Պուտինի այց՝ ՀՀ, Փաշինյանի այց՝ ՌԴ, Միրզոյան-Լավրով հանդիպում, եվրոպական հրավեր… Արևմուտքն աշխատում է ՀՀ արտաքին վեկտորի փոփոխության ուղղությամբ
Սեպտեմբերի 5-ին աշխատանքային այցով Մոսկվայում գտնվող ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանի և ՌԴ ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովի հանդիպումից հետո պարզ դարձավ, որ սպասվում է ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի պետական այցը Հայաստան:
Նախ նշենք, որ ՀՀ ԱԳՆ փոխանցմամբ, հանդիպման ընթացքում Արարատ Միրզոյանը և Սերգեյ Լավրովը մանրամասն անդրադարձ են կատարել հայ-ռուսական ռազմավարական գործընկերության և դաշնակցային հարաբերությունների հետագա զարգացմանը վերաբերող մի շարք հարցերի, ներառյալ` առևտրատնտեսական և գիտամշակութային ոլորտներում համագործակցությանը։
«Նշելով, որ այս տարի լրանում է Հայաստանի ու Ռուսաստանի միջև դիվանագիտական հարաբերությունների 30-ամյակը և Բարեկամության, համագործակցության և փոխադարձ օգնության պայմանագրի 25-ամյակը, կողմերը գոհունակություն են հայտնել բոլոր, այդ թվում` ամենաբարձր մակարդակներում հաստատված ակտիվ երկխոսությամբ, ՀԱՊԿ, ԵԱՏՄ, ԱՊՀ և այլ միջազգային կազմակերպությունների շրջանակներում սերտ համագործակցությամբ:
Զրուցակիցները քննարկել են տարածաշրջանային անվտանգության և կայունության խնդիրների լայն շրջանակ: Մտքեր են փոխանակվել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանազատման և սահմանային անվտանգության հարցերի, տարածաշրջանում տնտեսական և տրանսպորտային ենթակառուցվածքների ապաշրջափակման աշխատանքների վերաբերյալ։
Հանգամանալից անդրադարձ է կատարվել Հայաստան-Ադրբեջան հարաբերությունների կարգավորմանը, Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությանը վերաբերող հարցերի:
Արարատ Միրզոյանը կարևորել է ռուսական կողմի ջանքերը, այդ թվում՝ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահության շրջանակներում՝ ուղղված Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության տևական և համապարփակ կարգավորմանը:
Վերահաստատվել է 2020թ. նոյեմբերի 9-ի, 2021թ. հունվարի 11-ի և նոյեմբերի 26-ի եռակողմ հայտարարություններով ձեռք բերված պայմանավորվածությունների կյանքի կոչման կարևորությունը»,- ասված էր հաղորդագրությունում:
Նշվում է, որ կարևորվել է Լեռնային Ղարաբաղում ռուսական խաղաղապահ զորախմբի դերակատարությունը՝ հակամարտության գոտում հրադադարի ռեժիմի ամրապնդման և սադրանքների կանխման, Լեռնային Ղարաբաղի հայ բնակչության անվտանգության և կենսագործունեության պայմանների ապահովման գործում։
«Անդրադառնալով 44-օրյա պատերազմի հետևանքով առաջացած հումանիտար խնդիրներին՝ Արարատ Միրզոյանն ընդգծել է հայ ռազմագերիների և այլ պահվող անձանց շուտափույթ հայրենադարձման, ինչպես նաև Ադրբեջանի վերահսկողության տակ անցած տարածքներում հայկական պատմամշակութային ժառանգության պահպանման անհրաժեշտությունը։ Նախարարներ Միրզոյանն ու Լավրովը քննարկել են Ռուսաստանի Դաշնության նախագահի՝ Հայաստան նախատեսված պետական այցի ու Երևանում կայանալիք ՀԱՊԿ Հավաքական անվտանգության խորհրդի նստաշրջանի կազմակերպման ընթացքը»,- նշում է ՀՀ ԱԳՆ-ն:
ՌԴ ԱԳՆ հաղորդագրությունը բովանդակային տեսանկյունից համահունչ է ՀՀ ԱԳՆ տարածած հաղորդագրության հետ: Այստեղ հարկ է հիշեցնել նաև, որ Նիկոլ Փաշինյանը եռօրյա պաշտոնական այցով ՌԴ-ում է՝ Վլադիվոստոկում, որտեղ «Բազմաբևեռ աշխարհի ճանապարհին» թեմայով Արևելյան տնտեսական 7-րդ համաժողովի լիագումար նստաշրջանի շրջանակում կհանդիպեն Նիկոլ Փաշինյանն ու Վլադիմիր Պուտինը:
Ուշագրավն այն է, որ հայ-ռուսական շփումներն ակտիվանում են ՀՀ Պաշտպանության նախարար Սուրեն Պապիկյանի ԱՄՆ այցի ու ԵՄ-ից ՀՀ-ին ԵՄ ոչ պաշտոնական գագաթնաժողովին մասնակցելու հրավերի ֆոնին, որոնք հայաստանյան քաղաքական ու մեդիափորձագիտական դաշտում կրկին ակտիվացրել են Հայաստանի արտաքին քաղաքական վեկտորի վերանայման թեման:
168.am-ի հետ զրույցում ռուս քաղաքական վերլուծաբան Ալեքսեյ Մալաշենկոն ասաց, որ սա լավագույնս ցուցադրում է նոր ձևավորվող աշխարհակարգի ճանապարհին Հարավային Կովկասի համար մղվող աշխարհաքաղաքական պայքարը:
Ըստ նրա, սա այն իրավիճակն է, երբ ոչ թե փոքր երկրներն են պայքարում արդեն իսկ ձևավորված կենտրոններում իրենց տեղը գտնելու համար, այլ այդ կենտրոնները վերաձևավորման ճանապարհին իրենք են փորձում թելադրել իրենց կանոնները:
«Ոչ մի այց, ոչ մի շփում, ոչ մի հրավեր այս փուլում պատահական ու անիմաստ չէ, սա մեծ քաղաքականություն է, կատարվում են շատ զգույշ ու հաշվարկված քայլեր՝ հրապարակային ու ոչ հրապարակային:
Նորություն չի լինի, եթե ասեմ, որ Արևմուտքը ցանկանում է Հարավային Կովկասը լիովին դուրս բերել ռուսական ազդեցության գոտուց և դա անում է հնարավոր բոլոր եղանակներով՝ և ֆինանսական ներդրումներով, և բանակցություններում միջնորդական ջանքերով, ինտենսիվ շփումներով, ժամանակ առ ժամանակ նաև Հայաստանին, Ադրբեջանին հետաքրքրող խնդիրները բարձրացնելով, ճկունությամբ, որը հատուկ չէ, օրինակ, ԵՄ-ին: Ռուսաստանն այս առումով դեռ կաղում է, փորձում է աշխատել, սակայն ոչ այնպես ճկուն, որքան այս փուլում Արևմուտքն է անում:
Բացի այդ, այս իրադարձությունների ժամանակահատվածն ուշագրավ է և ուկրաինական պատերազմի, և Ղարաբաղյան հակամարտության ներկայիս փուլի տեսանկյունից, բնականաբար, երբ Հայաստանն ու Ադրբեջանը բանակցում են վերջին փուլում, Հայաստան-Թուրքիա բանակցություններն ընթանում են, միջնորդները ցանկանում են յուրաքանչյուրն իրենք վայելեն տարածաշրջանում ստեղծվելիք նոր իրավիճակի դափնիները»,- ասաց մեր զրուցակիցը:
Ինչ վերաբերում է ՌԴ նախագահի այցին, նա նշեց, որ դա տեղի կունենա բազմակողմ միջոցառման շրջանակում և կլինի ուկրաինական պատերազմի ֆոնին ՌԴ նախագահի եզակի այցերից մեկը, դա կծառայի և քարոզչությանը, և հնարավորություն կլինի քննարկել երկկողմ խնդիրները, կարևորություն տալով հայ-ռուսական ռազմավարական համագործակցությանը:
Նա այն համոզմանն է, որ իսկապես դրսից ցանկություն կա՝ փոխելու ՀՀ արտաքին քաղաքական վեկտորն արևմտյան ուղղությամբ, և այդ նպատակի համար լուրջ ջանքեր են ներդրվում:
Մեզ հետ զրույցում ռուս ռազմաքաղաքական վերլուծաբան Ալեքսանդր Խրամչիխինը ևս կարծիք հայտնեց, որ նման մրցակցություն կա Երևանի ու Բաքվի համար:
Ըստ նրա, Երևանի ու հատկապես Բաքվի կշիռն ավելացել է Արևմուտքի համար Ղարաբաղյան պատերազմից հետո:
«Յուրաքանչյուր երկիր վստահաբար ելնելու է իր շահերից և նրանից, թե կոնկրետ ինչ է ստանալու իր ռեգիոնալ ու արտատարածաշրջանային համագործակցությունից: Եթե Արևմուտքը կարողանա ռեգիոնում օրակարգ ձևավորել, որը կունենա պրակտիկ բնույթ և հիմնված չի լինի միայն աշխարհաքաղաքական մրցակցության վրա, կարող է հաջողություն ունենալ, իսկ եթե այս ամենը պարզապես աշխարհաքաղաքական մրցակցություն է, ապա սրան հաջորդելու է այն, որ մենք ինչ-որ առումով վերադառնալու են նախկին իրավիճակին, թեև պետք է ասել նաև, որ աշխարհը երբեք չի կարող այլևս լինել նախկինը, և այս ամենի հետևանքով փոխվում են թե մեծ, թե փոքր խաղացողները»,- ասաց նա:
