Մարսի վրա հսկա օվկիանոսի հետքեր են հայտնաբերվել
Այն գոյություն է ունեցել մոտ 3,5 միլիարդ տարի առաջ և գտնվում էր Կարմիր մոլորակի հյուսիսային կիսագնդում:
Փենսիլվանիայի համալսարանի և Կալտեխ համալսարանի գիտնականներն ապացույցներ են ներկայացրել Մարսի մակերեսին հնագույն օվկիանոսի գոյության մասին: Դա անելու համար նրանք ուսումնասիրել են հսկայական առափնյա գիծ՝ առնվազն 900 մետր հաստությամբ նստվածքային հանքավայրերով և հարյուր հազարավոր քառակուսի կիլոմետր տարածքով: Այդ մասին գրում է ScienceAlert-ը։
Հետազոտողները վերլուծել են ուղեծրերի տվյալները և կազմել Էոլիս Դորսա շրջանի տեղագրական քարտեզը: Սա Մարսի տաշտանման շրջան է՝ մոտ 500 կմ լայնությամբ և 900 կմ երկարությամբ։ Արևելքից և Արևմուտքից այն շրջապատված է 2 կմ բարձրությամբ հարթավայրերով, իսկ հարավից՝ զառիթափ լանջերով։
Փորձագետները քարտեզագրել են ավելի քան 6500 կմ բացված գետերի շղթաներ, հողային ձևեր, որոնք ցույց են տալիս հնագույն գետերի ջրանցքների գտնվելու վայրը: Դրանցից շատերին հաջողվել է միավորել մեկ ճյուղավորվող համակարգերի մեջ։ Հնագույն հոսքերի ուղղությունների չափումները և դրանց շերտագրական տվյալները հնարավորություն են տվել օվկիանոսի մասշտաբով արձանագրել առափնյա գծի պատմությունը։ Այս գիծը ի վերջո բարձրացավ առնվազն 900 մ ուղղահայաց, երբ ջուրը նահանջեց հյուսիսից հարավ:
«Aeolis Dorsa-ի ժայռերը պարունակում են հետաքրքիր տեղեկություններ այն մասին, թե ինչպիսին է եղել օվկիանոսը»,- ասում է Բենջամին Կարդենասը՝ Փենսիլվանիայի պետական համալսարանի երկրագիտությունների գծով պրոֆեսոր: «Ծովի մակարդակը զգալիորեն բարձրացել է։ Դրա ավազանների երկայնքով մեծ արագությամբ ժայռեր են կուտակվել։ Այս վայրում շատ փոփոխություններ են եղել»:
Սիրարփի Աղաբաբյան
