Գիտակցության խանգարումներ. Առաջին օգնություն
Գիտակցությունը արտաքին ազդակների հանդեպ ուղեղի բնածին կամ ձեռքբերովի ռեակցիաների ամբողջությունն է, որի միջոցով օրգանիզմը ապահովում է կապը արտաքին միջավայրի հետ։ Այս մասին գրում է doctors.am-ը:
Խանգարման ընդհանուր նշաններ
- նյարդային համակարգի խանգարումներ՝
– տեսողության, խոսքի, լսողության, կողմնորոշման, հիշողության, զգացողության և այլն,
– գլխացավ, գլխապտույտ,
– շշմածություն, թուլություն,
– սրտխառնոց, փսխում,
– ցավի ռեակցիայի բացակայություն,
- շնչառության փոփոխություններ,
- անոթազարկի փոփոխություններ,
- մաշկի գույնի փոփոխություններ։
Առաջին օգնություն
- Ապահովել տուժածի անվտանգությունը։
- Հանգստացնել տուժածին։
- Զանգել շտապօգնություն։
- Օգնել տուժածին ընդունելու հարմար դիրք։
- Պաշտպանել տուժածին գերտաքացումից կամ գերսառեցումից։
Գիտակցության կորուստ: Ուշագնացություն
Ուշագնացությունը գիտակցության կորստի հետևանք է, որը զարգանում է գլխուղեղի արյան շրջանառության կարճատև խանգարման արդյունքում։ Ուշագնացության պատճառ կարող է լինել զգացմունքային գերլարվածությունը, փակ տարածքում առանց թարմ օդի երկար ժամանակ գտնվելը, մարմնի դիրքի կտրուկ փոփոխությունը, հղիությունը, ինչպես նաև լուրջ հիվանդությունները։ Այս վիճակին կարող է նախորդել գլխապտույտ, մշուշված վիճակ, տեսողության խանգարում, սրտխառնոց։
Առաջին օգնություն ուշագնացության դեպքում
- Պահպանել տուժածին վնասվածքից ընկնելիս և պառկեցնել նրան հարթ մակերեսին։
- Բարձրացնել տուժածի ոտքերը մոտ 20-30 սմ։
- Տալ շնչելու անուշադրի սպիրտ։
- Գիտակցությունը վերականգնվելուց հետո խմացնել քաղցր տաք թեյ, ապահովել մարմնի նորմալ ջերմաստիճանը։
Անկախ գիտակցությունը կորցնելու պատճառից երկարատև անգիտակից վիճակում գտնվող տուժածի մկանները թուլանում են, կլման և հազի ռեֆլեքսները բացակայում են, որը հանգեցնում է շնչուղիների անցանելիության խանգարմանը և առաջացնում շնչառության կանգ։
Գիտակցության բացակայության, բայց շնչառության և անոթազարկի առկայության դեպքում տուժածին պետք է շրջել կողքի՝ անվտանգ (ապահով) դիրքի (ԿԱԴ):
Անվտանգ դիրք կողքի վրա. առաջին տարբերակ
Ստորև թվարկած գործողությունները կատարելիս հատուկ ուշադրություն դարձնել տուժածի գլխին և ողնաշարին՝ նկատի ունենալով հնարավոր վնասվածքները.
1. Կանգնել կամ ծնկի իջնել տուժածի կողքին։
2. Մի ձեռքով բռնել ձեր կողմի կոնքազդրային հոդի շրջանից և մի փոքր բարձրացնել կոնքը։
3. Մյուս ձեռքով բռնել տուժածի ձեռքը ափով դեպի վեր, և հնարավորինս խորը հրել այն բարձրացրած ազդրի տակ։
4. Ծալել տուժածի՝ ձեր կողմի ոտքը ծնկան հոդում՝ հնարավորինս մոտ բերելով ոտնաթաթը կոնքին:
5. Ամուր բռնել տուժածի հակառակ կողմի ուսը և կոնքը, դանդաղ և համաչափ շրջել տուժածին և հենել նրան ձեր ոտքին։
6. Տուժածի ազդրի տակ գտնվող ձեռքը բռնել արմունկից և դաստակից ու զգուշորեն հետ տանել և ծալել՝ դաստակը հենելով մեջքին։
7. Շրջելուց հետո վերևում հայտնված նրա ձեռքը ծալել արմունկից՝ ափը դնելով կզակի տակ։
8. Կայունացնել տուժածի գլուխը, զգուշությամբ հետ տանել այն և դեմքը շրջել դեպի ներքև։
9. Բացել տուժածի բերանը։
Հիշե՛ք
Անգիտակից վիճակում գտնվող մարդուն կտրականապես արգելվում է տալ որևէ հաբ, ջուր, ատամների միջև դնել փայտիկ կամ որևէ գործիք։ Արգելել այդ ամենը կատարել ցանկացողներին։
Ամբողջությամբ՝ սկզբնաղբյուր կայքում: