Մոծակի խայթոց. Պատճառներն ու պաշտպանիչ միջոցները
Մարդը վաղուց ի վեր նկատել է, որ մոծակները ոմանց խայթում են անխնա ձևով, իսկ ոմանց` շրջանցում։ Այս երևույթի էությունը դեռևս չի բացահայտվել։
- Մոծակների ուշադրությունը գրավող և կանչող հանգամանքներից են քրտինքի հոտը և խոնավությունը։ Քրտինքը պարունակում է կաթնաթթու, որի չափը կախված է անհատի օրգանիզմի առանձնահատկությունից։
- Մոծակներին ձգում է մազերի խնամքի համար նախատեսված բալզամի, սրտի հիվանդությունների բուժման համար նախատեսված դեղերի հոտը։
Միջատը «ճանաչում» և խայթում է նրանց, ում արյան մեջ բարձր է B խմբի վիտամինների բաղադրությունը։
- Հետաքրքիր է, որ մոծակն անտարբեր է այն մարդկանց հանդեպ, ովքեր խմում են խոլեստերինն իջեցնող դեղեր, ինչ-որ պատճառով համեմատաբար քիչ է խայթում 50-ն անց մարդկանց, հաճույքով է «նստում» երկնագույն հագուստի վրա և համեմատաբար քիչ է սիրում դեղին գույնը։
- Նույնը կարելի է ասել այլ արյունախում միջատների վերաբերյալ։
- Խայթելու պահին այդ միջատները ներարկում են նյութեր, որոնք իջեցնում են արյան մակարդելիությունը, ինչի հետևանքով որոշ ժամանակ անց առաջանում է քոր, տեղային բորբոքում, այտուց, իսկ որոշ դեպքերում` նյարդային վիճակ, ախորժակի անկում, անքնություն, մարմնի ջերմ և նույնիսկ ծանր թունավորում։
Խորհուրդներ
Խայթոցների դեմ միջոցներ կիրառողը պետք է հաշվի առնի որոշ հանգամանքներ.
- Ավելի երկարատև է քսուքների ազդեցության ժամանակը, որը նվազում է շոգ եղանակին և ֆիզիկական աշխատանք կատարելու դեպքում։
- Պարտադիր չէ պաշտպանիչ միջոցով մշակել մաշկը, այն կարելի է քսել լաթի վրա և ամրացնել գլխարկի տակից։
- Որպեսզի վանեք միջատներին տան մոտակայքից, դռան պատուհանների և այլ տեղերում կախեք թանթրվենու, օշինդրի, տարկավանի, հազարատերևուկի, իշառվույտի, թխենու ճյուղերը (տե՛ս «168 Ժամ»)։ Վանող հատկություն ունեն խեժի, կանիֆոլի և կամֆորայի գոլորշիները։
- Մեկ-երկու ժամ պահպանում է իր ազդեցությունը տարկավանի տրորած խոտը, որը պետք է քսել մարմնին։
- Հատկապես մոծակը չի սիրում դարչնի հոտը. Լցրեք ջրի մեջ, եռացրեք, լաթն ընկղմեք եփվող լուծույթի մեջ և օգտագործեք որպես պաշտպանիչ միջոց, ամրացրեք գլխարկի տակից կամ դռան վրա։
- Պատրաստեք սոդայի լուծույթ. 1 թ/գ-ն լուծեք 200 մլ ջրի մեջ։
- Արյունախում միջատներին վանում է քացախի հոտը. Խառնեք ջրի հետ 1։1 հարաբերությամբ։
- 1 թ/գ օդեկոլոնի մեջ լուծեք մի քանի կաթիլ կատվախոտի (վալերիանա) դեղատնային ոգեթուրմ։ Ազդեցության ժամկետը մոտ 30 րոպե է։
- Որպեսզի մեղմանա քորի զգացումը, կանխարգելվեն այտուցի առաջացումը և հնարավոր բորբոքային ինֆեկցիոն ընթացքը, օգտակար է կիրառել նույն տարկավանի, օշինդրի կամ խատուտիկի խոտերից ստացված հյութերը։ Լավագույն միջոցներից է ջղախոտի (եզան լեզու) տրորած տերևը։
- Կարելի է օգտագործել մաղադանոսից ստացված թարմ հյութ, մածուն, կաթնաշիճուկ, քացախ, կիտրոնի հյութ, սոդայի կամ աղի լուծույթ (1 թ/գ-ին` 200 մլ ջուր) և այլն։
- Եթե խայթոցի հետևանքները` քոր և այտուց, 1 օրից չեն նվազում, ապա դիմեք բժշկի։
- Մարդկանց 10 %-ի մոտ խայթոցներն ալերգիա են առաջացնում։
Հ.Գ. Լույս են տեսել հեղինակի «Մոգական բուժարարներ» մատենաշարի թվով 4 գրքույկները: Հիշեցնենք, որ վաճառքում է նաև հեղինակի «Պահապան ծառերի բուժիչ զորությունը» գիրքը: Հեղինակի բոլոր գրքերը կարող եք ձեռք բերել «Նոյյան տապան», «Բուկինիստ», «Նոր գիրք» և «Արտ Բրիջ» (Աբովյան 20) գրախանութներից: