Կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողովն ուսումնասիրում է մամուլի այն հրապարակումները, որոնք վերաբերում են այս կամ այն պաշտոնյայի ընտանիքին պատկանող բիզնեսների և պետական համակարգի միջև կնքված տարբեր պայմանագրերին՝ պարզելու, թե որքանով է պաշտոնյայի գործունեությունն ազդել տվյալ պայմանագրի կնքման գործընթացի վրա. այդ գործընթացը տեղի է ունեցել կոնկրետ պաշտոնյայի անձով պայմանավորվա՞ծ, թե՞ առկա են այլ գործոններ:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը միջազգայնագետ, պատմական գիտությունների թեկնածու Արմեն Մանվելյանն է:
Տնտեսագետ Թադևոս Ավետիսյանը 168.am-ի հետ զրույցում ուշադրություն հրավիրեց ՀՆԱ կառուցվածքին՝ նկատելով, որ այն ևս ապացուցում է՝ աճը պայմանավորված է արտաքին ժամանակավոր գործոնով՝ ռուս-ուկրաինական հակամարտության հետ տնտեսական ազդեցությամբ:
Անցած տարի Կենտրոնական բանկի արտաքին տարադրամային պահուստները բավական ակտիվ աճեցին։ Եթե նախորդ տարվա վերջին դրանք կազմում էին շուրջ 3 մլրդ 230 մլն դոլար, ապա արդեն 2022թ. վերջին հասան 4 մլրդ 109 մլն դոլարի։
Մի քանի ժամով 30 տարի փակված հայ-թուրքական ցամաքային սահմանը մարդասիրական բեռներ տեղափոխելու համար բացել-փակելուց, արտգործնախարարի Թուրքիա կատարած այցից և Չավուշօղլուի հետ հանդիպումից ու արված հայտարարություններից հետո, կրկին ակտիվացել են Թուրքիայի հետ սահմանը բացելու վերաբերյալ խոսակցությունները։ Հնչում են հայտարարություններ, որ սահմանի բացումը մեծ լիցք կհաղորդի Հայաստանի տնտեսությանը, կնպաստի առևտրի շրջանառությունների ավելացմանը, մարդիկ կսկսեն ավելի լավ ապրել։
Կառավարությունը մեծ գումարներ է ծախսում պետական բյուջեից, բայց այդպես էլ չի կարողանում նորմալ պայմաններ ապահովել գյուղատնտեսության զարգացման համար։ Միշտ մի աղետ, մի վնաս անպակաս է լինում։
Կենտրոնական բանկը շարունակում է աննախադեպ բարձր պահել բանկից դուրս եկող փողի գինը, որքան էլ դրա հետևանքով տուժում է տնտեսությունը, կորուստներ է ունենում հատկապես տնտեսության արտահանելի հատվածը։
Չնայած դրան, իշխանությունները չեն պատրաստվում ինչ-որ կերպ մեղմել տնտեսության կորուստները։ Անցած տարի պետական բյուջեից 25 մլն դոլար տվեցին ՏՏ ոլորտին՝ որպես աջակցություն, իսկ մյուսներին անտեսեցին։ Թեև ՏՏ-ն, կարելի է ասել, դրամի արժևորումից տուժած՝ աջակցության ամենաքիչ կարիքն ունեցող ոլորտներից մեկն էր։
«Առաջարկ-պահանջարկի բախման ականատես եղանք նաև 2022 թվականի սեպտեմբերին, երբ Ռուսաստանում հայտարարվեց մոբիլիզացիա. Հայաստան վերադարձողների մեծ հոսք սկսվեց։ Այս դեպքում գերխնդիր էր դարձել պարզապես բնակարաններ գտնելը, ինչը դարձյալ բերեց բնակարանների վարձավճարների թանկացման. շատ դեպքերում անգամ եռակի թանկ գնով էր անհնար դարձել բնակարան գտնելը»,- ասաց Գրիգորյանը։
168.am-ում Սաթիկ Սեյրանյանի «Պրեսսինգ» հաղորդաշարի հյուրը ՀՀ նախկին փոխվարչապետ, Ամերիկյան համալսարանի Բիզնեսի և տնտեսագիտության քոլեջի դեկան Վաչե Գաբրիելյանն է:
Տնտեսագետ Լիլյա Ամիրխանյանը ՀՀ տնտեսությանը տրված «Ֆիթչ»-ի գնահատականը համարում է դրական՝ հաշվի առնելով հանգամանքը, որ դեռ 2022 թվականի տարեսկզբից հնարավոր ռիսկերի և մարտահրավերների կանխատեսումներ կային, որոնք ամբողջ տարվա ընթացքում նաև պահպանվել էին:
168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում, խոսելով հայ-թուրքական սահմանի բացման հավանականության մասին, Աուդիտորների պալատի նախագահ Նաիրի Սարգսյանն ընդգծեց՝ Արարատ Միրզոյանի՝ Թուրքիայում արված հայտարարությունը շատ ուղիղ հայ-թուրքական սահմանը բացելու մասին է։
Կար ժամանակ, երբ Նիկոլ Փաշինյանը հպարտանում էր, թե Հայաստանում վերացրել է համակարգային կոռուպցիան։ Հիմա այդ մասին այլևս նախկին էնտուզիազմով չեն խոսում։
Վիճակագրական ծառայությունը հերթական անգամ արձանագրել է հանրապետությունում առաջին անհրաժեշտության ապրանքների թանկացում. 2023թ. հունվարին 2022թ. հունվարի համեմատ հանրապետությունում արձանագրվել է սննդամթերքի և ոչ ալկոհոլային խմիչքի՝ 9.4%, իսկ 2022թ. դեկտեմբերի համեմատ՝ 3.3% գնաճ:
Օրերս ԱԺ-ում պատասխանելով պատգամավորների հարցերին՝ Էկոնոմիկայի նախարար Վահան Քերոբյանը հայտարարել էր՝ 2022 թվականին ներդրումների ծավալն աճել է շուրջ 20 տոկոսով:
Օրերս կառավարությունը հաստատեց առողջության համապարփակ ապահովագրության համակարգի ներդրման հայեցակարգը, որը բնակչության որոշ խավերի համար կսկսի գործել արդեն հաջորդ տարվանից։
Գրեթե երկու ամիս ձգվող շրջափակման հետևանքով Արցախում բազմաթիվ խնդիրներ են առաջացել։ Հումանիտար ու սոցիալականին զուգահեռ՝ մեծացել է ճնշումը տնտեսության ու բյուջեի եկամուտների վրա։
Մինչ Ադրբեջանը գրեթե երկու ամիս համառորեն շարունակում է փակ պահել Արցախ տանող ճանապարհը, տարեսկզբին Թուրքիան հանկարծ որոշեց բացել հայ-թուրքական սահմանը՝ Հայաստանի հետ օդային բեռնափոխադրումների համար։
Երբ Նիկոլ Փաշինյանն իր քաղաքական թիմով եկավ իշխանության, բազմաթիվ մեծ-մեծ խոստումներ էր շռայլում։ Այդ խոստումներից մեկն էլ այն էր, որ Հայաստանից դադարելու է արտագաղթը և սկսվելու է մեծ հայրենադարձությունը։
«ԼՈՒՅՍ» հիմնադրամն անդրադարցել է «Թրանսփարենսի Ինթերնեյշնլ» միջազգային կազմակերպության կողմից հրապարակված «Կոռուպցիայի ընկալման ինդեքս – 2022» զեկույցի՝ Հայաստանում կոռուպցիայի ընկալման շուրջ ձևավորված գնահատականներին։
Իշխող «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության մի շարք պատգամավորներ՝ Կենտրոնական բանկի համաձայնությամբ, օրենսդրական փոփոխություններ են առաջարկել «Արժութային կարգավորման և արժութային վերահսկողության մասին» օրենքում, որով ուզում են արգելել տարադրամով հիպոթեքային վարկերի տրամադրումը Հայաստանի քաղաքացիներին։
«Հավանականությունը գրեթե զրո է: Բայց բոլոր պարագաներում՝ ԿԲ-ն կլինի, թե Վիճկոմիտեն, իրենք այլ բան չեն կարող ասել. իրենք թվերն այդկերպ են գեներացնում, բայց անցյալ տարիներն արդեն իսկ ցույց են տալիս, որ բոլոր ցուցանիշների կտրվածքով երբեք համապատասխանություն չի ստացվում»:
Հայաստանը 2022 թվականի տնտեսական ակտիվության ցուցանիշն ամփոփել է 14.2 տոկոս աճով: Ըստ վիճակագրական կոմիտեի 2022-ի հունվար-դեկտեմբերի մակրոտնտեսական ցուցանիշների՝ 12 ամսում բարձր աճ է արձանագրվել բոլոր ոլորտներում:
Իշխանությունները որքան «ակտիվորեն» են «պայքարում» խաղամոլության տարածման դեմ, այնքան խաղային բիզնեսը Հայաստանում ծաղկում է։ Շրջանառությունները նվազելու փոխարեն՝ մեծ տեմպերով ավելանում են, ինչը նշանակում է, որ այդ «պայքարն» արդյունք չի տալիս։
Կենտրոնական բանկը հրապարակել է անցած տարվա մասնավոր տրանսֆերտների վերաբերյալ տվյալները. միայն բանկային համակարգով Հայաստան է մտել 5 մլրդ 190 մլն դոլար՝ 3 մլրդ 81 մլն դոլարով ավելի շատ, քան նախորդ տարի։
Այս տարի նախատեսված տնտեսական աճն ապահովելու համար կառավարությունը կրկին հույսը դրել է արտաքին գործոնների վրա։ Խոսքն այն գործոնների մասին է, որոնք դարձան անցած տարվա տնտեսական աճի հիմքը։ Դրանք բերեցին նրան, որ ի տարբերություն շատ երկրների, Հայաստանի տնտեսությունը հայտնվեց դրական շոկերի ազդեցության տակ՝ հանգեցնելով բարձր տնտեսական աճի ապահովմանը։
Չնայած նրան, որ Հայաստանում աղքատությունը խորացել է, ինչի հիմնական պատճառն այն է, որ մարդկանց եկամուտները չեն հասցնում համատարած թանկացումների հետևից, Նիկոլ Փաշինյանը չի դադարում խոսել աշխատավարձերի «աստղաբաշխական» աճերի մասին՝ փորձելով տպավորություն ստեղծել, որ աշխատավարձերի տեսքով մարդիկ անհամեմատ ավելի շատ եկամուտներ են ստացել, քան արձանագրված գնաճն է։
«Կառուցապատողների հայկական ասոցիացիա» ՀԿ խորհրդի անդամ Արմեն Սաքապետոյանը 168.am-ի հետ զրույցում անդրադառնալով առաջարկվող փոփոխություններին՝ խոսեց ոլորտի վրա դրա հետևանքների մասին:
Արդյունաբերության աճի տեմպը (դեկտեմբերին գրանցվել է բավական ցածր մակարդակում՝ կազմելով 2.7%) էականորեն զիջել է ընդհանուր տնտեսության աճի տեմպին, ինչը նշանակում է, որ արդյունաբերության կշիռը տնտեսությունում նվազել է:
ԱԺ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության մի խումբ պատգամավորներ առաջարկում են փոփոխություններ կատարել «Արժութային կարգավորման և արժութային վերահսկողության մասին» օրենքում։ Հունվարի 30-ին պատգամավորների հեղինակած նախագիծը քննարկվեց ԱԺ ֆինանսավարկային և բյուջետային հարցերի մշտական հանձնաժողովի նիստում։