Ամենախելացի վիրուսը. ինչո՞ւ է Բեթհովենի մազերի մեջ հեպատիտ B-ի գեն եղել
Ռուսաստանում մոտավորապես 3 միլիոն մարդ ունի քրոնիկ հեպատիտ B և ցիռոզի և լյարդի քաղցկեղի զարգացման բարձր ռիսկի տակ է: Միևնույն ժամանակ, 120–130 մլն ռուսաստանցիներ պատվաստվել են այս վարակի դեմ։ Չնայած նման լայնածավալ պատվաստմանը, հեպատիտ Բ-ի դեմ պայքարը դեռևս չի հաջողվել։ Ինչո՞ւ է վիրուսին հաջողվում երբեմն «փախչել» պատվաստանյութից, ըստ shantnews-ի՝ պարզել է ՌԻԱ Նովոստիի թղթակիցը։
«Հեպատիտ B-ն շատ խելացի վիրուս է: Չնայած այն բոլոր միջոցներին, որոնք մենք ձեռնարկում ենք այն հաղթահարելու համար, այն դեռ ճանապարհ է գտնում իրեն փրկելու համար: Սա ԴՆԹ պարունակող վիրուս է: Վերարտադրման գործընթացի բարդությունը հանգեցնում է նրան, որ առաջանում են տարբեր մուտացիաներ. առաջանում են վիրուսային մասնիկներ, որոնք դուրս են գալիս իմունային համակարգի ճնշումից», – ասում է ռուս հայտնի համաճարակաբան, Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի թղթակից անդամ, Ռոսպոտրեբնաձորի համաճարակաբանության կենտրոնական գիտահետազոտական ինստիտուտի գլխավոր գիտաշխատող Միխայիլ Միխայլովը։
Համաճարակաբանի խոսքով՝ իր լաբորատորիայում պարբերաբար գրանցվում են պատվաստանյութից «խուսափող» մուտանտային ձևերի նմանատիպ դեպքեր։ «Բարեբախտաբար, նրանց թիվը չի ավելանում, բայց չի էլ նվազում»,- հավելել է նա։
Իրավիճակը բարդանում է նրանով, որ հեպատիտ B վիրուսի ԴՆԹ-ն ինտեգրվում է մարդու բջջի մեջ և երկար տարիներ մնում նրա գենոմում։
Մինչդեռ վիրուսն ինքնին շատ հին արմատներ ունի։ Գիտնականի խոսքով՝ մարդաբանական վիրուսաբանության ոլորտում կատարված ուսումնասիրությունները ցույց են տալիս, որ հեպատիտ B-ի վիրուսի բջջային ԴՆԹ-ն հայտնաբերված է նույնիսկ մ.թ.ա. 4-3-րդ հազարամյակներում ապրած մարդկանց ոսկորներում։ Խոշոր համաճարակներ են նկարագրվել Հարավարևելյան Ասիայում, և Չինգիզ Խանի արշավը հանգեցրեց այս վիրուսի տարածմանը Արևելյան և Կենտրոնական Եվրոպայում:
Քեմբրիջի համալսարանի գիտնականները վերջերս ապացուցեցին հեպատիտ B վիրուսի ԴՆԹ-ի առկայությունը Լյուդվիգ վան Բեթհովենի մազերից մեկուսացված ԴՆԹ-ում:
«Մազերի ԴՆԹ-ի գենետիկ անալիզը ցույց է տվել, որ մեծ կոմպոզիտորը տառապել է այս վարակով և եղել է լյարդի հիվանդության բարձր ռիսկի տակ, որն ի վերջո սպանել է նրան»,- ասել է պրոֆեսորը։
Նրա խոսքով, գիտությունը դեռևս չի գտել մարդու գենոմում վիրուսի ԴՆԹ-ի ինտեգրումից ազատվելու միջոց, թեև շատ երկրներում նմանատիպ աշխատանքներ են տարվում։ Ուստի, ըստ գիտնականի, պատվաստումն անհրաժեշտ է։
«Հեպատիտ B-ի պատվաստանյութը, և սա առաջին պատվաստանյութն է, որ մարդը ստանում է իր կյանքի առաջին 12-24 ժամվա ընթացքում, չափազանց արդյունավետ է, այն հասանելի է և օգտագործվում է ամբողջ աշխարհում, բայց չպետք է մոռանալ, որ յուրաքանչյուր երկրում կա այսպես կոչված հակապատվաստման լոբբի: Ժամանակ առ ժամանակ տեղեկություններ են լսվում, ասում են՝ հեպատիտ B պատվաստանյութը կարող է առաջացնել աուտիզմի զարգացում։ Այդ պատճառով Ֆրանսիան նույնիսկ որոշ ժամանակով չեղարկել է նորածինների պատվաստումը: Հետո ամբողջ աշխարհում ապացուցվեց, որ աուտիզմը կապ չունի հեպատիտ B-ի դեմ պատվաստանյութի հետ: Դրանից հետո փորձեցին պատվաստումը կապել քրոնիկ հոգնածության համախտանիշի առաջացման հետ: Հետագայում ամեն ինչ նորից հերքվեց»,-ասել է Միխայիլը:
Նա կոչ է արել պայքարել հակապատվաստումների լոբբիի դեմ։
