Եթե այսօր ողջ ենք, կանք, երախտապարտ ենք Հայ եկեղեցուն. հայ մարդը չպետք է դա ուրանա. Տ. Դերենիկ աբեղա Սահակյան

168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման շրջանակում Հայ Առաքելական եկեղեցու դեմ իշխանությունների սկսած արշավի վերաբերյալ զրուցել ենք Մայր Աթոռի միաբան Տ. Դերենիկ աբեղա Սահակյանի հետ: Հարցազրույցի ընթացքում Հայր Սուրբի հնչեցրած հիմնական թեզերը՝ ստորև.

• Գլոբալիզացիան փորձում է հաղթել մեր հիմնասյուներին: Մարդկության պատմության երեք հիմնասյուներն են՝ մարդու ազգությունը, կրոնը, ծագումը, և այսօր, այս երեքը խնդրի մեջ են: Երբ հերթով այս սյուները թուլացնում ենք՝ վերջում հայրենիքի կերպարի աղավաղված մի տեսք ենք ունենալու:

• Երբ նայում ենք ընդհանրական շարժումներին, որը գալիս է համահարթեցման, դա սոցիալիզմի, կոմունիզմի նոր ձև է: Անունը կոմունիզմ չէ, բայց դրսևորումները կոմունիզմի են: Այդ գաղափարի տակ թաքնվում են նաև այն ներքին մղումները, որոնք գնում են դեպի հավատքի ոչնչացման, ազգային դիմագծի ոչնչացման և ընտանեկան համակարգի ոչնչացման: Եթե որպես ազգ՝ դու կորցնում ես սա, կորցնում ես ամեն ինչ:

• Նժդեհը մի գեղեցիկ ձևակերպում ունի, ասում է՝ երբ ազգը մոռանում է իր խաչի, այբուբենի և սրի հերոսներին, այլևս դադարում է ազգ կոչվելուց:

• Ցավի հետ, սգի հետ մխիթարվելը շատ դժվար է, լռելը շատ դժվար է, որքան էլ փորձես քեզ զսպել, գալիս է մի պահ, որ արդարության ճիչը պետք է բարձրաձայնվի. արդարություն, որ պատմական հիմքեր ունի մեր Արցախը, պատմական հիմքեր ունի մեր Հայ եկեղեցին:

• Եկեղեցին առողջացնելու ճանապարհներ Հայ եկեղեցին միշտ էլ ունեցել է՝ իր ժողովներով, քննարկումներով, կանոններով: Հայ եկեղեցին միշտ գնացել է խնդիրները լուծելու ճանապարհով:

• Հայ եկեղեցին միշտ ծնողի հոգեբանությամբ է մոտեցել հայրենիքին. երբ ծնողը զավակի համար անում է ամեն ինչ, բայց իրականության մեջ չի խոսում ոչինչ: Բայց արդյո՞ք չպետք է նկատենք Հայ եկեղեցու այն նվիրումը, որ դարեր շարունակ մաքառել, տքնել, ջանացել, տվել է այն ամենը, որ այսօր ունենք մի ամբողջ ազգային հարստություն:

• Այն, ինչ տեղի ունեցավ Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում, ամոթ էր բոլորիս համար. այս զինվորականները, որ եկել էին, ընդամենը մի քանի տարի առաջ հայ հոգևորականների հետ կանգնած՝ մեր հայոց սահմաններն էին պաշտպանում: Հիմա ինչպե՞ս կարող ենք կանգնել դեմ դիմաց:

• Ուղիղ 100 տարի առաջ նույն այս օրերին ազատ եկեղեցական շարժում կար, կարող եք կարդալ նրանց հոդվածները՝ նույն բովանդակությամբ են, կարծես՝ վերցրել են, արդի հայերեն ձևակերպված ներկայացնում են: Կարգալույծ հոգևորականներն էին այդ ամենի հետևում կանգնած, իրենք էին բարձրաձայնում, իրենք էին ներկայացնում: Բայց այդ նույն կարգալույծ եղած հոգևորականները հետո ներողամտության խնդրանքի դիմումով եկան Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածին՝ ժամանակի Կաթողիկոսի մոտ, որպեսզի ներում ստանան:

• Ես իմ ծառայությունը բերել եմ մուսուլմանական երկրներում՝ ազգիս Վեհափառ Հայրապետի կողմից նշանակվել էի Եգիպտոսի Հայոց թեմում: Մուսուլմանական երկրում մեր հայկական դպրոցում անցնում էին կրոնի պատմություն, հայոց պատմություն և հայ եկեղեցու պատմություն, մենք՝ լինելով քրիստոնեական երկիր, մեր երկրում չենք անցնում դա: Եթե մի խոհեմ բացատրություն կարող է լինել, ես սիրով կլսեմ:

• Միայն մկրտությամբ չէ, որ դառնում ես քրիստոնյա. Դա առաջին քայլն է, բայց մենք ունենք նաև մեր պարտականությունները՝ եկեղեցի հաճախել, հաղորդություն ստանալ, հարգել մեր եկեղեցու կարգը, հարգալից լինել մեկս մյուսի նկատմամբ, եկեղեցու կողմից քարոզվող ճշմարտություններն ըմբռնել…

• Մարդու անմեղության կանխավարկածն ո՞վ պետք է պաշտպանի: Ամեն մեկս դատավո՞ր է: Առանց դատարանի վերջնական որոշման՝ մարդկանց մեղադրել, ահաբեկիչ անվանել… Այս բառն իրոք ահաբեկող է: Ասել եմ և կասեմ՝ հայ հոգևորականության մեջ ահաբեկչական միտք չի կարող լինել, և վերջ:

• Եկեղեցու և ժողովրդի մեջ անջրպետ չի կարող լինել: Որքան էլ որևէ մեկը ներկայանա, որ եկեղեցուն կամ անձին դեմ է, խորքում ինքը հավատում է, փորձում է գտնել այն ճանապարհը, որ կտանի դեպի Աստված: Հետևաբար՝ չի կարող եկեղեցու և ժողովրդի միջև անջրպետ լինել:

• Եկեղեցին պատմության մեջ ծառայել է ոչ միայն մարդկանց հոգևոր, այլև մարմնավոր փրկության համար: Շատ դեպքեր կհիշենք պատմությունից, երբ մարդիկ պատսպարվել են մեր վանքերի և եկեղեցիների մեջ: Չպետք է ուրանանք այդ ամենը: Հայ մարդը չպետք է ուրանա այդ ամենը. Եթե այսօր ողջ ենք, կանք, երախտապարտ ենք Հայ եկեղեցուն:

• Մեր ամբողջ Մատենադարանը որտեղի՞ց է մեզ հասել: Սովետական տարիներին Մատենադարանի ամբողջ գրականությունը բռնագրավեցին Հայ եկեղեցուց, եկեղեցին էր, չէ՞, պահպանել այդ ամենը:

• Երբ որևէ հոգևորական որևէ արտահայտություն է անում՝ ցավից է, ցավ ունենք մեր մեջ, այդ է պատճառը, որ հոգևորականները խոսում են:

Մանրամասները՝ 168TV-ի տեսանյութում