Որքա՞ն է քո արժեքը…

Իմաստուն առակ, որը կսովորեցնի ավելի ինքնավստահ լինել:

Մի անգամ Վարպետի մոտ մի երիտասարդ եկավ ու ասաց.

– Ես եկել եմ քեզ մոտ, որովհետև ինձ այնպիսի ոչնչություն եմ զգում, որ ապրել չեմ ուզում: Շուրջբոլորս բոլորը պնդում են, որ ես անհաջողակի մեկն եմ, թափթփված հիմար: Խնդրում եմ քեզ, Վարպետ, օգնիր ինձ:

Վարպետը մի հպանցիկ հայացք գցելով պատանու վրա՝ արագ պատասխանեց.

– Կներես, բայց ես հիմա շատ զբաղված եմ և ոչ մի կերպ չեմ կարող քեզ օգնել: Ես շատ շտապ մի շատ կարևոր հարց պիտի լուծեմ,- և փոքր-ինչ մտածելով` ավելացրեց,- բայց եթե դու համաձայնես օգնել ինձ, ես էլ քեզ կօգնեմ:

– Հաճույքով, Վարպետ,- մրթմրթաց տղան` դառնությամբ մտածելով, որ հերթական անգամ իրեն մղեցին 2-րդ պլան:

– Լավ,- ասաց Վարպետը և իր ճկույթից հանեց գեղեցիկ քարով մի փոքրիկ մատանի:

– Ձի վերցրու և սուրա դեպի շուկայի հրապարակ: Ինձ պետք է շտապ վաճառել այս մատանին: Աշխատիր թանկ վաճառել այն և ոչ մի կերպ չհամաձայնես ոսկեդրամի արժեքից քիչ վերցնել: Հնարավորինս արագ վերադարձիր:

Պատանին վերցրեց մատանին և սուրաց: Հասնելով շուկա` նա սկսեց առևտրականներին առաջարկել մատանին, և վերջիններս սկզբում հետաքրքրությամբ զննում էին այն: Բայց հենց լսում էին գինը, անմիջապես կորցնում էին հետաքրքրությունը: Մի մասը բացահայտ ծիծաղում էր նրա երեսին, մյուսները երեսն էին շրջում, և միայն մի ծեր առևտրական սիրալիր նրան բացատրեց, որ ոսկեդրամը չափազանց բարձր գին է այդ մատանու համար, ու այն հազիվ մի պղնձեդրամ արժենա, ծայրահեղ դեպքում` արծաթե դրամ:

Ծերունու խոսքերը լսելով` երիտասարդը շատ վշտացավ. չէ՞ որ նա հիշում էր Վարպետի` ոչ մի կերպ մատանին էժան չվաճառելու հրահանգը: Ամբողջ շուկային առաջարկելով գնել մատանին ու մերժում ստանալով` նա վերադարձավ ու շատ նեղված մտավ Վարպետի մոտ:

– Վարպետ, ես չկարողացա քո հանձնարարությունը կատարել,- տխրությամբ ասաց նա,- լավագույն դեպքում այս մատանու համար մի քանի արծաթե դրամ էին առաջարկում, բայց քանի որ դու ասել էիր՝ էժան չվաճառել, ձեռնունայն վերադարձել եմ:

– Դու հենց նոր շատ կարևոր բառեր ասացիր, որդիս,- արձագանքեց Վարպետը,- մինչև մատանին վաճառել փորձելը վատ չի լինի սահմանել նրա իրական արժեքը: Իսկ ո՞վ դա կարող է անել ոսկերչից լավ: Գնա նրա մոտ ու հարցրու, թե նա ինչ կառաջարկի այս մատանու համար: Միայն թե ինչ էլ որ նա ասի, չվաճառես մատանին, հետ կգաս ինձ մոտ:

Ոսկերիչը խոշորացույցով երկար զննեց մատանին, ապա փոքր կշեռքի վրա կշռեց այն ու դարձավ պատանուն.

– Փոխանցիր Վարպետին, որ այժմ ես 58 ոսկեդրամից ավելի չեմ կարող տալ այս մատանու համար, բայց եթե նա ինձ ժամանակ տա, կարող եմ գնել 70 ոսկեդրամով` հաշվի առնելով գործարքի հրատապությունը:

– 70 ոսկի՞,- ուրախ ծիծաղեց պատանին, շնորհակալություն հայտնեց ոսկերչին ու մեծ արագությամբ հետ սլացավ Վարպետի մոտ:

– Նստիր այստեղ,- ասաց Վարպետը` լսելով ոգևորված պատանուն,- և հիշիր, որդիս, դու հենց այս մատանին ես, որ կաս: Թանկարժեք և անկրկնելի: Եվ քեզ գնահատել կարող է միայն իսկական փորձագետը: Եվ ուրեմն ինչո՞ւ ես դու քայլում շուկայում ու սպասում, որ դա կանի առաջին պատահածը:

Պատրաստեց ՍՈՖԻ ՊԵՏՐՈՍՅԱՆԸ