«Դա լարում է մթնոլորտը, իսկ ընտրություններից հետո էլի կյանք կա». Արթուր Խաչատրյան
Հարցազրույց ՀՅԴ ընտրական ցուցակի թիվ երրորդ թեկնածու Արթուր Խաչատրյանի հետ
– Պարոն Խաչատրյան, նախընտրական քարոզարշավը բուռն ընթանում է, ի՞նչ դիտարկումներ ունեք, և ՀՅԴ-ի դիրքերն ինչպիսի՞ն են։
– Դաշնակցության դիրքերը հուսադրող են։ Քարոզարշավը, կարելի է ասել, նորմալ է անցնում, թեև բավականաչափ լարված է, ոչ այդքան ցանկալի բանավեճեր տեղի ունեցան հեռակա, կիբերտարածությունում շատ լարված վիճակ է, նույնիսկ իմ էջն է գրոհի ենթարկվել, 90-ականների ՀՀՇ-ական «ԲՏՌ»-ների պրոտոտիպերը դարձել են ֆեյսբուքյան ֆեյքեր։ Բայց ոչինչ, մարդկանց հետ հանդիպում, խոսում ենք։ Մեր նպատակն է, որ ընտրությունները տեղափոխենք ծրագրային դաշտ, և ընտրողները կարողանան ընտրություն կատարել ծրագրերի և մինչ այժմ կատարված աշխատանքների միջև, ոչ թե զուտ խոստումներով խաբվեն, կամ էլ բարձր էյֆորիկ ֆոնի պատճառով առաջնորդվեն զգացումներով, այլ ոչ թե՝ բանականությամբ։
– Հրապարակվել է ԵԱՀԿ/ԺՀՄԻԳ միջանկյալ զեկույցը, որում արտացոլվել են քաղաքական ուժերի մտահոգություններն անհանդուրժողական և սադրիչ հռետորաբանության վերաբերյալ, նշվում է նաև, որ քարոզարշավն է շուտ սկսվել։
– Այո, նոյեմբերի 26-ից շուտ առնվազն 2 քաղաքական ուժ սկսեց իր քարոզարշավը՝ պաստառները փակցրեցին, դա գաղտնիք չէ։
– Բայց նաև օրենքի խախտում չէ։
– Չեմ կարող ասել, որովհետև ես իրավաբան չեմ, բայց կարծում եմ՝ քարոզարշավը և դրա մեկնարկից առաջ ժամանակահատվածն ինչ-որ մի բանով պետք է տարբերվեն, այդ նոյեմբերի 26-ը պատահական օր չէր օրացույցի վրա։
– Հռետորաբանությունը, «Իմ քայլի» ու ՀՀԿ-ի միմյանց թիրախավորումը մյուս ուժերի, կոնկրետ՝ ՀՅԴ-ի վրա ինչպե՞ս է ազդում, դուք դրանից կորուստներ կրո՞ւմ եք։
– Ամեն դեպքում, մենք չենք իջնում նման հեռտորաբանության աստիճանի, փորձում ենք հնարավորինս կոռեկտ գտնվել մեզ մրցակից քաղաքական ուժերի նկատմամբ, չենք սևացնում ուրիշներին, այլ հնարավորինս մատչելի ներկայացնում ենք մեր մոտեցումները։
– Իսկ ընտրողների վրա դա ի՞նչ ազդեցություն է ունենում։
– Կարծում եմ՝ բացասական, որովհետև դա լարում է մթնոլորտը, իսկ ընտրություններից հետո էլի կյանք կա, և պետք չի, որ եղբայրը եղբոր դեմ դուրս գա, ընտանիքների միջև հակասություններ, թշնամանք առաջանա։ Ներքին ազգային համերաշխության համար էլ այդ բարձր տոները ցանկալի չեն։
– Ձեր ծրագրում արտաքին քաղաքականությունն ու անվտանգությունը գերակայություն եք որակել, Փաշինյան-ՀՀԿ սուր բանավեճ եղավ ԼՂ թեմայով։ Դուք ի՞նչ կարծիք ունեք։
– Չեմ ցանկանում բանավեճին խառնվել, որովհետև ճիշտ չէ, երբ ուժային հարաբերություններ են ճշտում, երրորդը փորձի կարծիք հայտնել, բայց այս ընտրությունների ընթացքում Ղարաբաղը որևէ կերպ շահարկելը, կարծում եմ, ճիշտ չէ։ Մենք պատերազմական վիճակում գտնվող երկիր ենք, և շահեկան ու ճիշտ չի, որ հայկական 2 պետությունների միջև «սև կատու» անցնի։
– ՀՀ այցի ժամանակ ԱՄՆ նախագահի խորհրդական Բոլթոնի հայտարարությունը, որ, եթե ընտրությունների արդյունքում Փաշինյանն ուժեղ մանդատ ունենա, դա թույլ կտա վճռական քայլեր ձեռնարկել ղարաբաղյան խնդրի հանգուցալուծման համար, այժմ մեկնաբանվում է, որ դա վերաբերում է հողեր հանձնելուն։
– Բոլթոնի ասածը մի քիչ այլ տեսանկյունից նայենք. եթե իշխանությունը թույլ է և ժողովրդի վստահությունը չի վայելում, ապա միշտ էլ կգտնվեն արտաքին ուժեր, որոնք կփորձեն թիկունքից այդ իշխանությունը թուլացնել։ Եթե մենք կարողանանք կազմակերպել ազատ, արդար և մրցակցային քաղաքական ընտրություններ, և ունենանք ընտրված իշխանություն, ապա այդ ընտրված իշխանությունը շատ ավելի կայուն կլինի արտաքին ճնշումների հանդեպ։
Այսինքն՝ եթե ունենանք ժողովրդի մեծամասնության տեսակետներն արտահայտող կառավարություն, ապա շատ դժվար կլինի արտաքին ուժերին՝ ճնշել Հայաստանին։ Իսկ նրան, որ ասում են, թե ավելի վստահելի ուժը կարող է գնալ զիջումների, ապա ես էլ կասեմ, որ, եթե իշխանությունն իրոք ընտրված լինի և իրոք արտահայտի ժողովրդի բոլոր շերտերի կարծիքները, ապա շատ դժվար կլինի այդ իշխանություններին ճնշել, ներսից խժդժություններ կազմակերպել, փորձել որոշակի խմբերին հանել իշխանության դեմ, որպեսզի արտաքին ճակատում զիջումների գնան։
– ՀՅԴ սոցիալ-տնտեսական ծրագրի հետ կապված՝ դուք ի՞նչ նորություն եք առաջարկում, որ դեռ չի արվել կամ չի առաջարկվում մյուս ուժերի կողմից։
– Մենք, թերևս, միակ քաղաքական ուժն ենք, որ հանդես է գալիս ձախ սոցիալ-դեմոկրատիայի տեսանկյունից։ Մեզ համար ստեղծված արդյունքի արդար բաշխումը նույնքան կարևոր է, որքան արդյունքի ստեղծումը։ Թե՛ նախորդ՝ 2017-ի ընտրություններին, թե՛ հիմա, բոլոր քաղաքական ուժերը խոսում են արդյունքի ստեղծման մասին, ինչ անենք, որ տնտեսությունը սկսի շնչել։ Մենք համոզված ենք, որ, եթե տնտեսության մեջ արդար բաշխման հարցը չդրվի, որ յուրաքանչյուր մարդ, ով ներդրում է ունեցել տնտեսական արժեքի ստեղծման հարցում, չստանա համարժեք վարձատրություն, ապա որևէ դեպքում տնտեսությունը չի զարգանա։ Մարդը, եթե աշխատում է ու արդյունք չի տեսնում, էլ չի աշխատում։
Հետևաբար՝ շատ կարևոր է, որ պետությունը մեխանիզմներ ստեղծի, որ արդյունքը արդար բաշխվի։ Նաև՝ մնացած բոլոր ուժերը նվազագույնի են հասցնում պետության միջամտությունը, թե՛ նախորդ իշխանությունները, թե՛ այս իշխանությունները բոլորը աջ ազատական գաղափարախոսության կրողներ են։ Կուրսի իրական փոփոխություն մենք ենք առաջարկում։
Մենք ասում ենք՝ պետությունը չի կարող ձեռքերը ծալած նստել՝ ակնկալելով, որ շուկայի անտեսանելի ուժը կերաշխավորի տնտեսական աճը և կերաշխավորի տնտեսական արդյունքի ազատ բաշխումը։ Այսինքն՝ մենք գտնում ենք, որ պետությանը շատ էական դեր պետք է հատկացնել, պետությունը մասնավորի հետ համատեղ պետք է տնտեսական զարգացման լոկոմոտիվի դեր խաղա՝ պետություն-մասնավոր հատված գործընկերության մեխանիզմների կիրառման միջոցով, նույնիսկ պետական ձեռնարկությունների ստեղծման, պետական ծառայությունների բարելավման միջոցով։ 100 հազար մարդ հանել դուրս գցելը մեզ համար ընդունելի չի։
– Պարոն Խաչատրյան, դուք վարկանիշային ընտրակարգով առաջադրվել եք թիվ 2 ընտրատարածքում, որտեղ շատ ուժեղ մրցակիցներ ունեք։ Դժվար չի՞ լինի, ի՞նչ կանխատեսումներ ունեք։
– Դժվար կլինի, իհարկե, բայց կանխատեսումներ չեմ ուզում անել։ Այո, շատ ուժեղ և արժանի մրցակիցներ են, հույս ունեմ, որ մրցակցությունը կանցնի ազնիվ ու կոռեկտ պայքարում։ Ես կոչ եմ արել՝ կոռեկտությունից դուրս չգալ, փոխադարձ հարգանքով վերաբերվել միմյանց և կենտրոնանալ ոչ թե անձերի, այլ ծրագրերի վրա։
– Իսկ դուք ահազանգեր ստացե՞լ եք՝ որևէ ճնշումների, ահաբեկումների, վարչական ռեսուրսի կիրառման մասին։
– Մարդկանց հետ որ խոսում ես, իհարկե, որոշակի ճնշվածություն կա, բայց այնպես բացահայտ, որ ասեմ՝ այստեղ այսինչ մարդն այս է արել, չէի կարող, հատկապես՝ դատարանում չէի կարող վկաներ բերել։ Շիրակցիների հետ եմ խոսել, այնտեղ ավելի «ճնշված» են։
– Ի՞նչ առումով։
– Որ միջավայրն այնպիսին է, որ իրենց համար մի քիչ դժվար է ՀՅԴ քարոզարշավը տանել։ Բայց եթե հարցնեք՝ ո՞վ է կոնկրետ ասել, չեմ կարողանա պատասխանել։