Անարդյունավետ, սնանկ, անհեռատես գործողություններ են. Անուշ Պողոսյանը՝ պոլիկլինիկաների աշխատաժամանակի ավելացման մասին
Առողջապահության նախարարության կողմից պարբերաբար ներկայացվում են արտահիվանդանոցային բժշկական օգնության և սպասարկման ոլորտում իրականացվող և սպասվող բարեփոխումները:
Մասնավորապես ներկայացվում է պոլիկլինիկաների աշխատանքային գրաֆիկի հետ կապված բարեփոխման առաջարկը, ըստ որի` առավոտյան ժամը 8:00-ին՝ կսկսի լաբորատորիաների, իսկ ժամը 9:00-ին` մնացած բաժինների աշխատանքը: Բուժանձնակազմը կաշխատի մինչև երեկոյան ժամը 19:00-ն, հերթափոխով: Շաբաթական մեկ անգամ նեղ մասնագետները կմնան հերթապահության` մինչև ժամը 19:00-ն:
Բարեփոխումը հիմնավորվում է նրանով, որ քաղաքացիները հնարավորություն կունենան, առանց աշխատանքից բացակայելու, այցելել իրենց պոլիկլինիկաներ:
168.am-ի հետ զրույցում առողջապահության ոլորտի կազմակերպիչ, «Առողջության իրավունք» իրավապաշտպան հասարակական կազմակերպության համահիմնադիր Անուշ Պողոսյանը նկատեց՝ նշված «բարեփոխման» հետ կապված՝ առողջապահության մասնագետների և մասնավորապես իր մոտ մի շարք հարցեր են առաջացել:
«Նախ՝ ինչո՞ւ է «բարեփոխումը» վերաբերում միայն Երևանի, Գյումրու և Վանաձորի բնակչությանը սպասարկող պոլիկլինիկաներին: Մի՞թե մյուս մարզերի աշխատող բնակչությունն արժանի չէ «բարեփոխված» առողջապահական սպասարկման»,- ասաց Անուշ Պողոսյանը:
Ընդ որում, նա հիշեցրեց, որ առաջնային օղակում բուժօգնությունն իրականացվում է բոլորի համար մատչելի, հավասար ծառայությունների ծավալով:
«Բացի դրանից, Հայաստանի Հանրապետությունում պոլիկլինիկաների ֆինանսավորումն իրականացվում է «per capita»՝ ըստ մարդաշնչի սկզբունքով, այսինքն՝ ըստ հավաքագրած բնակչության թվի: Կատարվե՞լ է արդյոք Երևանի, Գյումրու և Վանաձորի բնակչությանը բժշկական ծառայություն մատուցող բուժաշխատողների համար բացի «per capita» ֆինանսավորման սկզբունքից՝ այլ, լրացուցիչ վարձատրման հաշվարկ՝ հաշվի առնելով աշխատաժամի ավելացումը, թե՞ «բարեփոխումը» նորից «թանկ» է նստելու Երևանի, Գյումրու և Վանաձորի պոլիկլինիկաների՝ առանց այդ էլ սակավ բյուջեի վրա»,- հարց է բարձրացնում իրավապաշտպանը:
Վերջինս հավելեց՝ Առողջապահության նախարարության պաշտոնյաները հայտարարել են, որ պոլիկլինիկաների բուժանձնակազմի աշխատավարձերի բարձրացումն Առողջապահության նախարարության օրակարգում է. բոնուսային համակարգի ներդրմամբ նաև կլինի աշխատավարձերի էական բարձրացում:
«Սա իրականում նորություն չէ: Ես փաստում եմ, որ բոնուսային հավելավճարները գործում են բավականին տևական ժամանակ, և հետևաբար՝ ոչ թե պետք է ունենալ «օրակարգում աշխատավարձերի բարձրացման հարց», այլ հստակ պետք է սահմանվի ՀՀ Աշխատանքային օրենսգրքով նախատեսված արտաժամյա աշխատանքի համար վարձատրություն»,- առաջնային բուժօգնության օղակի համար կարևորագույն հարցի մասին բարձրաձայնեց Անուշ Պողոսյանը:
Ըստ նրա՝ եթե կատարվել է Երևանի, Գյումրու և Վանաձորի «per capita» ֆինանսավորմանը հավելում այլ մեխանիզմներով կամ դիֆերենցված այլ մոտեցում, ապա ստացվում է , որ ՀՀ-ում առկա է առողջապահական իրավունքի խտրական մոտեցում:
«Պոլիկլինիկայում բժիշկին սահմանված կարգով ընտրում է բնակիչը՝ ըստ իր ցանկության, ում մոտ էլ որ հետագայում հավաքագրվում է, ասել կուզեմ՝ բնակիչն է ընտրում, թե որ բժիշկն է զբաղվելու իր առողջությամբ: Հետևաբար, ստացվում է, որ հերթափոխային սկզբունքով մինչև ժամը 19:00-ն պետք է աշխատեն բոլոր հավաքագրած բնակիչներ ունեցող բժիշկները, որն անիրատեսական է»,- ասաց առողջապահության ոլորտի մասնագետը:
Նա հիշեցրեց նաև, որ բնակիչը պոլիկլինիկա դիմում է երկու խումբ հիմնական հարցերով՝
«Առաջին՝ տարբեր փաստաթղթերի՝ դեղատոմսերի, դեղերի տրամադրման, անաշխատունակության թերթիկի, տեղեկանք ձեռք բերելու և նմանատիպ հարցերով, որի համար մինչև 19:00-ն աշխատատեղում պետք է լինեն վարչական մասի աշխատակիցները՝ տնօրենը, փոխտնօրենը, անաշխատունակության թերթիկների տրամադրման պատասխանատուն, ավագ բուժքույրը, դեղատան աշխատակիցներ և այլն:
Երկրորդ՝ եթե քաղաքացու մոտ առկա է շտապ և անհետաձգելի բուժօգնության խնդիր՝ սուր ցավեր, արյան ճնշման բարձրացում, արյունահոսություն և այլն, ապա փաստեմ, որ ներկայում նման վիճակների համար շատ ավելի արհեստավարժ են գործում հիվանդանոցային պայմաններում արտահիվանդանոցային անհետաձգելի բժշկական օգնություն և սպասարկում իրականացնող «Emergency» բաժանմունքները, որոնք աշխատում են 24 ժամ»,- իրավիճակը ներկայացրեց Անուշ Պողոսյանը:
Հարցին՝ արդյո՞ք այս «բարեփոխումներով» լուծվում են պոլիկլինիկաներում առկա խնդիրները՝ բնակչին ավելի որակյալ, հասանելի և մատչելի բժշկական ծառայություններ մատուցելու մասով, արդյո՞ք այս փոփոխություններով ավելանում է հավատը և վստահությունը բուժաշխատողի հանդեպ, «Առողջության իրավունք» ՀԿ-ի համահիմնադիրն ասաց՝ պատասխանը բացասական է՝ ոչ:
«Ոլորտի լիազոր մարմինը թմբկահարում է անհասկանալի «բարեփոխումների» և ավանդական դարձած շենքերի վերանորոգումների մասին: Անարդյունավետ, սնանկ, անհեռատես գործողություններ են այս ամենը»,- եզրափակեց Անուշ Պողոսյանը:
