Փոթորկող ծովում ոչ գիտակ նավապետով ոչ ոք նավ չի նստի. Վարդան Արամյան
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Պետական ֆինանսների կառավարման միջազգային փորձագետ, ՀՀ Ֆինանսների նախկին նախարար, «Վալլեքս» խմբի ընկերությունների ավագ փոխնախագահ Վարդան Արամյանն է:
- Միակ դեպքն է աշխարհում, որ երկրի սուվերեն տարածքում մեկ այլ երկիր մաքսակետ է տեղադրում. Սա բերելու է բացասական հետևանքներ: Աշխարհում սահմանային անցակետերը վերացնում են և ունենում տնտեսական էֆեկտ, մեզ մոտ հակառակն է:
- Այս քայլով մեր հարկատուները հարստացնելու են Ադրբեջանի տնտեսվարողներին:
- Մեր կողմից մաքսակետի տեղադրումը առաջացնելու է նոր ծախքեր, նոր ռիսկեր, նոր ենթակառուցվածքների ստեղծում: Եթե այս բոլորը դնենք կողք կողքի, ապա կունենանք տնտեսական խիստ բացասական էֆեկտ:
- Ռիսկ և վերադարձ. սա է ներդրողի տրամաբանությունը: Այսօր մենք պետք է մոռանանք, որ նման պայմաններում կարող են օտարերկրյա ներդրումներ լինել:
- Գոյություն ունեն կայունության 4 հիմնական հենասյուներ, որոնք մեր երկրում վտանգված են.
- Անվտանգություն. եթե սա չկա, ուրեմն ներդրումների մասին խոսելն անիմաստ է (մաքսակետի տեղադրումն արդեն փաստում է, որ անվտանգության հարցը վտանգված է):
- Քաղաքական կայունություն (մեր երկրում չկա քաղաքական ուժերի կոնսոլիդացիա, հասարակության համախմբվածություն):
- Հարկաբյուջետային կայունություն:
- Դրամավարկային և ֆինանսական կայունություն:
- Համավարակ/ պատվաստում. ժողովուրդը չի վստահում այս կառավարությանը, որովհետև մարդկանց չեն բացատրում, որ վակցինացիան կանխարգելում է ոչ թե վարակը, այլ մահերի ռիսկը: Կարգուկանոն պարտադրելու փոխարեն՝ ստիպում ենք պատվաստվել:
- Տնտեսությունն առաջ են տանում տնտեսվարողները. եթե կառավարությունն ասում է մի բան, բայց անում է մեկ այլ բան, ապա դրանով ազդում է նախ իր վարկունակության վրա, և դա շատ վտանգավոր է: Ամենամեծ պրոբլեմը կառավարման այսպիսի մոդելի մեջ է:
- Քո «չեմպիոնները» պետք է լինեն իրենց գործի գիտակը: Ինքնաթիռի ղեկին ատաղձագործ չպետք է նստի: Փոթորկող ծովում ոչ գիտակ նավապետով ոչ ոք նավ չի նստի: Եթե պետական կառավարման ղեկին նստածներն ամեն ինչին մատների արանքով են նայում, ապա նրանց չի վստահի տնտեսվարողը, պոտենցիալ ներդրողը և չի դիմի ռիսկի:
- Կառավարության ծրագրում թվերն իրար հակասում են, հաշվարկները պոպուլիստական են և ոչ իրատեսական:
- 6,5-7 տոկոս տնտեսական աճն իրատեսական չէ:
- Խելոք է այն երկրի կառավարությունը, որը կարողանում է իր ռեսուրսներն արդյունավետ կառավարել:
- Այս կառավարությունն իշխանության եկավ՝ քննադատելով հանքարդյունաբերության ոլորտը, բայց հիմա ի՞նչ է անում՝ պոպուլյար քայլեր. ներդրեց արտահանման մաքսատուրքը՝ աշխարհում նման փորձ չկա:
- Մենք մեկ անգամ ընկել ենք խնդիրների մեջ և դասեր չենք քաղել, այսօրվա վարած քաղաքականությունը նախկին սխալների ավելի վատ կրկնությունն է:
- 2020 թվականին կորոնավիրուսի ժամանակ միջազգային կառույցները բազմաթիվ փաթեթներ դրեցին սեղանին, բայց մենք չօգտվեցինք դրանցից: Միջազգային կառույցները, բացի փող տալուց, պահանջում են նաև տնային աշխատանք՝ ռեֆորմներ կատարել և արդյունք ցույց տալ, բայց Կառավարությունը գնաց հեշտ ճանապարհով:
- Վիճակագրական տվյալներից երևում է՝ կա արտագաղթ Հայաստանից, նույն տվյալներից ենթադրում ենք՝ կարող ուժերի հոսք կա ու չկա ներհոսք:
- Մեկ անձից գնումների միջոցով կոռուպցիոն ռիսկերը մեծացել են Հայաստանում:
- Կառավարությունը ձախողել է իր քաղաքականությունը:
