Ի՞նչ կապ ունեն կորոնավիրուսն ու 5G-ն․ միֆեր և իրականություն
Կապի նոր ստանդարտը մեղադրվում է կորոնավիրուսի տարածման և այլ «մեղքերի» մեջ։
Միֆ 1. 5G շարժական ցանցի աշտարակները տարածում են կորոնավիրուս
Հինգերորդ սերնդի անլար կապը (5G – 5-րդ սերունդ) հիմնված է տվյալների փոխանցման վրա` օգտագործելով էլեկտրամագնիսական ալիքներ: Նույնը, ինչ շարժական մյուս ցանցերում` 2G, 3G, 4G, հեռուստատեսություն և GPS:
Միակ տարբերությունը. 5G-ն օգտագործում է ավելի մեծ հաճախականության ալիքներ, քան նախորդ սերունդների բջջային ցանցերը` 6-ից մինչև 100 ԳՀց: Սա թույլ է տալիս բարձրացնել փոխանցման արագությունը, տեղեկատվության քանակը և ցանցին միացված սարքերի քանակը: Այնուամենայնիվ, վիրուսի տարածման տեսակետից հաճախականությունների նուրբ տարբերությունը բացարձակապես կարևոր չէ:
Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությունը (ԱՀԿ) հիշեցնում է, որ վիրուսները հնարավոր չէ փոխանցել էլեկտրամագնիսական ճառագայթման միջոցով: Եվ սա վերաբերում է բոլոր վիրուսներին, և ոչ միայն՝ 2020 թվականին հայտնված նոր վիրուսին։
Խոսելով, մասնավորապես, SARS – CoV-2-ի մասին՝ պետք է նշենք, որ այն ունի տարածման երկու ուղի.
Օդային-կաթիլային – վարակված անձի թքի ամենափոքր կաթիլներով;
կոնտակտային- մարդիկ առաջին հերթին դիպչում են վիրուսով աղտոտված մակերեսին, իսկ հետո՝ քթին, աչքերին կամ բերանին,
Էլեկտրամագնիսական ալիքները չեն կարողանում փոխանցել կորոնավիրուսը: Ֆիզիկապես դա անհնար է:
Միֆ 2. Չինաստանում COVID-19-ի բռնկումը կապված է 5G ցանցերի գործարկման հետ
Իսկապես, Չինաստանի Հուբեյ նահանգի Ուհան քաղաքում 5G ցանցը սկսեց գործել 2019 թվականի աշնանը, իսկ COVID-ի առաջին դեպքերն արձանագրվել են մի քանի շաբաթ հետո:
Այնուամենայնիվ, ժամանակի ընթացքում երկու իրադարձությունների իրար հաջորդիվ լինելը բոլորովին չի նշանակում, որ նրանց միջև որևէ կապ կա:
Նման կապի որոնումը երևակայական մտածողության յուրօրինակ դրսևորում է: Նույն կերպ մարդիկ իրենց անհաջողությունները կապում են իրենց առջևով անցած սև կատվի հետ: Սա գիտության մասին չէ: Սա սնահավատության մասին է:
Եթե, այնուամենայնիվ, փորձեք գիտականորեն մոտենալ 5G-ի և կորոնավիրուսի տարածման միջև կապի որոնմանը, վիճակագրության հիման վրա, «մոգության» տեսությունն անմիջապես կփլուզվի: Այսպիսով, SARS-Co-2-ն ակտիվորեն տարածվում է Իրանում, որը դեռևս չի օգտագործում 5G տեխնոլոգիա: Կամ Հայաստանում, որտեղ դեռ վաղ է խոսել 5G-ի ամբողջական գործարկման մասին:
Միֆ 3. 5G ցանցերը թուլացնում են մարմինը, ուստի մարդիկ ավելի հեշտությամբ են հիվանդանում
5G-ին պահանջները ներկայացվում են բազմաթիվ հետազոտողների կողմից: Որոշ երկրներում ստանդարտի ներդրումն արգելափակված է, մինչև պարզաբանվեն մանրամասները, թե ինչպես է 5G-ն ազդում առողջության վրա:
Բայց առայժմ չկա որևէ ապացույց, որ բջջային ցանցերը, ներառյալ՝ 5G-ն, կարող են կապված լինել որոշակի տեսակի հիվանդությունների աճի հետ: Եթե մենք խոսում ենք վարակիչ հիվանդության մասին, ապա նույնիսկ գիտականորեն հիմնավորված վարկած չկա:
Այսպիսով, առայժմ արդիական է մնում ԱՀԿ-ի հայտարարությունը 2014 թվականին. «Մինչ օրս չեն հայտնաբերվել առողջության համար վնասակար հետևանքներ, որոնք կարող էին առաջանալ բջջային հեռախոսների գործածմամբ»:
Միֆ 4. Ցանկացած ճառագայթում կործանարար է, և 5G-ն՝ նույնպես
Ոչ, ոչ բոլոր ճառագայթումներն են կործանարար: Օրինակ՝ նույն օրվա լույսը. այն ոչ միայն չի վնասում օրգանիզմների մեծամասնությանը, այլև նույնիսկ օգտակար է:
Այնուամենայնիվ, էլեկտրամագնիսական ալիքների որոշ տեսակներ իրականում կարող են մահացու լինել: Դասական օրինակներն են ուլտրամանուշակագույն (հատկապես դրա կարճ ալիքների տեսակները՝ UVB և UVC) կամ ռենտգենյան ճառագայթներ: Այս էլեկտրամագնիսական ալիքների էներգիան բավարար է բջիջների ԴՆԹ-ում քիմիական կապերը կոտրելու, դրանց մուտացիաների կամ մահվան պատճառ դառնալու համար:
Ռադիոալիքներ, որոնք օգտագործվում են բջջային կապի մեջ, ներառյալ՝ 5G ստանդարտը, ոչ իոնացնող են: Նրանց էներգիան նույնիսկ ավելի քիչ է, քան տեսանելի լույսը: Նրանք ֆիզիկապես ի վիճակի չեն վնասել բջիջների ԴՆԹ-ն:
Միակ նրբությունը, որը կարող է հարցեր առաջացնել, հաճախականությունների խաչմերուկն է, որի ընթացքում 5G ցանցերը գործում են միկրոալիքային ճառագայթմամբ: Այնուամենայնիվ, առավելագույնը, որին այս տիպի ճառագայթներն ունակ են, հյուսվածքների տաքացումն է: Ավելին, կապի մեջ (բջջային հեռախոսներ, ռացիաներ, Bluetooth սարքեր, Wi-Fi) օգտագործվում է ցածր ինտենսիվության միկրոալիքային ճառագայթում, որի էներգիան բավարար չէ ջերմաստիճանը բարձրացնելու համար:
Ոչ-իոնացնող ճառագայթումից պաշտպանության միջազգային հանձնաժողովը (ICNIRP) սահմանել է ազդանշանային էներգիայի ընդունելի սահմաններ՝ 3 կՀց-ից մինչև 300 ԳՀց միջակայքում: Եթե 5G շարժական ցանցը հետևում է այս ցուցումներին (իսկ ցանցերը պետք է հետևեն դրանց), ճառագայթումն անվտանգ է։
Միֆ 5. 5G-ն սպանում է թռչուններին
Այո, իսկապես, թռչունների հետ կապված պատմություններ կան: Այնուամենայնիվ, Snopes փաստերի ստուգման հարթակը սա համարել է կեղծ։
2018 թվականի աշնանը Հաագայի զբոսայգիներից մեկում իսկապես թռչունների զանգվածային մահ էր գրանցվել. տուժել են ավելի քան երեք հարյուր սարյակներ և մի քանի աղավնիներ: Մահացած թռչունների լուսանկարներն արագորեն տարածվել են ինտերնետ-ռեսուրսներում: Այգու վարչակազմը չի բացառում թունավորման վարկածը, և, հետևաբար, ժամանակավորապես արգելեց այգու տարածքում շների և այլ կենդանիների զբոսանքը: Բայց ինտերնետում թռչունների մահը կապում են 5G ցանցի փորձարկման հետ:
Իսկապես, այգում փորձարկվել է նոր ստանդարտի հեռահաղորդակցման ցանց: Բայց ոչ աշնանը, այլ 2018 թվականի ամռան սկզբին, այսինքն՝ թռչունների մահից մի քանի ամիս առաջ: Ավելին, փորձարկումը տևեց ընդամենը մեկ օր, իսկ ամռան ընթացքում այգում թռչունների զանգվածային մահեր չկային:
Միֆ 6. Կան ուսումնասիրություններ, որոնք ապացուցում են, որ 5G-ն քաղցկեղ է առաջացնում
Հիշեցնենք, որ դեռևս չկան ուսումնասիրություններ, որոնք ապացուցում են, որ այս ստանդարտի ճառագայթումը վնասում է առողջությանը։
Այնուամենայնիվ, Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությունը թարմացումներ է արել իր կայքում, որտեղ այս ստանդարտը դասակարգվում է «Հնարավոր է՝ քաղցկեղածին» բաժնում։ Սակայն, արդարության համար պետք է նշել նաև, որ այս բաժնում է նաև թթու բանջարեղենի և մարինադների օգտագործումը։
Իսկ ահա ալկոհոլային խմիչքները և կիսաֆաբրիկատները (խոզապուխտ, երշիկեղեն, նրբերշիկ) դասակարգվում են ավելի վտանգավոր կատեգորիայում, քանի որ դրանց քաղցկեղ առաջացնելու ապացույցներն ավելի համոզիչ են:
Այնուամենայնիվ, դեռ կա մեկ գիտական աշխատանք, որն անլար տեխնոլոգիաների հակառակորդները սիրում են վկայակոչել: 2018 թվականին ԱՄՆ առողջապահության վարչությունն ավարտեց ուսումնասիրությունը, որի արդյունքում պարզվեց, որ տարբեր անլար տվյալների փոխանցման ստանդարտներում օգտագործվող ռադիոալիքները կարող են առաջացնել չարորակ ուռուցքներ արու առնետների մոտ: Այնուամենայնիվ, այս արդյունքներում կան մի քանի խոշոր կետեր, որոնց մասին խոսում են հետազոտողները:
Տուժեցին միայն արու առնետները: Էգ առնետների, ինչպես նաև փորձին մասնակցող մկների դեպքում հնարավոր չէր որոշակիորեն կապ հաստատել քաղցկեղի և էլեկտրամագնիսական ճառագայթման միջև: Սա հետաքրքիր երևույթ է, որը հետագա ուսումնասիրության կարիք ունի:
Նույն արու առնետների մոտ, չնայած քաղցկեղին, կյանքի տևողությունը մեծացավ: Հետևաբար՝ ռադիոալիքների բացասական ազդեցությունը որոշակի երկիմաստություն է ձեռք բերել:
Կենդանիները երկար ժամանակ ենթարկվում էին ճառագայթման և հնարավորինս մոտ էին դրա աղբյուրին:
Գիտնականները հետազոտել են ռադիոհաճախականության ճառագայթումը, որի վրա գործում են 2G և 3G ցանցերը: Հետևաբար՝ արդյունքները չեն կարող վերագրվել 5G-ին:
Ընդհանուր առմամբ, կենդանիների այս հայտնի ուսումնասիրությունը չի կարելի անվանել միանշանակ հաստատում, որ անլար ցանցերը, և հատկապես՝ 5G-ն, կարող են քաղցկեղ առաջացնել:
Մեկ այլ հետաքրքիր փաստ է անլար տեխնոլոգիաների ամենահայտնի քննադատներից մեկի՝ դոկտոր Դեյվիդ Կարպենտերի պատմությունը, որն ուսումնասիրեց The New York Times-ը: Երկար տարիներ գիտնականը խոսում էր շարժական ճառագայթահարման վտանգների մասին, առանձին նախազգուշացրեց 5G-ի հետ կապված ռիսկերի մասին: Այնուամենայնիվ, վերջում նա խոստովանեց, որ հաշվի չի առնում մեկ կարևոր փաստ. մարդու մաշկը հանդես է գալիս՝ որպես «բջջային» հաճախության միջակայքում էլեկտրամագնիսական ճառագայթահարման խոչընդոտ: Եվ եթե այդպես է, ապա, ամենայն հավանականությամբ, չափազանցված է տեղեկատվությունն անլար տեխնոլոգիաների` քաղցկեղ առաջացնելու հնարավորության մասին:
Մնում է հարց, թե արդյո՞ք էլեկտրամագնիսական ալիքները 3G, 4G և 5G հաճախականությամբ կարող են մեծացնել մաշկի քաղցկեղի զարգացման ռիսկը, սակայն դրա մասին որևէ ապացույց չկա: Տեսականորեն, ռիսկը մեծանում է էլեկտրամագնիսական ճառագայթահարման ուժի աճով: Այնուամենայնիվ, ազդանշանի ամրությունը խստորեն կարգավորվում է սանիտարական չափանիշերով։ Եթե որևէ բջջային ցանցում թույլատրելի սահմանները գերազանցվեն, ապա պարզապես չի թույլատրվի դրա աշխատանքը:
Սիրարփի Աղաբաբյան