ԵԱՀԿ գործող նախագահը խորապես անհանգստացած է ԼՂ հակամարտության հրադադարի դյուրաբեկությամբ. «Արմենպրես»
ԱՀԿ նախագահությունը 2014 թվականի հունվարի 1-ին ստանձնեց Շվեյցարիան` հայտարարելով, որ նախագահելու է «Ստեղծել Անվտանգության համայնք ի շահ բոլորի» կարգախոսով: Ներկայացնում ենք «Արմենպրես»-ի բացառիկ հարցազրույցը ԵԱՀԿ գործող նախագահ, Շվեյցարիայի արտաքին գործերի դաշնային դեպարտամենտի ղեկավար Դիդիե Բուրկhալտերի հետ:
– Պարո՛ն նախագահ, 2014 թվականի հունվարին Շվեյցարիան ստանձնեց ԵԱՀԿ նախագահությունը` որպես գերակայություններ սահմանելով հակամարտությունների կանխարգելումը և կարգավորումը Արևմտյան Բալկաններում և Հարավային Կովկասում: Մասնավորապես ինչպե՞ս է նոր նախագահությունը մտադիր աջակցել Լեռնային Ղասրաբաղի ձգձգված հակամարտության խաղաղ կարգավորմանը:
– Ընդհանուր առմամբ, մենք կպաշտպանենք գործող ձևաչափերը, որոնք են Մինսկի գործընթացը Լեռնային Ղարաբաղի առնչությամբ և Ժնևյան միջազգային քննարկումները 2008 թվականի Վրաստանի հակամարտության հետևանքների վերաբերյալ: Հարավային Կովկասի հարցերով ես հատուկ ներկայացուցիչ եմ նշանակել դեսպան Անջելո Գնադինգերին և պայմանավորվել Սերբիայի Հանրապետության հետ, որ 2015 թվականին Սերբայի նախագահության ներքո նա կվերահաստատվի այդ պաշտոնում: Պարոն Գնադինգերը ԵԱՀԿ-ի անունից կհամանախագահի Ժնևյան միջազգային քննարկումները և կմասնակցի «Միջադեպերի կանխարգելման և դրանց արձագանքման մեխանիզմների» շուրջ հանդիպումներին Էրգնեթիում:
Շվեյցարիան անմիջականորեն ներգրավված չի լինի Լեռնային Ղարաբաղի բանակցային գործընթացում, սակայն մենք կաջակցենք Մինսկի խմբի համանախագահների աշխատանքներին: Ես վերահաստատել եմ Անջեյ Կասպրչիկին որպես իմ անձնական ներկայացուցիչ այս միջնորդական առաքելությունում: Նա կապահովի կապը համանախագահների և ԵԱՀԿ նախագահության միջև: Ինչպես նշվել է Վիեննայում հունվարի 16-ի իմ բացման խոսքում, նախագահությունը փորձելու է նպաստավոր միջավայր ստեղծել բանակցային գործընթացի համար և կխրարխուսի ժողովուրդների միջեւ փոխշփումը տարածաշրջանում:
– Ինչպիսի՞ն է Ձեր դիրքորոշումը բանակցային գործընթացում հակամարտության առանցաքային շահագրգիռ կողմ հանդիսացող Լեռնային Ղարաբաղի լիիրավ մասնակցության վերաբերյալ:
– Քանի որ Շվեյցարիայի նախագահությունն անմիջականորեն ներգրավված չէ բանակցային գործընթացում, մենք չենք մեկնաբանում գործընթացի ձևաչափը և մասնակցությունը:
– Հունվարի 14-ին Դուք ընդունել եք ԵԱՀԿ մինսկի խմբի համանախագահներին: Հատկապես ի՞նչ հարցեր եք քննարկել և ի՞նչ հետագա քայլեր ուրվագծել Ձեզ համար:
– Իսկապես, հունվարի 14-ին Բեռնում ես ընդունել եմ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահներին և իմ անձնական ներկայացուցչին: Քննարկման գլխավոր թեման եղել է համագործակցությունը ԵԱՀԿ նախագահի և համանախագահների միջև: Համանախագահները և դեսպան Անջեյ Կասպրչիկը ինձ ծանոթացրել են առկա իրավիճակին և Մինսկի գործընթացում նախատեսվող հետագա քայլերին:
– Ինչպե՞ս եք գնահատում Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության բանակցային գործընթացի ներկա փուլը:
– Ես ուրախ եմ, որ վերջին շաբաթներում ակտիվացել են բարձր մակարդակի հանդիպումները: Բոլորովին վերջերս հունվարի 24-ին համանախագահները Փարիզում հանդիպեցին Հայաստանի և Ադրբեջանի արտաքին գործերի նախարարների հետ: Այս հանդիպումը մեկ այլ հնարավորություն էր հետազոտելու հնարավոր ուղիները, ինչպես նաև բանակցային գործընթացում կատարավելիք հետագա քայլերը:
– Ադրբեջանը պարբերաբար ճակատագրական հարձակումներ է գործում սահմանին, սպառնալով իր ռազմական արսենալն օգտագործել պատերազմ վերսկսելու համար: Ինչպիսի՞միջոցառումներ է Շվեյցարիայի նախագահությունը ծրագրում ձեռնարկել վերջ տալու Ադրբեջանի ագրեսիային և ստիպելու այդ երկրին ենթարկվել հրադադարի պայմաններին:
– Ես խորապես ցավում եմ այն դաժան միջադեպերի համար, որ շարունակում են տեղի ունենալ Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության համատեքստում: Ես մտքերով զոհերի ընտանիքների հետ եմ: Հրադադարի դյուրաբեկությունը եղել է հունվարի 14-ին Բեռնում խորությամբ քննարկված հարցերի թվում` արդեն իսկ ձեռք բերված համաձայնությունների ամրապնդման հնարավոր ուղիների հետ միասին: Հունվարի 23-ին ԵԱՀԿ մոնիտորինգային խմբերն այցելել են շփման գիծ: Ես կոչ եմ անում կողմերին ամբողջովին օգտագործել ընձեռված հնարավորությունները ուղղակի հաղորդակցության հաստատման և այդ կերպ լարվածության թուլացման համար:
– Հաճախ են հնչում քննադատություններ, որ ԵԱՀԿ–ն արհեստական անկողմակալություն է ցուցաբերում Հայաստանի և Ադրբեջանի նկատմամբ` դնելով հավասարության նշան ու աչք փակելով ալիևյան իշխանությունների ագրեսիայի, հայերի դեմ հարձակումների վրա:
– Անկողմանկալությունը և անաչառությունը ցանկացած միջնորդական առաքելության անքակտելի նախապայմաններն են: Հետևաբար, ԵԱՀԿ-ն` ներառյալ Մինսկի խմբի համանախագահները, մեծ կարևորություն են տալիս հավասարակշռված և խելամիտ հաղորդակցմանը:
– Նախատեսու՞մ եք, արդյոք մոտ ապագայում այցելել Հարավային Կովկաս: Եթե այո, ապա ո՞րն է լինելու այցի գլխավոր նպատակը և ե՞րբ է այն տեղի ունենալու:
– ԵԱՀԿ-ում Շվեյցարիայի նախագահության ժամանակահատվածում տարբեր պաշտոնական այցեր են նախատեսվում ԵԱՀԿ անդամ երկրներ, այդ թվում` Հարավային Կովկաս և Արևմտյան Բալկաններ: Նախապատրաստություններն ընթացքի մեջ են:
Հունվարի 27-ին ՀՀ ԱԳ նախարար Էդվարդ Նալբանդյանն ընդունել էր ԵԱՀԿ–ում նախագահող Շվեյցարիայի արտաքին քաղաքական գերատեսչության պետքարտուղար Իվ Ռոսյեին: Հանդիպման ժամանակ հայտնի է դարձել, որ ԵԱՀԿ գործող նախագահ, Շվեյցարիայի Համադաշնության Նախագահ, արտաքին գործերի դաշնային դեպարտամենտի ղեկավար Դիդիե Բուրկհալտերի այցը Հայաստան նախատեսվում է ամռանը:
Հարցազրույցը` Սյունե Բարսեղյանի
«Արմենպրես»
