Հայաստանը սպառում է բացառապես ներքին արտադրության էլեկտրաէներգիան. այս պահին ներմուծում չի կատարվում․ փոխնախարար
Չնայած աննախադեպ իրավիճակին՝ ատոմակայանի և Հրազդանի հինգերորդ էներգաբլոկի կանգնելուն, Արցախում ՀԷԿ-երի կորստին, եղանակով պայմանավորված՝ էլեկտրաէներգիայի աննախադեպ բարձր սպառմանը՝ Հայաստանը ներքին ռեսուրսներով ամբողջությամբ ապահովում է էլեկտրաէներգիայի իր պահանջարկը և շարունակում դեպի Իրան արտահանումը: Հուլիսի 11-ից էլ ՀՀ-ն Վրաստանից էլեկտրաէներգիա չի ներմուծում, սակայն չի բացառում, որ կրկին էժան առաջարկի դեպքում ներմուծում կարվի: «Արմենպրես»-ի հետ զրույցում այս մասին ասաց ՀՀ տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների փոխնախարար Հակոբ Վարդանյանը:
«Այս պահին Վրաստանից էլեկտրաէներգիա չենք ներմուծում, ներմուծել ենք միայն տնտեսական էֆեկտի համար, այսինքն՝ այդ պահին Վրաստանն առաջարկել է ավելի ցածր գնով, քան Հրազդան ՋԷԿ-ի գինն է, այսինքն՝ նախընտրություն է տրվել ներմուծելուն: Ավելի շատ գազ պետք է ծախսեինք Հրազդանի ՋԷԿ-ում, որպեսզի արտադրանք տայինք, Վրաստանից ներմուծել ենք ավելի էժանով: Հուլիսի 11-ից այլևս ներմուծում չի կատարվում, որովհետև Վրաստանում ևս այս պահին ավելցուկային հոսանք չկա»,- ասաց Վարդանյանը:
Փոխնախարարը նշեց՝ Հայաստանը և Վրաստանը էլեկտրաէներգիա միշտ են միմյանցից ներմուծել:
«Իրենց մոտ ձմռանը թանկ է հոսանքը, ՋԷԿ-երն են միայն աշխատում, եթե կարողանում ենք ավելի էժան առաջարկել, քան իրենց արտադրանքն է, մենք ենք տալիս և՝ հակառակը: Սեզոնային փոխանակումները կամ փոխադարձ գնումները միշտ եղել են»,-ասաց փոխնախարարն ու նկատեց, որ պարզապես այս տարի ներմուծման փաստն ավելի վառ արտահայտված է, քանի որ մարդիկ անհանգստություններ ունեին՝ ատոմակայանի երկար ժամանակով կանգնելու հետ կապված:
Վարդանյանը չբացառեց, որ եթե, օրինակ, մյուս ամսին Վրաստանը կարողանա առաջարկել ավելի էժան էլեկտրաէներգիա, քան Հրազդան ՋԷԿ-ի բլոկինն է, ապա բլոկը կանջատեն և կներմուծեն Վրաստանից: Ատոմակայանի կանգնելով պայմանավորված՝ ազատ տեղ էր առաջացել, դա սովորաբար զբաղեցնում է Հրազդանի ՋԷԿ-ը, որը բավականին թանկ հոսանք է արտադրում: Վարդանյանը նշեց՝ այն բավականին ճկուն է, աշխատող երեք բլոկներից ընդամենը մեկն են անջատում, փոխարենն ավելի մատչելի գնով ներմուծում Վրաստանից: Վարդանյանը միևնույն ժամանակ հիշեցրեց՝ ատոմակայանի արտադրած էլեկտրաէներգիան բավականին էժան է, և եթե այն կանգնած չլիներ, Վրաստանը դրա նկատմամբ մրցունակ գին չէր կարողանա առաջարկել: Հայաստանը Վրաստանից էլեկտրաէներգիայի ներմուծումը սկսել էր մայիսի 5-ից:
Այսպիսով, Հայաստանը ոչ միայն բավարարում է իր ներքին պահանջարկը, այլ նաև շարունակում է արտահանումն Իրան:
Պատերազմի արդյունքում Արցախում ՀԷԿ-երի կորուստներ ունենք, ատոմակայանը երկար ժամանակով կանգնել է, Հրազդանի հինգերորդ բլոկը տեխնիկական խնդիրների պատճառով կանգնած է:
«Աննախադեպ է իրավիճակը, 1995 թվականից մինչև այսօր երբևէ չի եղել նման իրավիճակ, սպառումն աննախադեպ բարձր է՝ կապված շոգերի հետ (շատ օդորակիչներ են աշխատում), նաև սակավաջուր տարի է, փոքր ՀԷԿ-երում այս պահի դրությամբ ունենք 60 ՄՎտ արտադրանք, անցյալ տարի այս նույն ժամանակահատվածում ունեցել ենք գրեթե կրկնակի արտադրանք: Եվ այդ իրավիճակում մենք մեզ ապահովում ենք,-ասաց Վարդանյանը:- Հայաստանի խնդիրն այն է, որ այս պահին շատ ռեզերվներ չունի: «Այս պահին մոտ 30 ՄՎտ Սպանդարյանի ՀԷԿ-ում ռեզերվ ունենք, մոտ 40 ՄՎտ՝ Շամբի ՀԷԿ-ում: Ռեզերվ է համարվում նաև գծի վրա եղած արտահանումը: Այս պահի դրությամբ 110-120 ՄՎտ ռեզերվ ունենք»,-ընդգծեց փոխնախարարը՝ նշելով, որ դժվար շրջան է, օպերատորն անընդհատ լարված աշխատում է, բայց մեծ խնդիրներ չկան, հոսանքը բավարարում է:
Վարդանյանը հավելեց՝ 2010 թվականից սկսած երբևէ չի եղել, որ ատոմակայանը, հինգերոդ բլոկը միասին կանգնած լինեն: Արցախի ՀԷԿ-երը, որոնք մոտ 80 ՄՎտ Հայաստանին էին տալիս, չկան:
«Սակավաջրության պատճառով մոտ 60-70 ՄՎտ գեներացիա մենք կորցրել ենք՝ փոքր ՀԷԿ-երում, աննախադեպ շոգի պատճառով մոտ 150 ՄՎտ պակաս է արտադրվում ՋԷԿ -երում, սպառումն անցյալ տարվա համեմատ բարձր է: Օր է եղել, որ նախորդ տարվա համեմատ միջինը 25 տոկոսով բարձր է եղել: Միջինը 70-80 ՄՎտ, մինչև 100 ՄՎտ ավելի է լինում սպառումն այս ամռանը»,- ասաց նա:
Իսկ ինչ վերաբերում է ատոմակայանին՝ փոխնախարարն ասաց, որ աշխատանքներն ընթանում են ըստ գրաֆիկի, կավարտվեն՝ ըստ գրաֆիկի: Ատոմակայանը կանգնել է մայիսի 15-ին 141 օրով:
