«ՀՀ իշխանությունները Երևանում ստեղծված ճգնաժամը ոչ ուժային տարբերակով կարգավորելու ելք չունեն». Մոդեստ Կոլերով
168.am–ի զրուցակիցն է ՌԴ առաջին կարգի պետական խորհրդական, ռուսական «Ռեգնում» գործակալության գլխավոր խմբագիր Մոդեստ Կոլերովը
– Պարոն Կոլերով, շուրջ երկու շաբաթ է Երևանում շարունակվում է ճգնաժամը, որը ստեղծվել է «Սասնա ծռեր» խմբավորման կողմից ՀՀ ոստիկանության ՊՊԾ գնդի գրավումից հետո: Երկու օր առաջ Ոստիկանությունը ուժ և հատուկ միջոցներ կիրառեց ցուցարարների և լրագրողների նկատմամբ, ովքեր, նրանց պնդմամբ, մոտեցել էին ՊՊԾ գնդի անվտանգության գոտուն, ինչն էլ ավելի լարեց երկրում ստեղծված իրավիճակը: Ինչպե՞ս եք գնահատում ՀՀ իշխանությունների վերջին օրերի գործողությունները և վերջին օրերի իրավիճակը՝ ընդհանուր առմամբ:
– Կան բառեր, որոնք, թեև չեմ ցանկանում հիշել, բայց գալիս են իմ մտքին՝ իշխանության կաթված, հասկանո՞ւմ եք: Հայաստանն աշխարհի այն եզակի երկրներից մեկն է, որն արդեն 2 շաբաթ չի չեզոքացնում պետական կառույցի ահաբեկչական գրավումը, իսկ ՊՊԾ գունդը պետական կառույց է: Երկու շաբաթ իշխանությունը թույլ է տալիս այդ ահաբեկիչների բացահայտ կողմնակիցներին՝ արգելափակել երթևեկությունը, ցույցեր կազմակերպել, երբ այդ նույն ահաբեկիչները սպանել են ոստիկանի: Ոչ մի քաղաքակիրթ երկրում ոստիկանի սպանությունից հետո ոչ մեկը և երբեք չի վարի բանակցություններ ահաբեկիչների հետ: Ռուսաստանում 1990-ական թվականներին տեղի ունեցան նման բանակցություններ՝ ՌԴ պետական մարմինները բանակցություններ էին վարում ահաբեկիչների հետ. այդ տարիները, երբ Ռուսաստանը չեչեն ահաբեկիչների հետ բանակցություններ էր վարում, ոչ միայն հսկայական պատմական ամոթի տարիներ էին, այլև դրանք Ռուսաստանի մաքսիմալ թուլության տարիներն էին, որից Ռուսաստանը չէր կարող դուրս գալ այլ կերպ, քան պատերազմն էր ահաբեկիչների հետ:
Իշխանության ցանկացած քաղաքական հակառակորդ, եթե նա իր երկրի թշնամին չէ, մտածում է այն մասին, թե ինչ է անելու վաղը, եթե նա գրավի իշխանությունը, ինչպես հասարակությանը կապահովի հացով, ջրով, ինչպես կօգնի մարդկանց՝ պայքարել փողոցային հանցագործությունների դեմ: Իշխանությունը, որը ոչնչացնում է Ոստիկանությանը, իշխանություն է, որը վերացնում է պետությունը, ընդդիմությունը, որը վերացնում է Ոստիկանությանը, վերացնում է ոչ միայն՝ իշխանությանը, այլև՝ հենց պետությանը: Ես հենց դա չեմ կարողանում հասկանալ՝ ինչո՞ւ են ուրախանում այդ հազար հոգին կամ նրանց կողմնակիցները, որոնք տանն են նստած:
Երկու շաբաթ շարունակ զինյալները ոչնչացնում են ՀՀ ոստիկանության հեղինակությունը: Ինչպե՞ս են նրանք վաղն իրենց երեխաներին պաշտպանելու: Ես դա չեմ հասկանում: Ո՞վ է պաշտպանելու իրենց սեփական երեխաներին, երբ այդ Ոստիկանությունը հեղինակազրկվի:
Հաճելի է տեսնել, որ մինչ այս պահը Ոստիկանությունը գլխավորապես պահպանում է կարգապահությունն ու պետությանը նվիրվածությունը, ոչ թե կոնկրետ նվիրվածությունը մեկ դեմքին, այլ պետականությանը: Հասկանո՞ւմ եք՝ նրանց գործընկերոջն են սպանել, ԼՂ պատերազմի մասնակցի են սպանել, և նրանք իրենց զսպված են դրսևորում:
Ահաբեկիչների կողմից մինչ այժմ զինված անձինք են նստած ՊՊԾ գնդում, նրանց որևէ մեկը լուրջ վնաս չի հասցնում: Ուրեմն տվեք նրանց ողջ Հայաստանը, տվեք նրանց Ձեր երեխաներին, Ձեր անվտանգությունը, նրանց մոտ ավելի լա՞վ է ստացվելու: Հայաստանը տնտեսական, սոցիալական և շատ այլ խնդիրներ ունի, բայց Հայաստանն ավազակային երկիր չէ, այդպիսին եղել է 1990-ական թթ. սկզբին:
Բայց գոնե արդեն 20 տարի Հայաստանում ավազակային անկարգությունների համար տեղ չկար, մաֆիան, բացասական որոշ երևույթներ պահպանվել էին, բայց երեխաների հետ Երևանի կենտրոնում կարելի է քայլել երեկոյան ժամերի: Ի՞նչ է՝ ցանկանում են, որ դա անհնարին բա՞ն դառնա: Ինձ սա է, անկեղծ եմ ասում, զարմացնում:
– Ակնհայտ է, որ Ձեր ակնարկած ճանապարհով իշխանությունները չեն գնում, որպեսզի արյուն չթափվի: Ինչպիսի՞ խաղաղ, ոչ ուժային ելք եք տեսնում ստեղծված իրավիճակի հանգուցալուծման համար:
– Այլ ելք չկա: Իշխանությունը չի ցանկանում արյուն թափել, կարելի է կիրառել ուժային միջոցներ՝ անարյուն, կան տարբեր եղանակներ:
– Եթե այդպես է, ինչո՞ւ չեն կիրառվում այդ միջոցները:
– Իշխանությունը չի գնում դրան, որովհետև վստահության դեֆիցիտ է զգում: Սեփական թուլության ընդունումը նման կերպով ևս հարուցում է իշխանության կաթվածահար իրավիճակ: Որքան երկար զինյալները մնան ՊՊԾ գնդում, այնքան ավելի վատ է լինելու իրավիճակը, քանի որ, ենթադրենք՝ նրանք այսօր դուրս կգան, նրանց ոչ մեկը չի հետապնդի, հետո կգտնվեն նման մարդկանց այլ խմբեր, որոնք կգրավեն պետական այլ կառույցներ… Աստված չանի, որ նրանք մարդկանց պատանդառեն երթուղային տաքսիներում, և այլն, և այլն, ապա ընդհանրապես արդեն վերջ կգա ամեն ինչին: Ի՞նչ է՝ այս ամենը հասկանալի չէ՞: Չէ՞ որ եղել են նման զարգացումներ, սա նորություն չէ:
Հիշեք «Զվարթնոց» օդանավակայանում ստեղծված իրավիճակը, ինչ է՝ ինչ-որ մեկը ցանկանո՞ւմ է դրա կրկնությունը: Այսօր ոչնչացվում է պետությունը, լավ, իսկ ինչպե՞ս պետք է ահաբեկիչները կառավարեն հետո: Ինչո՞վ են պատրաստվում կառավարել այս իշխանությունից հետո. այն ավերակներո՞վ, որոնք ստեղծում են: Չեմ ցանկանում նույնիսկ ասել այն մասին, որ այս քաոսի պատանդը Լեռնային Ղարաբաղն է, համարյա թե 30 տարի, տառապանքի ու տանջանքների 30 տարի, հանուն ինչի՞:
– Ինչպե՞ս է Ռուսաստանի իշխանությունն ընկալում ՀՀ-ում տեղի ունեցողը՝ հաշվի առնելով այն փաստը, որ երևանյան իրադարձությունները քննարկվել են ՌԴ Անվտանգության խորհրդի նիստում:
– ՌԴ ԱԽ-ում քննարկվել է Հայաստանի ընդհատակյա անվտանգության հարցն այս անկարգությունների կոնտեքստում, քանի որ դրանք իջեցնում են Հայաստանի ռազմական անվտանգության մակարդակը, հետևաբար՝ նաև Հայաստանում ռուսական ռազմական բազայի անվտանգության մակարդակը: Այսինքն՝ ստեղծված իրավիճակը «մերկացնում» է համատեղ անվտանգության մի կարևոր մասը, այդ թվում՝ Հակաօդային պաշտպանական պայմանագիրը (ՀՕՊ): Այս ամենը շատ վատ է Հայաստանի հեղինակության համար՝ որպես մի երկրի, որը կարող է կայունության գործոն լինել: Պետք չէ մատնանշել, դուք ինձնից լավ գիտեք, թե որքան թշնամիներ են հիմա ուրախանում:
– Հաշվի առնելով Ձեր նշած՝ Ռուսաստանին սպառնացող վտանգը և այն, որ Հայաստանում մտավախություններ կան, թե Ռուսաստանը կմիջամտի իրավիճակին՝ այստեղ ուժեր ուղարկելով, որքա՞ն եք գնահատում նման սցենարի հավանականությունը:
– Ժամանակակից Ռուսաստանն ունի Հայաստանի ներքին իրավիճակին միջամտելու միայն մեկ հնարավորություն՝ ՀԱՊԿ հատուկ ուժերի միջոցով, որոնք ՀԱՊԿ որոշմամբ՝ հայկական կողմի հրավերով կարող են օգտագործվել միջէթնիկական հակամարտություններում: Այլ միջամտության տարբերակ Ռուսաստանը չունի: Ինչպե՞ս գնահատեմ հավանականությունը: Հայաստանը նման հարցով ՀԱՊԿ-ին չի դիմել:
