսավորման փաթեթն է:

ՀՀ ֆինանսների նախարար Վարդան Արամյանը ներմուծվող ապրանքները տեղականով փոխարինելու գործընթացը տնտեսական աճին նպաստող գործոն է համարում:

ՀՀ վարչապետի ընտանիքի՝ Գյումրիում ներդրում կատարելու մասով ՀՀ ֆինանսների նախարար Վարդան Արամյանը շահերի բախում չի տեսնում: ՀՀ ֆինանսների նախարար Վարդան Արամյանը լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ նշեց, որ այդ ներդրումը տրվելու է հավատարմագրային կառավարման: Նրա խոսով` միջազգային փորձում նման պայմաններում լինում են հայտարարագրեր նաև հավատարմագրային կառավարման հանձնելու հետ կապված խնդիր:

Տեղի է ունեցել «ՆԱՍԴԱՔ ՕԷՄԷՔՍ Արմենիայի լավագույն անդամ 2016» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը: «ՎՏԲ-Հայաստան Բանկ» ՓԲԸ արժանացել է «Բորսայի լավագույն անդամ 2016» գլխավոր մրցանակին: Մրցանակաբաշխությունը անցկացվում է արդեն յոթերորդ տարին անընդմեջ, որտեղ հաղթողին ընտրելու համար հաշվի են առնվում «ՆԱՍԴԱՔ ՕԷՄԷՔՍ Արմենիա» հարթակներում կնքված գործարքների քանակը, ծավալը եւ արդյունավետությունը:

ՀՀ էներգետիկ ենթակառուցվածքների և բնական պաշարների նախարարության ատոմային էներգետիկայի բաժնի պետ Արտեմ Պետրոսյանի խոսքով, 2017թ. ընթացքում նախատեսվում են իրականացնել էներգաբլոկի սարքավորումների, համակարգերի և շինությունների արդիականացման նախագծային աշխատանքները, սարքավորումների մնացորդային պաշարի հաշվարկային հիմնավորումը, ճառագայթային անվտանգության մակարդակի բարձրացմանն ուղղված միջոցառումները։

Հայաստանում բնակչությանը մատուցված ծառայությունների ոլորտում 2017թ. հունվարին 2016թ. դեկտեմբերի համեմատ արձանագրվել է սակագների 0.7% նվազում, ինչը հիմնականում բնակարանային-կոմունալ ծառայությունների՝ 1.8% (կապված բնակչությանը խողովակաշարերով գազային վառելիքի վաճառքի ծառայությունների սակագների 5.2% նվազման հետ), մշակույթի ոլորտի ծառայությունների՝ 0.9% սակագների նվազման արդյունք է:

ՀՀ սպառողական շուկայում 2017թ. հունվարին 2016թ. դեկտեմբերի համեմատ արձանագրվել է 2.6% գնաճ, ինչը մեծապես պայմանավորվել է պարենային ապրանքների 7.4% գնաճով: Պարենային ապրանքների (ներառյալ ոգելից խմիչք և ծխախոտ) գները նշված ժամանակահատվածում աճել են 6.7%-ով, իսկ ոչ պարենային ապրանքների շուկայում և ծառայությունների ոլորտում գրանցվել է գների և սակագների՝ համապապասխանաբար 0.6% և 0.7% նվազում:

Հայաստանում 2017թ. հունվարին 2016թ. դեկտեմբերի համեմատ ոչ պարենային ապրանքների շուկայում արձանագրվել է 0.6% գնանկում, ինչը հիմնականում պայմանավորվել է կոշկեղենի` 3.4%, հագուստի և գործվածքի՝ 1.9% գնանկումով:

Հավկիթի հանրապետական միջին գինը 2017թ. հունվարին 2016թ. հունվարի համեմատ աճել է 1.3%-ով, իսկ 2016թ. դեկտեմբերի համեմատ՝ 2.8%-ով: Շաքարավազի հանրապետական միջին գինը 2017թ. հունվարին 2016թ. հունվարի համեմատ աճել է 15.0%-ով, իսկ 2016թ. դեկտեմբերի համեմատ՝ 0.6%-ով:

Շինարարության ոլորտի անկումն արդեն այնքան սովորական է դարձել, որ այդ մասին արդեն գրեթե չենք էլ խոսում։ Տնտեսության երբեմնի շարժիչ ուժը 2009 թվականից ի վեր սկսեց գահավիժել, և այդ պրոցեսը շարունակվում է նաև այժմ։

2017թ. հունվարին 2016թ. դեկտեմբերի համեմատ հանրապետության սպառողական և արտարժույթի շուկաներում արձանագրվել է գների և ԱՄՆ դոլարի նկատմամբ հայկական դրամի հաշվարկային փոխարժեքի համապատասխանաբար 2.6% և 0.6% հավելաճ (ԱՄՆ դոլարն արժևորվել է):

Նախատեսվում է բարձրացնել հարկերը չմուծելու համար քրեական պատասխանատվության շեմը՝ 2 մլն դրամից դարձնելով 4 մլն-ի։

Այսուհետ Պաշտպանության նախարարությունը կամ որևէ այլ գերատեսչություն չի կարողանա մեդալի տուփեր կամ նոթատետրեր ձեռք բերել մեկ անձից կատարվող գնումների եղանակով: Ինչպես պետական գնումների մասին սեմինար-քննարկման ժամանակ ասաց ՀՀ ֆինանսների նախարար Վարդան Արամյանը, գնումների մասին օրենքի փոփոխության արդյունքում, որն ուժի մեջ է մտել այս տարվա հունվարի 1-ից, միայն նախագահի գրասենյակն իրավունք ունի մեդալի տուփեր գնել մեկ անձից, քանի որ հատուկ սպեցիֆիկացիա կա:

Պետական գնումների գործընթացում ներդրվում է շահերի հայտարարագրման գործիքը, որը կիրառվում է ամբողջ աշխարհում: Ինչպես այսօր պետական գնումների մասին GIZ-ի աջակցությամբ կազմակերպված սեմինար-քննարկման ժամանակ տեղեկացրեց ՀՀ ֆինանսների նախարար Վարդան Արամյանը, գնման մրցույթին մասնակիցն այլևս պարտադիր կերպով պետք է ազգակցական կապերը, փոխկապակցվածությունը հայտարարագրի:

2017 թ. հունվարի 1-ից ուժի մեջ է մտել Պետական գնումների մասին նոր օրենքը, որի սկզբունքներն են պետական ֆինանսների ծախսման արդյունավետության բարձրացումը և կոռուպցիոն ռիսկերի չեզոքացումը: Այսօր պետական գնումների մասին սեմինար-քննարկման ժամանակ այս մասին ասաց ՀՀ ֆինանսների նախարար Վարդան Արամյանը:

Դատեք ինքներդ` դրամական արտահայտությամբ արտահանման աճը կազմել է մոտ 300 ԱՄՆ դոլար։ Բավարա՞ր է այն, թե՞ ոչ. այս հարցը մի կողմ թողնելով` տեսնենք, թե ինչ ապրանք ենք արտահանել այդ գումարի չափով։ Ամենամեծ բաժինն արձանագրել է «թանկարժեք ու կիսաթանկարժեք քարեր, թանկարժեք մետաղներ և դրանցից պատրաստված իրեր» ապրանքատեսականին։

Հայաստանում 2016 թվականի հունվար-դեկտեմբերին պղնձի խտանյութի արտադրության ծավալը կազմել է 388,5 հազար տոննա: ՀՀ ազգային վիճակագրական ծառայության հրապարակած տվյալներով, 2015 թվականի նույն ժամանակահատվածի նկատմամբ այն աճել է 23,1 տոկոսով:

Հայաստանում 2016 թվականի հունվար-դեկտեմբերին պահածոների արտադրության ծավալը կազմել է 14 հազար 543.5 տոննա: ՀՀ ազգային վիճակագրական ծառայության հրապարակած տվյալներով, 2015 թվականի նույն ժամանակահատվածի նկատմամբ այն աճել է 30.3 տոկոսով:

«Որոշ ոլորտներում աճ գրանցվեց, իսկ որոշ ոլորտներում՝ նվազում, բայց այն պլատֆորմը, որը կառուցվում է ներկայիս կառավարության ջանքերով, այս տարի կտա իր արդյունքները. 2017 թվականն ավելի հաջող տնտեսական տարի կլինի»,- ասաց Գ. Մակարյանը՝ նկատելով, որ աշխարհում տնտեսական աճը դեպի դրականը միտում ունի, գլոբալ 3-4 տոկոս տնտեսական աճ է սպասվում, բայց Հայաստանում մեծ աճ չի գրանցվի: «Ռուսաստանում 1 տոկոս տնտեսական աճի պայմաններում Հայաստանից արտահանման թիվը եղածի համեմատ կարող է մոտ 10 տոկոս էլ ավելանալ»,- նկատեց նա:

«Հայաստանի տնտեսությունը 2016թ. և ակնկալիքները 2017-ից». քննարկում. 1in.am

2016 թվականին Հայաստան ժամանող օտարերկրյա քաղաքացիներին ավելացված արժեքի հարկի վերադարձի հարկային հաշիվներով (Tax free) վերադարձվել է շուրջ 464 միլիոն դրամ, ինչը մոտ 123 մլն դրամով գերազանցել է 2015 թվականի ցուցանիշը: «Tax free» համակարգի ներդրման ժամանակահատվածից՝ 2014 թվականից, մինչ օրս 10 000-ից ավելի դեպքով արտոնությունից օգտվողներին է վերադարձվել շուրջ 1 մլրդ դրամ գումար:

2016 թվականի պետբյուջեի մասին օրենքով նախատեսվում էր ունենալ 1 տրիլիոն 186.2 մլրդ դրամի բյուջետային եկամուտներ։ Փաստացի 2016 թվականին ՀՀ պետական բյուջեի եկամուտների չափը կազմել է 1 տրիլիոն 155 մլրդ դրամ։ Այսինքն, 2016 թվականին Հայաստանի պետական բյուջեն ունեցել է նախատեսվածից 31.2 մլրդ դրամով քիչ եկամուտ։

2016 թվականին Հայաստանից արտահանվել է 773.2 տոննա ձուկ։ ՀՀ պետական եկամուտների կոմիտեի կողմից հրապարած տվյալների համաձայն, արտահանված ձկան մաքսային արժեքը կազմել է 3.589 մլն դոլար:

2016 թվականին Հայաստանից արտահանվել է 779.9 հազար լիտր գինի: Այս մասին տեղեկացնում են ՀՀ պետական եկամուտների կոմիտեից: Արտահանված գինու մաքսային արժեքը կազմել է 2.52 մլն դոլար:

Ադամանդը ՀՀ ԿԱ ՊԵԿ-ի արտաքին առևտրով ՀՀ ներմուծված առավել բարձր մաքսային արժեք ունեցող ապրանքների ցանկում երրորդն է:

«Մեզ շատ ավելի համապարփակ, համակարգային լուծում է պետք, որը կայուն և աշխատող կլինի։ Այդ իմաստով այն, ինչ անում է վարչապետը, դա, մեղմ ասած, թեթև նախապատրաստությունն է նրա, ինչ դեռ անհրաժեշտ է անել»։