Վերջին հինգ տարիներին իր պատմության ամենամեծ ողբերգությունն ապրած ու դեռևս շարունակվող աղետներ ապրող ժողովուրդը, փաստորեն, ավելի երջանիկ է, քան իրեն այդ աղետները պատճառած ադրբեջանցիները կամ կորուստներից խուսափել կարողացող վրացիները։ Այս պարադոքսը գուցե պայմանավորված է «պարտությունը հաղթանակ է» կամ «մենք մեզ պարտված չենք համարում» մեղմասացություններով, որոնք արդեն հինգ տարի իշխանությունը ներարկում է հասարակության մտքերն ու հոգիները։
Պարզ է, որ Փաշինյանը գիտակցում է իր քայլերի այս հակասականությունը և «Իրական Հայաստանի» գաղափարախոսության իր՝ ներքին կամ այլոց՝ արտաքին մտասևեռումն իրականացնելու ճանապարհին կարող էր որոշում ստորագրել ընդհանրապես Ազգային անվտանգության ռազմավարություն չունենալու մասին։
