Պահանջ՝ ողջույնի տեսքով

ԱՄՆ-ի սենատոր Ջոն Քերիի առաջադրումը` պետքարտուղարի պաշտոնին ի շարս այլ լուսարձակների գրավել է նաև հայկականը, թուրքականն ու ադրբեջանականը։ Անմիջապես ասենք, որ ռուսական մակարդակի վրա տեղեկատվական անդրադարձը մինչ այժմ դրական կարող է արձանագրվել, եթե նկատի ունենանք ռուսական մամուլի արձագանգումը` ամերիկյան այն տեսակետներին, որոնք լավատեսական նախանիշեր են ուզում տեսնել Քերիի պաշտոնամուտի մեջ:

Հայկականի դեպքում նախ, իհարկե, տեղի քաղաքական կազմակերպությունների` Ամերիկայի Հայ Դատի գրասենյակի կատարած շատ արագ արձագանգումն է, որ աչքի է ընկնում դրական շեշտով, լավատեսությամբ: Մինչ, հայաստանյան քաղաքական և քաղաքագիտական շրջանակներն ավելի զսպվածություն են ցուցաբերում հետագա ակնկալիքներ բարձրաձայնելու ուղղությամբ:

Ամերիկայի Հայ Դատի գրասենյակի հրապարակած հաղորդագրությունը սակայն գերխանդավառություն ցուցադրելու և լավատեսական մթնոլորտ տարածելու միտում չունի, բնականաբար: Ակնկալիքի և պահանջի խնդիրն է, որ առկա է լավատեսական կանխատեսման հրապարակման հետևում: Ակնկալելու` հետևողականություն, Ջոն Քերիի  շարունակ ցուցաբերած ճիշտ դիրքորոշումները Հայոց ցեղասպանության ճանաչման հարցում: Տարբեր հանգրվաններին դրսևորված դիրքորոշման արդարացիությունը վերաբերում է բազմաթիվ բանաձևերի համաառաջադրմամբ, Արցախի խնդրի լուծման աջակցությամբ, ԱՄՆ-ի նկատմամբ առաջարկված Թուրքիային չաջակցելու պահանջներով, Հայաստանի Հանրապետության ապաշրջափակման հրամայականի շեշտմամբ և Սաֆարովի հերոսացման դատապարտումներով:

Այս վարքագծի հետևողականության և պահպանման պահանջն է, որ արծարծվում է՝  հիշեցման և ողջույնի կարգով: Այլապես, քաղաքական տրամաբանությամբ պարզ է, որ տարբերություններ պիտի երևան սենատոր Քերիի և պետքարտուղար Քերիի հայկական հարցերի (և ոչ միայն հայկական) հայտարարածների և հայտարարելիքների միջև` թե՛ բովանդակային, թե՛ շեշտադրումների և թե՛ հաճախակիության առումներով: Պետքարտուղարը կիրականացնի պաշտոնական Վաշինգտոնի քաղաքական գիծը, որ մերթ կզուգահեռվի, մերթ կխաչվի ներկայացուցչականների կամ սենատորների գծերին:

Հիմա փորձենք դիտարկել մեր հակառակորդների հակազդեցությունները: Ադրբեջանական  «Քոնթաք.ազ»-ն ու «Թուրան»ը մտահոգություն են հայտնում՝ Քերիի նախկին հայտարարությունները մեջբերելով և հայ-ադրբեջանական տարբեր թղթածրարների վերաբերյալ Քերիի առնվազն ոչ ադրբեջանպաստ, չասելու համար ուղղակի հակա-ադրբեջանական փաստերը մտաբերելով: Ադրբեջանական կողմը այս դեպքում սահմանափակվել է այսքանով: Հասկանալի է, որ այժմ Բաքուն ավելիին դիմելու անհրաժեշտությունը չի զգում:

Եթե արցախյան հարցով հակա-ադրբեջանական հայտարարությունները մտահոգություն  են առաջացրել Բաքվի շրջանակների մոտ, ապա Ցեղասպանության ճանաչման համար բացահայտ և հետևողական կեցվածքները խնամքով անուշադրության են մատնվում Անկարայի կողմից: «Թուտեյ Զաման»ը հաղորդում էր, որ Անկարան գոհունակություն է հայտնում Քերիի առաջադրման համար: Այստեղ նշում անգամ չկա հայկական հարցերին և հատկապես Ցեղասպանության մասին ամերիկացի սենատորի որդեգրած դիրքորոշման մասին:

Այս հանգամանքները նկատի ունենալով ավելի քան օրինաչափ է և ընկալելի Հայ Դատի Ամերիկայի գրասենյակի հրապարակած հաղորդագրությունը: Մոսկվան անուղղակի դրական ուղերձ է փոխանցել, Բաքուն զուսպ մտահոգություն է հայտնել, Անկարան պետքարտուղարի պաշտոնի թեկնածուին գործնապաշտ որակումով անուշադրության է մատնել Ցեղասպանության հարցը. իսկ Ամերիկայի Հայ Դատի գրասենյակը ողջույնի տեսքով հիշեցնում է և պահանջում:

Համենայնդեպս, հայկական կողմը սկզբից բացասական նախատրամադրվելու պատճառներ չունի։

Շահան Գանտահարյան
«Ազդակի» գլխավոր խմբագիր