Սննդամթերքի վտանգավոր և անվտանգ E կոդերի ցանկ. Ո՞րն ընտրել

Սպառման որակի և անվտանգության ցուցանիշներից մեկն այն է, թե ինչ սննդային հավելումներ է պարունակում տվյալ ապրանքը: Չէ՞ որ արտադրանքին որոշակի որակներ տալու համար դրան ավելացնում են տարբեր նյութեր, որոնք երբեմն թունավոր են օրգանիզմի համար։ Ավելին, որոշ արտադրողներ «ազնվորեն» զգուշացնում են գնորդին այդ մասին՝ բաղադրիչների մեջ սննդային հավելումների ցուցակ տեղադրելով, օգտագործելով հատուկ (այսպես կոչված INS – Միջազգային թվային համակարգ)՝ երեք կամ չորս նիշանոց ծածկագիր, որին Եվրոպայում նախորդում է E տառը:

E տառը նշանակում է Եվրոպա, իսկ թվային ծածկագիրը արտադրանքի սննդային հավելումների հատկանիշն է:

1-ով սկսվող կոդը նշանակում է ներկանյութեր,

2 – կոնսերվանտներ,

3 – հակաօքսիդանտներ (կանխում են արտադրանքի փչացումը),

4 – կայունացուցիչներ (պահպանում են դրա խտությունը),

5 – էմուլգատորներ (պահպանում են կառուցվածքը),

6 – համի և բույրի ուժեղացուցիչներ,

9 – հակաբորբոքային, այսինքն հակափրփուր գործակալներ.

Քառանիշ թվով ինդեքսները ցույց են տալիս քաղցրացուցիչների առկայությունը՝ նյութեր, որոնք պահպանում են շաքարի կամ աղի փխրունությունը, ապակեպատման նյութեր:

Արդյոք այս հավելումները վնասակա՞ր են: Սննդաբանները կարծում են, որ «E» տառը այնքան էլ սարսափելի չէ, որքան ներկայացվում է. շատ երկրներում թույլատրված է հավելումների օգտագործումը, որոնցից շատերը կողմնակի բարդություններ չեն առաջացնում։ Սակայն բժիշկները հաճախ այլ կարծիքի են։

Օրինակ՝ E-230, E-231 և E-232 կոնսերվանտներն օգտագործվում են մրգերի մշակման ժամանակ (օրինակ՝ խանութների դարակներում նարինջը կամ բանանը երկար ժամանակ չեն փչանում), և դրանք ոչ այլ ինչ են, քան ֆենոլներ, որոնք, եթե փոքր չափաբաժիններով մտնեն մեր օրգանիզմ, կհրահրեն քաղցկեղ, իսկ մեծ չափաբաժինների դեպքում դա թույն է։ Իհարկե, դրանք կիրառվում են միայն պտղի կեղևի վրա՝ կանխելու արտադրանքի փչացումը, իսկ ուտելուց առաջ միրգը լվանալով՝ լվանում ենք ֆենոլը։ Բայց արդյոք բոլորը և միշտ լվանո՞ւմ են բանանը: Ինչ-որ մեկը պարզապես մաքրում է այն, իսկ հետո նույն ձեռքերով վերցնում և ուտում է պտուղը:

Բացի այդ, կան սննդային հավելումներ, որոնք արգելված են մի շարք զարգացած երկրներում. E-121-ը ներկ է (ցիտրուսային կարմիր), E-240-ը նույնքան վտանգավոր ֆորմալդեհիդ է: Ալյումինի փոշին ծածկագրված է E-173 նշանի տակ, որն օգտագործվում է ներկրվող քաղցրավենիքի և այլ հրուշակեղենի ձևավորման համար։

Բայց կան նաև անվնաս և նույնիսկ օգտակար «E»-եր: Օրինակ, E-163 (ներկանյութ) պարզապես խաղողի կեղևից ստացված անտոցիանին է: E-338 (հակաօքսիդանտ) և E-450 (կայունացուցիչ) անվնաս ֆոսֆատներ են, որոնք անհրաժեշտ են մեր ոսկորների համար:

Բնական ներկ E-120 (կարմին). արտադրվում է թեփուկավոր միջատներից, որոնք պարազիտացնում են փակ բույսերը։ Սրանք օգտագործվում են մուրաբաներին գույն հաղորդելու համար։

Նույնիսկ այն սննդային հավելումները, որոնք պատրաստվում են բնական հումքից, ենթարկվում են խորը քիմիական վերամշակման։ Եվ հետևաբար, հետևանքները կարող են լինել ոչ միանշանակ։ Ուստի ավելի լավ է ուտել այն, ինչն աճեցված է սեփական ձեռքերով՝ առանց քիմիական նյութերի և պահպանվում է առանց կոնսերվանտների։

Սննդային հավելումների դասակարգում.

E100 – E182 ներկանյութեր,

E200 – E280 կոնսերվանտներ,

E300 – E391 հակաօքսիդանտներ, թթվայնության կարգավորիչներ,

E400 – E481 կայունացուցիչներ, էմուլգատորներ, խտացուցիչներ,

E500 – E585 տարբեր,

E600 – E637 համի և բույրի ուժեղացուցիչներ,

E700 – E899 պահեստային համարներ,

E900 – E967 հակափրփուր, ապակեպատման միջոցներ, ալյուրի բարելավիչներ, քաղցրացուցիչներ,

E1100 – E1105 ֆերմենտային պատրաստուկներ։