«Մոռանում ենք մի փաստ, որ, եթե Արարատյան դաշտում երաշտ է, նմանատիպ իրավիճակ է նաև Սևանի ավազանում»
Այս տարի Սևանա լճի էկոլոգիական վիճակը խիստ անկայուն է, և յուրաքանչյուր մի փոքրիկ սխալ քայլ կարող է ճակատագրական լինել լճի համար: Այս մասին լրագրողների հետ զրույցում նշեց ՀՀ ԳԱԱ հիդրոէկոլոգիայի և ձկնաբանության ինստիտուտի տնօրեն Էվելինա Ղուկասյանը:
Բնապահպանի կարծիքով, լճի փրկության միակ ուղին մակարդակի բարձրացումն է:
«Լճի մակարդակի բարձրացմամբ կմեծանա լճի ջերմունակությունը, և այդ լիճը ավելի դանդաղ կտաքանա: Ջրի տաքացմամբ լիճը լուրջ խնդիրների առջևէ կանգնում: Տաքացման հետևանքով անմիջապես ակտիվանում են բոլոր կենսական գործընթացները, քիմիական ռեակցիաներն են արագանում և, դրա հետ միասին, ջրիմուռների համար ստեղծվում են խիստ նպաստավոր պայմաններ աճի զարգացման առումով», -ասաց Ղուկասյանը:
Ղուկասյանը նշեց, որ այս երևույթները նկատվել են դեռևս 1960-ական թվականներին, երբ արդեն լճի մակարդակը բավականին իջել էր և առաջին բացասական ահազանգը լիճը «հնչեցրեց» հենց ջրիմուռների ծաղկումով:
«Այդ տարվա ծաղկման մակարդակը գրեթե համապատասխանում է այս տարվա ունեցած լճի ծաղկման մակարդակին: Դա նշանակում է, որ մենք պետք է չափազանց զգույշ լինենք այս հարցում»,- նշեց Ղուկասյանը:
Բնապահպանը մշտապես Սևանա լճից ավելորդ ջրառ իրականացնելուն դեմ է, որովհետև գտնում է, որ ցանկացած խորանարդ միլիոն ջրի կորուստը լճի էկոլոգիական վիճակի վատացումն է:
«Հասկանում եմ, որ Արարատյան դաշտում այս շոգ եղանակներին ստեղծվում է մի իրավիճակ, երբ պետք է գյուղատնտեսությանը նաև հնարավորություն տալ զարգանալու, սակայն մենք մոռանում ենք մի փաստ, որ, եթե Արարատյան դաշտում երաշտ է, նմանատիպ իրավիճակ է նաև Սևանի ավազանում: Սևանի ավազանի գետերը նույնքան պակաս ջուր են բերում և մեծանում է ջրի գոլորշունակությունը: Ամեն անգամ հույսը դնել, որ Արարատյան դաշտի ջրերը պետք է ոռոգվեն Սևանա լճի միջոցով, կարծես թե, դարձել է սովորություն»,- ընդգծեց Ղուկասյանը:
ՀՀ ԳԱԱ Հիդրոէկոլոգիայի և ձկնաբանության ինստիտուտի տնօրենը առաջնային է համարում բոլոր գետավազաններում մոնիտորինգային ջրաբանական հետազոտություննների իրականացումը:
«Այսօր մենք խոսում ենք կլիմայական փոփոխությունների մասին, բայց հենվում ենք հին հաշվարկների վրա», -եզրափակեց Ղուկասյանը:
Բնապահպանին անհանգստացնում է ջրիմուռների մահացությունից հետո թթվածնի կլանման գործընթացը: Այն տարածքներում և լճախորշերում, որտեղ ջուրն ավելի ծանծաղ է, կարող են նկատվել թթվածնային քաղցի երևույթներ, և այդ պակասը կարող են զգալ խեցգետինները:
Ըստ Ղուկասյանի՝ անգամ ամենաջրառատ տարիներին ջրամբարները մնում են կիսով չափ լցված, ուստի պետք է ջրային պաշարները ճիշտ կառավարել:
«Պետք է ներդրումներ անել այդ ոռոգման համակարգը կարգավորելու ուղղությամբ: Ջրային ռեսուրսները շատ վատ են կառավարվում, և նման դեպքերում անընդհատ դիմել Սևանա լճին՝ որպես միակ ջրային պաշարի, մենք չենք ընդունում, ուստի անհրաժեշտ է այլընտրանքային միջոցներ գտնել Արարատյան դաշտի հողերը ոռոգելու համար»,- ասաց նա:
