Զրահաբաճկոն արտադրող «Լյուբավա-Արմենիան» Հայաստանից հեռացել է Նիկոլ Փաշինյանի հետ հանդիպումից հետո. նախկին դեսպան. news.am
2018 թվականին տեղի ունեցած իշխանափոխությունից կարճ ժամանակ անց Նիկոլ Փաշինյանը զինված ուժերի համար հանդերձանք՝ այդ թվում զրահաբաճկոն արտադրող լեհական Lubawa SA ընկերության ներկայացուցիչների հետ հանդիպմանը ընկերությանը մեղադրել է նախկին կառավարության հետ համագործակցության համար, ինչից հետո Lubawa-ն որոշել է հեռանալ Հայաստանից։ Տեղեկությունը NEWS.am-ին հայտնել է Հայաստանում Լեհաստանի նախկին դեսպան Յեժի Նովակովսկին՝ ներկայացնելով ընկերության՝ հայաստանյան ձեռնարկության լուծարման պատմությունը։
Հայ-լեհական առաջին համատեղ ռազմարդյունաբերական ձեռնարկությունը, որը հիմնվել է 2014թ. հոկտեմբերին՝ Չարենցավանի հաստոցաշինական գործարանի հենքի վրա, նախկին դեսպանի խոսքով, տարբեր գործոններով պայմանավորված՝ չի կարողացել աշխատել այն ծավալներով, ինչպես որ նախատեսված է եղել, իսկ Փաշինյանի հետ հանդիպումից հետո վերջնական որոշում է կայացվել հեռանալ Հայաստանից։
«2018 թվականի հայկական հեղափոխությունը «Լյուբավա»-ի ակտիվացման եւ գործարար համագործակցության ամրապնդման հույս էր ներշնչել։ Ի վերջո, «Լյուբավան» Հայաստանը լքելու որոշում կայացրեց Փաշինյանի հետ հանդիպումից հետո, որի ժամանակ նա ընկերությանը մեղադրել էր նախկին կառավարության հետ համագործակցության համար, եւ ասել, որ ընկերությունը չի կարող ակնկալել նոր՝ «հեղափոխական» թիմի վստահությունը»,- պատմեց Յեժի Նովակովսկին։
Հիշեցնենք, որ նախատեսվում էր, որ «Լյուբավա-Արմենիա» զբաղվելու է ինչպես արտադրական օբյեկտների արդիականացմամբ և նորոգմամբ, այնպես էլ բազմաֆունկցիոնալ քողարկման արդի տեխնոլոգիաների՝ կեղծ թիրախների, տեխնիկական և այլ վրանների, սաղավարտների, զրահաբաճկոնների, քողարկող ցանցերի արտադրությամբ։
Հայաստանում Լեհաստանի նախկին դեսպանի խոսքով՝ լեհական ընկերության՝ Հայաստանում ներդրում անելու որոշումը մեծ աջակցություն է ժամանակին ստացել Լեհաստանի այն ժամանակվա կառավարության, հատկապես նախարար Բոգդան Կլիխի (այժմ՝ սենատոր) կողմից: Հենց նրա եւ այն ժամանակ Հայաստանի պաշտպանության նախարար Սեյրան Օհանյանի միջեւ ձեռք բերված համաձայնությունն է հիմք դրել ներդրումային ծրագրին։
«Եվրամիության եւ ողջ հավաքական Արեւմուտքի հետ մերձեցման հասնելու ջանքերում Լեհաստանի կողմից Հայաստանին տրամադրված աջակցությամբ էր պայմանավորված, որ Լեհաստանի կառավարությունը որոշել էր աջակցել ներդրումային ծրագրին։ Մենք որոշեցինք, որ պաշտպանական նշանակության գործարան տեղակայելով, որն առաջին նման ներդրումն էր ՀԱՊԿ տարածքում, վստահության հստակ ազդանշան կտանք Հայաստանին։ Սա նաեւ ժեստ էր այն հույսով, որ Երեւանը, օգտագործելով «Արեւելյան գործընկերության» գործիքները, արագ կմերձենա Արեւմուտքի հետ»,– նշեց Յեժի Նովակովսկին, որը Հայաստանում դեսպան է նշանակվել «Լյուբավա-Արմենիայի» հիմնադրումից մի քանի ամիս անց։
Նախկին դեսպանը պատմեց, որ հետագա տարիներին, սակայն, հույսը, որ Երեւանը, օգտագործելով «Արեւելյան գործընկերության» գործիքները, արագ կմերձենա Արեւմուտքի հետ, փոքրացել է։ Նախկին դեսպանի խոսքով՝ պատճառն այն է, որ մի կողմից Հայաստանի իշխանությունները (անձամբ նախագահ Սերժ Սարգսյանը) անընդհատ վկայակոչել են «Լյուբավա»-ի օրինակը՝ որպես Արեւմուտքի հետ իրենց կապերի ապացույց, բայց մյուս կողմից՝ ընկերությունը պատվերներ չի ստացել, տվել է քիչ քանակությամբ արտադրանք։
«Թվում էր, թե «Լյուբավա»-ի արտադրանքը՝ զրահաբաճկոններն ու կամուֆլյաժային սարքավորումները (այդ թվում տանկերի գերազանց մոդելները) եւ բժշկական ծառայությունների սարքավորումները, լիովին բավարարում են Հայաստանի կարիքները։ Եվ, անկեղծ ասած, չգիտեմ՝ «Լյուբավա»-ի արտադրանքի համեմատաբար բարձր գնե՞րն էին արդյոք այս նախագծի տապալման պատճառը, թե՞ քաղաքական գործոնները»,– ասաց նախկին դեսպանը՝ նշելով, որ այդ ընթացքում վատացել է նաեւ քաղաքական մթնոլորտը. «2016 թվականից լեհական կառավարությունները ուշադրությունը կենտրոնացնում էին Թուրքիայի եւ Ադրբեջանի հետ համագործակցության խորացման վրա՝ Հայաստանը դիտարկելով որպես Ռուսաստանի Դաշնության մերձավոր դաշնակից»։
Յեժի Նովակովսկին պատմեց, որ այդ պայմաններում թուլացել էին Լեհաստանի եւ Հայաստանի միջեւ քաղաքական հարաբերությունները, եւ «Լյուբավա» մասնավոր ընկերությունը, չզգալով լեհական կառավարության աջակցությունը եւ չունենալով հայաստանյան համատեղ ձեռնարկությունից շահույթ ստանալու հնարավորություն, սկսել է դիտարկել ներդրումները լուծարելու հնարավորությունը:
«Խոստովանում եմ, որ մի քանի անգամ ստիպված եմ եղել շատ համոզել «Լուբավա»-ի սեփականատերերին չհեռանալ Հայաստանից»,– ասաց նախկին դեսպանը։
Յեժի Նովակովսկիի խոսքով՝ այն ժամանակ Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսյանը ընկերության ղեկավարության հետ հանդիպմանը նաեւ բանակից պատվերներ է խոստացել, սակայն դա տեղի չի ունեցել։ Դեսպանն իր դիվանագիտական աշխատանքը Հայաստանում ավարտել է 2017 թվականի ամռանը։ Նրա տեղեկություններով՝ 2018 թվականի իրադարձությունները եւ իշխանության փոփոխությունը ընկերությանը «Լյուբավա»-ի ակտիվացման հույս է ներշնչել, ինչը, սակայն, տեղի չի ունեցել։ Ընկերությունը Հայաստանից որոշել է հեռանալ ղեկավարության՝ Նիկոլ Փաշինյանի հետ հանդիպումից հետո։
Հատկանշական է, որ դեռ 2019 թվականին 168.am լրատվականը Բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարություն հարցում էր ուղարկել՝ խնդրելով պարզաբանել, թե ինչու է հեռացել «Լյուբավա-Արմենիան», ինչին ի պատասխան նախարարությունից հայտնել էին, որ որոշումը պայմանավորված է եղել բացառապես տնտեսական հանգամանքներով։
Հիշեցնենք, որ «Լյուբավա–Արմենիայի»՝ Հայաստանից հեռանալու թեման ակտիվացավ հատկապես պատերազմից հետո, երբ հայտնի դարձավ, որ զինծառայողների համար բավարար չափով զրահաբաճկոններ չեն եղել։ Նիկոլ Փաշինյանը նախորդ տարվա հունիսին հայտարարել էր, որ պատերազմը սկսվելուց հետո է իմացել, որ բանակում զրահաբաճկոնի և սաղավարտի խնդիր կա։
