«Ինչքան, որ դեռ կարող եմ, մեր ժողովրդին պարտական եմ». Արտո Չաքմաքչյան
«Գաֆէսճեան» արվեստի կենտրոնը (ԳԱԿ) շարունակում է ներկայացնել Ցեղասպանության 100-րդ տարելիցին նվիրված ցուցահանդեսների շարքը, որ օրերս համալրվեց նաև կանադաբնակ հայտնի քանդակագործ Արտո Չաքմաքչյանի «Վերածնունդ» խորագիրը կրող անհատական ցուցահանդեսի բացմամբ: Ցուցահանդեսում ներկայացված են քանդակագործի հետխորհրդային ժամանակաշրջանում ստեղծված աշխատանքներից՝ 10 քանդակ, 20-ից ավելի գրաֆիկական աշխատանքներ:
Բացման խոսքում հայտնի քանդակագործը կարևորում է համաշխարհային արվեստի զարգացումներից հետ չմնալու խնդիրը: «Մենք իրավունք չունենք արվեստի զարգացման համաշխարհային պատմության մեջ հետ մնալու: Դրա իրավունքը մենք չունենք: Իհարկե, ես չեմ լրացրել այդ բացը, բայց իմ ջանքերը գալիս են վկայելու, որ ես գոնե աշխատել եմ այդ ուղղությամբ: Ինչքան, որ դեռ կարող եմ, մեր ժողովրդին պարտական եմ: Դա ինձ համար ոչ թե հաճույք, այլ պատիվ է՝ հնարավորության սահմաններում ծառայել իմ ժողովրդին»,- եզրափակեց իր խոսքն Արտո Չաքմաքչյանը:
Ցուցահանդեսի բացմանը ներկա արվեստի տեսաբան Յուրի Խաչատրյանը բարձր գնահատականի արժանացնելով քանդակագործի տարիների աշխատանքը՝ ասաց. «Արտո Չաքմաքչյանն ունի տարբեր տարիներին արված դիմանկարներ, որոնք ավելին են, քան հոդվածը, ուսումնասիրությունը կամ նույնիսկ մենագրությունը: Հեռուն գնալու կարիք չկա՝ բավական է հիշել Մարտիրոս Սարյանի, Ալեքսանդր Ծատուրյանի, Գարեգին Լևոնյանի, Չարենցի դիմանկարները, որոնք մի ամբողջ մենագրություններ ու հետազոտություններ արժեն»:
168.am-ի հետ զրույցում ցուցահանդեսի բացմանը ներկա ՀՀ Մշակույթի նախարար Հասմիկ Պողոսյանը քանդակագործի աշխատանքներին անդրադառնալով՝ ասաց. «Այս ցուցահանդեսից առաջ ես եղել եմ Վարպետի տանն ու ծանոթացել այն աշխատանքներին, որոնք կան այնտեղ: Մենք այսօր եկել ենք այստեղ վերահաստատելու մեծ Վարպետի առկայությունը մեզանում, որովհետև, կարծում եմ, իսկապես եզակի գործեր են այս ցուցահանդեսին հավաքված՝ թե քանդակները, թե գրաֆիկական աշխատանքները: Նա ունի միայն իրեն հատուկ ոչ ստանդարտ փիլիսոփայական մոտեցումներ իր ստեղծած ցանկացած աշխատանքի նկատմամբ»:
Ցուցահանդեսի բացմանը ներկա էին նաև ՀՀ նախագահի աշխատակազմի ղեկավար Վիգեն Սարգսյանը, կոմպոզիտոր Տիգրան Մանսուրյանը, բանաստեղծ Հենրիկ Էդոյանը, արձակագիր Պերճ Զեյթունցյանը, և այլք:
Ցուցադրությունը գործելու է 2015 թվականի հուլիսի 3-ից օգոստոսի 30-ը: Սրահի մուտքն անվճար կլինի հուլիսի 4-ին, ինչպես նաև հուլիսի 11-12-ը:
Հիշեցնենք, որ Արտո (Հարություն) Չաքմաքչյանը ծնվել է Եգիպտոսում 1933թ.: Նրա ընտանիքը հայրենադարձվել է Հայաստան 1946թ.: Իր մասնագիտական ուսուցումը սկսել է 15 տարեկան հասակում Փանոս Թերլեմեզյանի անվան գեղարվեստի ուսումնարանում: 1962թ. արժանացել է Պրահայի Ժամանակակից կերամիկայի միջազգային ցուցադրության առաջին մրցանակին «Պառկած ֆիգուր» ստեղծագործության համար: Արվեստագետը նաև արժանացել է Մոսկվայի խաղաղության հանձնաժողովի կողմից կազմակերպված «Հիրոսիմայի զոհերի հիշատակի հուշարձանի մրցույթի» առաջին մրցանակին: 1964թ. ստեղծագործությունը ԽՍՀՄ-ի կողմից նվիրաբերվել է Հիրոսիմա քաղաքին: Նրա աշխատանքները նաև ցուցադրվել են համաշխարհային ճանաչում վայելող թանգարաններում, մասնավորապես՝ Լուվրում: Նրա վերջին կարևոր ցուցադրությունը կայացել է 2010թ. Փարիզում, ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի կենտրոնական գրասենյակում:
Լուսանկարները՝ «Գաֆէսճեան» արվեստի կենտրոնի