Վիճակագրական ծառայությունն ամբողջացրեց 2020թ. տարեկան տնտեսական ցուցանիշները։ Ճիշտ է, դրանք առայժմ օպերատիվ տվյալներն են, բայց ներկայացվածը բավական է ամփոփելու այն արդյունքները, որոնք կառավարությունն արձանագրել է իր անցած տարվա գործունեության ընթացքում։
Comex սակարանում (Նյու Յորքի ապրանքային սակարանի ստորաբաժանումը) արծաթի գինը 12,8 տոկոսով բարձրացել է եւ հասել մետաղադրամի մեկ ունցիայի դիմաց 30,35 դոլարի առավելակետին, վկայում են առեւտրական հարթակի՝ Երեւանի ժամանակով 12:12-ի տվյալները:
«Գույքահարկն ավելանալու է: Եթե մենք նայում ենք նպատակի տեսանկյունից, նպատակն այն է, որ այդ գումարները պետք է ծախսվեն տվյալ համայնքի բարեկարգման և այլ ուղղություններով: Այսինքն՝ մենք չենք տեսնում կոնկրետ ծրագիր, թե ո՞ր ուղղությամբ է այդ գումարը ծախսվելու, և շարքային քաղաքացիներն իրավունք ունեն ենթադրելու, որ դա դարձյալ ուղղվելու է պարգևավճարների տրամադրմանը, բյուջեն մսխելուն (կապ չունի՝ համայնքայի՞ն բյուջե, թե՞ ընդհանուր բյուջե):
ՎՏԲ-Հայաստան Բանկը և «Թել-Սել» ընկերությունը համագործակցում են ավելի քան 10 տարի` վճարահաշվարկային գործարքների սպասարկման շրջանակներում: 2020թ. սկսեց համագործակցել նաև փաստաթղթավարկային գործառնություններով:
Պետական պարտքը, որ վերցնում ես, այն պետք է նաև կարողանաս սպասարկես. Գարեգին Մելքոնյան
«Վերջին տասնամյակների ընթացքում մեր տնտեսության մեջ կայուն աճ ունեցող ճյուղերից է ծխախոտի արտադրությունը, որը 2019 թվականին կազմել է Հայաստանի ՀՆԱ-ի 2,9 տոկոսը, իսկ արդյունաբերական արտադրանքի՝ 9,1 տոկոսը։ 2019 թվականի ընթացքում Հայաստանից արտահանվել է 292 մլն ԱՄՆ դոլարի սիգար և սիգարետ (Տե՛ս Աղյուսակ 1․-ը), որը կազմում է ընդհանուր արտահանման 10,3 տոկոսը, այսինքն՝ ծխախոտի ոլորտը հանդիսանում է Հայաստան արտարժույթ բերող ոլորտներից մեկը։ Հայաստանից ծխախոտ է արտահանվում Իրաք, Սիրիա, ԱՄԷ, Վրաստան, ՌԴ, Ուկրաինա և այլ երկրներ (Տե՛ս Աղյուսակ 2․-ը)։
2020 թվականի հունվար – նոյեմբերին Ռուսաստանում ոսկու արտադրության ծավալը 2019 թվականի նույն ժամանակահատվածի համեմատությամբ նվազել է 6,78 տոկոսով եւ կազմել 314,41 տոննա, հաղորդվում է ՌԴ-ի ֆինանսների նախարարության կայքում։
Պետական բյուջեի հարկային եկամուտներն անցած տարի նվազել են ավելի քան 79 մլրդ դրամով։ Ընդհանուր առմամբ բյուջեի հարկային եկամուտները կրճատվել են 5,4 տոկոսով։
Հայաստանի տնտեսությունը մտել է անորոշությունների ու անկայունության ծանր շրջափուլ։ Ու քանի դեռ այս պարտված թիմն է իշխանության ղեկին, Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ, դա լինելու է տնտեսության վերականգնման ամենամեծ վտանգը։
Հունվարի 1-ից Թուրքիայի հետ պաշտոնապես տնտեսական նոր հարաբերությունների մեջ ենք: Խոսքն ամենևին էլ սահմանների բացման ու երկաթուղային կապի մասին չէ: Այդ մասին սիրում են խոսել «ճամպրուկի» կարգավիճակ ունեցող դեմքերը:
Զարմանալի չէ, որ իշխանությունները երբեմն-երբեմն թարմացնում են տարիներ առաջ սկսված ու տեղում դոփող հատուկենտ ծրագրերը՝ փորձելով տպավորություն ստեղծել, թե նոր ծրագրեր են մեկնարկել։ Նման մանիպուլյացիաները գուցե ազդում են հասարակության տրամադրությունների վրա, բայց ոչինչ չեն տալիս նրան։ Այնպես, ինչպես չտվեցին այն տասնակ-հազարավոր աշխատատեղերը, որոնց ստեղծման մասին, պատեհ-անպատեհ առիթով, խոսում էր Նիկոլ Փաշինյանը։
ԱՄՆ-ում բնակչության պարենային օգնության ծրագրի ծախսերը 2020 ֆինանսական տարում (ավարտվել է սեպտեմբերի 30-ին) գրեթե 50 տոկոսով աճել են:
Ճապոնիայում գործազրկության մակարդակը 2020 թվականի արդյունքներով միջին հաշվով կազմել է 2,8 տոկոս, ինչը 0,5 տոկոսով բարձր է, քան մեկ տարի առաջ: Այս վիճակագրությունը հունվարի 29-ին հրապարակել է Ճապոնիայի վարչական գործերի եւ հաղորդակցությունների նախարարությունը։
«Մեկ՝ միանվագ գումարներ էին տալիս, մեկ՝ կոմունալ վճարները վճարելու համար փող բաժանում։ Կառավարությունը 20-ից ավելի միջոցառում է գործարկել և տնտեսություն ներարկել 300 միլիոն ԱՄՆ դոլար, որոնք տնտեսության մեջ որևէ խնդիր չեն լուծել, այդ գումարը, բառիս բուն իմաստով, փոշիացվել է, որովհետև Կառավարությունը պատկերացում չի ունեցել՝ ինչ խնդիր պետք է լուծի, ինչ է՝ կարծում էր, որ ընտանիքը 68 հազար դրամով կարողանալու է իր գնողունակությունը մեծացնե՞լ։ Նշեմ, որ Կառավարությունը մինչև կորոնավիրուսն արդեն 270 միլիարդ դրամի պարտք էր կուտակել»։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ՀՀ Գյուղատնտեսության նախկին փոխնախարար (2016-2018թթ. հուլիս), «թավշյա հեղափոխությունից» հետո՝ ՀՀ ԱԺ Տարածքային կառավարման, տեղական ինքնակառավարման, գյուղատնտեսության և բնապահպանության հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախկին փորձագետ, ՀՀ Պետական վերահսկողական ծառայության ղեկավարի նախկին խորհրդական Աշոտ Հարությունյանն է:
Հայաստանում տնտեսությունը 2020 թվականի դեկտեմբերին՝ հետպատերազմական իրավիճակում և համավարակի պայմաններում, նախորդ ամսվա համեմատ աշխուժություն է դրսևորել բոլոր ոլորտներում, սակայն տարվա կտրվածքով հնարավոր չի եղել խուսափել տնտեսական ակտիվության ցուցանիշի նվազումից: Տնտեսական ակտիվությունը նախորդ տարվա դեկտեմբերին նոյեմբերի նկատմամբ աճել է 27.7 տոկոսով, սակայն հունվար-դեկտեմբերի ցուցանիշը 2019-ի համեմատ անկում է արձանագրել՝ 7.5 տոկոսով:
Իրանին խիստ մտահոգում է մեր տարածաշրջանում Արևմուտքի դերակատարման բարձրացումը: «Հոդված 3» ակումբի կողմից տեսակապի միջոցով կազմակերպված քննարկմանը նշեց իրանագետ Արմեն Վարդանյանը: «Պատահական չէ, որ պատերազմի ժամանակ Իրանի փոխարտգործնախարարը ժամանեց տարածաշրջանի երկրներ և առաջարկեց համագործակցության նոր ձևաչափ, որը պիտի ընդգրկեր հարավկովկասյան երեք երկրները՝ Հայաստան, Վրաստան, Ադրբեջան և Ռուսաստան, Իրան, Թուրքիա»,- շարունակեց նա: Ըստ Վարդանյանի՝ Իրանը փորձում […]
Այն, ինչ կարող էր հետաքրքրել Իրանին՝ նրա տնտեսության մասնավոր կամ իրական հատվածին, նման լուրջ նախագծեր ՀՀ-Իրան չեն իրականացվել երկար ժամանակ, միակ բացառությունը, թերևս, Մեղրու ազատ տնտեսական գոտու նախագիծն էր, որն էլ, ըստ էության, մնաց թղթի վրա:
ԱԿԲԱ Բանկը և ֆրանսիական «Պռոպարկո» ֆինանսական զարգացման գործակալությունը կնքել են 20 մլն ԱՄՆ դոլարի չափով վարկային պայմանագիր՝ Հայաստանում փոքր և միջին ձեռնարկությունների և գյուղոլորտի զարգացմանը աջակցելու նպատակով: Ներգրավված միջոցները կնպաստեն տնտեսության մեջ ուղիղ ներդրումներ կատարելուն:
«ՀՀ-ն պիտի իր օրակարգը ձևակերպի և բալանսավորի Իրանի և Վրաստանի շահերի հետ». տնտեսագետ
Հայաստանի արդյունաբերական արտադրանքի ծավալը 2020-ի հունվար-նոյեմբերին կազմել է 1 տրլն 832 մլրդ 103.1 մլն դրամ (ավելի քան 3 մլրդ 767 մլն 511.4 հազ. ԱՄՆ դոլար) և նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ նվազել 0.2%-ով, 2020-ի նոյեմբերին այդ արտադրանքի ծավալը կազմել է 204 մլրդ 302.9 մլն դրամ և 2019-ի նույն ամսվա համեմատ նվազել 6.1%-ով, իսկ 2020-ի հոկտեմբերի համեմատ աճել 4.0%-ով։
Առաջին տեղը զբաղեցրել է Գոդ Նիսանովի եւ Զարախ Իլիեւի «Կիեւսկայա պլոշչադ»-ը: Պարբերականի համաձայն` 2020 թվականին ընկերությունն ավելի քան 1.2 միլիարդ դոլար է վաստակել վարձակալությունից: Ընկերության խոշորագույն օբյեկտներից են «Ֆուդ Սիթի» սննդի մեծածախ եւ մանրածախ կենտրոնը եւ «Եվրոպեյսկի» առեւտրի եւ զվարճանքի համալիրը:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ՀՀ էկոնոմիկայի նախկին նախարարի առաջին տեղակալ, Նիդեռլանդներում ՀՀ նախկին արտակարգ և լիազոր դեսպան Գարեգին Մելքոնյանն է:
Հարավային Կորեայի ՀՆԱ-ն 2020 թվականին ընկել է 1 տոկոսով. դա ցուցանիշի վատագույն դինամիկան է 1998 թվականի ասիական ֆինանսական ճգնաժամի ժամանակներից ի վեր:
Իշխանության եկածներն իրականում ի՞նչ արեցին կամ չարեցին և ի՞նչ իրավիճակում են հայտնվել մեր երկիրն ու ժողովուրդը: Սրանք անկյունաքարային և առարկայական հարցեր են: Այս հարցերի իրական պատասխանները վերաբերում են առաջին հերթին հայ ժողովրդի արտաքին ու ներքին անվտանգության, գոյատևման նոր սպառնալիքների առաջացմանը, հանրային կյանքի բոլոր ոլորտներում խորացող ճգնաժամերի հիմնապատճառներին, երկրի կայուն զարգացման հիմքերի համատարած խարխլմանը:
ՎՏԲ-Հայաստան Բանկը, հանդիսանալով առաջատարներից մեկը դրամական փոխանցումների ծավալով` իր հաճախորդներին առաջարկում է միջազգային դրամական փոխանցումների լայն հնարավորություններ: Բանկում սպասարկվում են արագ դրամական փոխանցումների 6 համակարգեր՝ MoneyGram, Unistream, IntelExpress, БЭСТ, Conversе Transfer, Telcell:
ԱԺ «Բարգավաճ Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր և քարտուղար Արման Աբովյանի համոզմամբ՝ Զարիֆի տարածաշրջանային այցն ունի մեկ նպատակ՝ Իրանը պարզապես ցանկանում է դուրս չմղվել այն գործընթացներից, որոնք ոչ թե տեղի են ունեցել, այլ որոնք դեռ տեղի են ունենալու, իսկ սպասվող իրադարձությունների համատեքստում Իրանի պատրաստակամությունը՝ մասնակից դառնալ Ադրբեջանի օկուպացրած տարածքների վերակառուցման աշխատանքին, ընդդեմ Հայաստանի քայլ չպետք է դիտարկել։
Հայաստանում 2020-ի նոյեմբերին գրանցվել է Եվրասիական տնտեսական միության (ԵԱՏՄ) երկրներում գների ամենացածր աճը. գները 2019-ի դեկտեմբերի նկատմամբ աճել են 0,3%-ով, իսկ նախորդ տարվա նոյեմբերի համեմատ՝ 1,6%-ով։
«Դուք կասկածելի ոչ մի բան չե՞ք տեսնում, որ մարդը մինչև այս բարեգործությամբ էր զբաղվում, անում էր ինվեստիցիաներ, ոչ մի անօրինական բան չկար, հենց քաղաքականության անուն տվեց, միանգամից սկսեցին ծագել անօրինական ինչ-որ բաներ: Ես ոչ մի անօրինական գործարքների հետ կապ չունեմ»,- ասաց Թովմասյանը:
«Ախր Ռուսաստանն այս ճանապարհի հետ բացարձակ կապ չունի: ՌԴ-ի հետ մեր կապերի համար բացարձակ այլ տարբերակ գոյություն ունի՝ դեպի Աղստաֆա ու այնտեղից՝ ավելի կարճ ճանապարհ: Ռուսաստանը գտնվում է ՀՀ հյուսիսում, Նախիջևանը և Իրանը՝ հարավում, իսկ մեզ ի՞նչ են առաջարկում. հյուսիս գնալու համար ճանապարհ բացել դեպի հարավ. աբսուրդ է, նման բան չի լինում: Այն դեպքում, երբ Ադրբեջանի տարածքում մինչև Աղստաֆա, Ղազախ ճանապարհ գոյություն ունի և շահագործվում է, ավելին՝ այն երկու ուղղությամբ գնում և գալիս է»,- պատասխանեց Գագիկ Աղաջանյանը:
