Դավադրություն: Սեփական ժողովրդի դեմ
Վահե Ավետյանի մահը ավելի շուտ բարձրացրեց հուսահատության, քան բողոքի ալիք: Արդեն քրոնիկ դարձած հուսահատությունը արտագաղթողներին կստիպի շտապել, տատանվողներին` արագացնել եւ ընդունել վերջնական որոշում` այս երկրից պետք է փախչել: Եվ որքան արագ, այնքան կփոքրանա ծեծվելով սպանվելու հավանականությունը: Այնքան կնվազի կյանքին ինքնասպանությամբ վերջ տալու ցանկությունը:
Ինքնասպանությունների, սպանությունների, անոմալիկ հանցագործությունների վիճակագրությունը փաստում է` «Հարսնաքարի» դեպքը լրիվ տեղավորվում է մեր իրականության կոնտեքստում: Այսինքն` այն լրիվ օրինաչափ է:
Երբ ասում են` իշխանությունները հանձնարարություն ունեն հայաթափելու երկիրը, թողնելու 700-800 000 հայ, հեգնում ես` դավադրության տեսության սիրահարների հերթական ֆանտազիան է: Սակայն այն հետեւողականությունը, որով արվում է ամեն ինչ` մարդկանց արտագաղթը կազմակերպված, զանգվածային եւ չընդհատվող դարձնելու համար, ստիպում է իջնել դավադրության այդ տեսությանը հավատալու աստիճանի:
Երկրում տնտեսական, սոցիալական ծանր կացությունը չի կարող երբեք պատճառ դառնալ արտագաղթի` այս մասշտաբով: Սոցիալական վիճակը կարող է բողոքի զանգվածային ալիք բարձրացնել: Դու բողոքում ես, քանի որ քո կյանքը եւ երեխաներիդ կյանքը պատկերացնում ես այդ երկրում, հետեւաբար` բողոքում ես` ինչ-որ բան փոխելու ակնկալիքով: Երբ քեզ այլեւս այս համակարգում չես զգում, երբ պետական ողջ ապարատը աշխատում է քաոտիկ, առանց առանցքի, առանց մեկ ընդհանուր նպատակի, երբ քո ազնիվ աշխատանքին ոչինչ չի հաջորդում, կյանքը Հայաստանում դառնում է ժամավաճառություն:
Փող: Օրենքից պաշտպանվելու արտոնություններ: Հայաստանում սրանք են իշխանություն ունենալու եւ իշխանության գալու միակ հիմնավորումները: Արդարացում չէ, որ այդպես էր նաեւ երեկ կամ նախորդ օրը: Սա ուղղակի դավադրություն է սեփական ժողովրդի դեմ: «Ինչպե՞ս կարելի է մեկ օրինակի վրա ընդհանրացումներ անել, ամենուր փնտրել իշխանությունների մեղքը»,- հակադարձում են իշխանության ներկայացուցիչները:
Հետեւեք Եգիպտոսի, Սիրիայի իրադարձություններին: Վերլուծաբանները առանձնացնում են կարեւոր, անչա՛փ կարեւոր օրինաչափություն` երկրից արտագաղթում են ազգային փոքրամասնությունները: Այն էլ ` ոչ բոլորը: Իսկ տեղացիները մնում են եւ պայքարում են: Մնում են, որ պայքարեն:
Մեր երկրում մենք այլեւս չենք ցանկանում մնալ: Ոչ այն պատճառով, որ չենք կարող պայքարել: Չգիտենք` ում դեմ պայքարել: Ո՛ր մեկի դեմ պայքարել: Կարդում եմ Վահե Ավետյանի մահվանը հաջորդող քննարկումները սոցիալական ցանցում` երիտասարդ տղաներ, հասուն տղամարդիկ անզորությունից ու կատաղությունից իրենց տեղը չեն գտնում: Ո՞րն է լինելու նրանց հաջորդ քայլը: Ըմբոստությո՞ւնը, փողոց դուրս գա՞լը:
Ամեն դեպքում, բողոքն արդեն դարձել է կարճաժամկետ ազդեցության գործիք: Միակ երկարատեւ եւ հուսալի լուծումը շարունակում է համարվել արտագաղթը…