Թոփ-ակումբներ, որոնք 21-րդ դարում խաղացել են ամենացածր լիգաներում

Արդեն մեկնարկել են եվրագավաթային հանդիպումները, և թոփ-ակումբները առաջիկա ամիսների ընթացքում պարզելու են լավագույններին։ Ակումբները, որոնց մասին կխոսենք ստորև, հիմա ակտիվ պայքար են մղում լավագույնի կոչման համար։

Անցած մի քանի տարիների ընթացքում նրանց հաջողվել է սովորեցնել իրենց հավատարիմ երկրպագուներին նրան, որ իրենք նվաճելու են գավաթներ և պայքար են մղելու ամենաբարձր տեղերի համար՝ բոլոր մրցաշարերում: Բայց սա միշտ չէ, որ այդպես է եղել։

Իսկապես, համեմատաբար վերջերս նրանք նույնիսկ չէին կարող երազել ընթացիկ նվաճումների մասին: Շատ դժվար է երազել նման բանի մասին, երբ ձեր թիմը ստորին լիգաների ճահճում է: Այնուամենայնիվ, այս ակումբներին հաջողվել է գոյատևել ծանր ժամանակներում։

«Մանչեսթեր Սիթի», Անգլիա

Անցած տաս տարիների ընթացքում «քաղաքայիները» նվաճել են տասներեք գավաթ: Նույնիսկ Յուրգեն Կլոպի հրաշալի «Լիվերպուլի», մինչև այս մրցաշրջանը, չէր կարող որևէ բանով հակադարձել «երկնագույն կապույտ մեքենային» ՝ Պրեմիեր լիգայի տիտղոսի համար պայքարում: «Մանչեսթեր Սիթին» հաղթել է բոլոր մրցաշարերում, որոնց մասնակցել է, բացի Չեմպիոնների լիգայից (ավելին, վերջին իրադարձություններից առաջ թվում էր, թե սա միայն ժամանակի հարց է): Այժմ ամբողջ աշխարհը հիանում է Պեպ Գվարդիոլայի ֆուտբոլիստների խաղով, բայց երրորդ հազարամյակի սկզբում ամեն ինչ հեռու էր նման վիճակից։

90-ականների երկրորդ կեսը ակումբի պատմության ամենադժվար ժամանակաշրջաններից մեկն է: 1995/1996 մրցաշրջանի արդյունքների համաձայն, «քաղաքայինները» նախ դուրս մնացին Պրեմիեր լիգայից, իսկ երկու տարի անց ամբողջովին ձախողվեցին Անգլիայի երրորդ ուժեղագույն դիվիզիոնում: Հասնելով իր անկման ամենացածր կետին՝ «Մանչեսթեր Սիթին» սկսեց նույնքան արագ աճել ՝ վերադառնալով էլիտային 2000/2001 թվականների մրցաշրջանում:

Թվում էր, թե ամենավատն ավարտվել է: Ավելին, «քաղաքայիների» կազմն այն ժամանակ բավականին լավն էր։ Լավ ֆուտբոլիստները անգամ չէին օգնում թիմին հեռանալ 18-րդ հորիզոնականից։ Սակայն այս անգամ ակումբի ձախողումը երկար չտևեց և նա հաջողեց՝ զբաղեցնելով առաջին տեղը չեմպիոնշիպում։ Մեկ տարի անց նրանք կրկին հայտնվեցին Անգլիայի ուժեղագույն թիմերի շարքում:

Այնուամենայնիվ, միջին թիմից աշխարհի ուժեղագույն թիմերից մեկը «Սիթին» դարձավ՝ արագորեն վերափոխվել միայն այն բանից հետո, երբ 2008-ին արաբ շեյխերը դարձան ակումբի նոր տերերը:

«Ատլետիկո», Իսպանիա

Հիմա շատ դժվար է հավատալ, բայց իննսունականների երկրորդ կեսին և զրոյականների սկզբում մադրիդյան «Ատլետիկոն» շատ հեռու էր իր ներկայիս կարգից: Մեծ ավանդույթներ ու պատմություն ունեցող ակումբը եղել է և միջին տեղերում և ստորին հատվածում։

Այն ժամանակ «Ատլետիկոյի» նախագահն էր Խեսուս Խիլը, ով ֆանատիկորեն պաշտում էր ակումբը, բայց միևնույն ժամանակ առանձնանում էր բռնապետական դրսևորումներով և բռնակալությամբ: Նրա կառավարման տարիների ընթացքում «Ատլետիկոյում» փոխվել է 13 մարզիչներ, իսկ հարավսլավացի Ռադոմիր Անտիչը երեք անգամ նշանակվել է այս պաշտոնում: Խիլը ասում էր, որ իր համար մարզիչներ փոխելը մեկ շիշ գարեջուր խմելու նման մի բան է:

Նման խիստ փորձարկումները հանգեցրին միայն նրան, որ վերականգնման կարճաժամկետ ժամանակահատվածները փոխարինվեցին խորը անկմամբ: Իսկ 1999/2000 մրցաշրջանի արդյունքներով, առաջնությունում գրավելով իններորդ տեղը, «Էլիտայում» 65 տարվա անխափան մնալուց հետո «Ատլետիկոն» ձախողվեց Սեգունդայում: Իսպանիայի երկրորդ ամենահզոր լիգայում մադրիդցիները մնացին երկու տարի: Հենց այնտեղ սկսվեց ակումբի ապագա լեգենդի`Ֆերնանդո Տորեսի փառահեղ կարիերան:

Լուիս Արագոնեսին հաջողվեց վերնախավ վերադարձնել «հնդկացիներին»: Սակայն սկզբում «Ատլետիկոն» դեռ չէր էլ հավակնում Չեմպիոնների լիգային մասնակցելուն: Եվրոպական բարձրակարգ ակումբի մակարդակին վերադարձը «Ատլետիկոյի» մոտ, ինչպես «Սիթիի» դեպքում, սկսվեց 2008 թվականին: Հենց այդ ժամանակ էր, որ առաջին անգամ, տասներկու տարվա ընդմիջումից հետո, մադրիդցիները խաղում էին Եվրոպայի հիմնական ակումբային մրցաշարում՝անմիջապես անցնելով փլեյ-օֆֆ:

«Սևիլիա», Իսպանիա

Իսպանիայի ևս մեկ ներկայացուցիչ մեր ցանկում: «Սևիլիան» նույնպես սկսեց 21-րդ դարի սկիզբը Իսպանիայի երկրորդ ամենամեծ դիվիզիոնում։ Բայց նրանց վերնախավ վերադառնալը տեղի ունեցավ մեկ տարի շուտ, քան «Ատլետիկոյի» վերադարձը: Անդալուսացիները Սեգունդան նվաճեցին 2000/2001 մրցաշրջանում։

Այնուամենայնիվ, վերջին երկու տասնամյակների ընթացքում կարմիր-սպիտակները կարողացան դառնալ Եվրոպայի ամենատիտղոսակիր ակումբներից մեկը: ՈւԵՖԱ-ի գավաթի խաղարկությունում և Եվրոպայի լիգայում հինգ հաղթանակը, 2006 թվականի Եվրոպայի Սուպերգավաթը, Իսպանիայի երկու գավաթները և Սուպերգավաթները, Չեմպիոնների լիգայի խաղարկություններում պարբերական ելքերը դեպի փլեյ-օֆֆ․սա ձեռքբերումների շատ արժանի ցուցակ է, որպեսզի «Սևիլիային» առանց կասկածի համարենք թոփ-ակումբ։

«Նապոլի», Իտալիա

«Յուվենթուսի» հիմնական մրցակիցը սկուդետոյի համար պայքարում (եթե իհարկե դա կարելի էր անվանել լիարժեք պայքար) Սերիա Ա-ի նախորդ չորս մրցաշրջաններում, 21-րդ դարում այնպիսի խորը ճգնաժամի մեջ էր, որ համատեղելի է «Մանչեսթեր Սիթիի», «Ատլետիկոյի» և «Սևիլիայի» հետ: 80-ականների երկրորդ կեսին՝ ակումբի ոսկե դարաշրջանի ավարտից հետո, երբ նեապոլիտանացիները, որոնց կազմում ֆենոմենալ Դիեգո Մարադոնան անցկացրեց իր կարիերայի լավագույն տարիները, երկու անգամ նվաճեցին Իտալիայի առաջնությունը և դարձան ՈՒԵՖԱ-ի գավաթի հաղթող (1988/1989), սկսվեց լճացման երկար ժամանակահատվածը:

«Նապոլին» ամեն տարի ավելի ու ավելի էր հեռանում բարձր տեղերի համար պայքարից և կորցնում էր իր առաջատարներին: Վատագույն մրցաշրջանը 1997/1998 թվականներին էր, երբ 34 առաջնության հանդիպումներում թիմը կարողացավ գրանցել ընդամենը երկու հաղթանակ։ Թիմը հայտնվեց Սերիա Բ-ում։

Եվ եթե չլիներ կինոպրոդյուսեր Աուրելիո Դե Լորենցիիսի ոգևորությունը, որը իր վրա վերցրեց երբեմնի փառահեղ թիմի վերածնունդը, ներկայիս նվաճումները պարզապես անհնար կլինեին: Երեք մրցաշրջանում նա կարողացավ «Նապոլիին» բարձրացնել Սերիա C1-ից մինչև Սերիա Ա, իսկ ևս երեք տարի անց նրան առաջ մղեց Չեմպիոնների լիգա, որից այժմ թիմի համար կանոնավոր է։

Սիրարփի Աղաբաբյան