Հունիսի 18-ին կալանավորված գեներալը, մեկ տարի մեղադրյալի կարգավիճակ ունենալով, անգամ քննչական չի հրավիրվել․ փաստաբան

Հունիսի 17-ին ՀՀ ազգային անվտանգության ծառայությունը հաղորդագրություն էր տարածել՝ տեղեկացնելով, որ ՀՀ ազգային անվտանգության ծառայության (ԱԱԾ) քննչական դեպարտամենտում քննվող քրեական գործի նախաքննության ընթացքում իրականացված քննչական և դատավարական գործողությունների արդյունքում ձերբակալվել է ՀՀ զինված ուժերի հրթիռային զորքերի և հրետանու նախկին պետ-վարչության պետ, գեներալ-մայոր Արմեն Հարությունյանը:

«Կատարված լայնածավալ քննչական և դատավարական գործողությունների արդյունքում պարզվել է, որ ՀՀ պաշտպանության նախարարության և ՀՀ-ում գործող ընկերության միջև կնքված պայմանագրի շրջանակներում մատակարարված ապրանքի ընդունող հանձնաժողովի նախագահ Արմեն Հարությունյանն օժանդակելով մատակարար ընկերության տնօրենին և սեփականատիրոջը՝ ձեռնամուխ են եղել կնքված պայմանագրի առարկային չհամապատասխանող գույքն ընդունելու գործընթացին և դրա դիմաց ՀՀ պաշտպանության նախարարությունից առանձնապես խոշոր չափերի գումար հափշտակելու ուղղակի դիտավորության իրագործմանը և այդ նպատակով պայմանագրով նախատեսված հրանոթի համապատասխան տրամաչափի կրակոցների փոխարեն, խաբեության եղանակով՝ թաքցնելով մատակարարված գույքի տակտիկատեխնիկական բնութագրին չհամապատասխանելու փաստը, ՊՆ-ին են մատակարարել ընդհանուր՝ 523.089.000 ՀՀ դրամին համարժեք, 1.083.000 ԱՄՆ դոլար արժեքով չեխական արտադրության մեկ այլ տեսակի հրանոթի կրակոցներ, որոնք իրենց մարտավարական և տեխնիկական հատկանիշներով էապես զիջել են այն հրանոթի կրակոցներին, որոնց համար դրանք մատակարարվել են մասնավորապես՝ չեն ապահովել թիրախի խոցման հեռավորությունը, կրակոցների արդյունքում արձանագրվել են պահանջվող նորմերից բավական մեծ չափի թերաթռիչքներ, ձգաբանական բնութագրով չեն համապատասխանել ՊՆ-ի տրամադրության տակ առկա հրանոթների կրակոցի ձգաբանական բնութագրին և ՀՀ զինված ուժերում գործող հրաձգության աղյուսակի պարամետրերին, հետևաբար՝ անհնար է եղել մատակարարված հրանոթները կիրառելու դեպքում արձակել թիրախային կրակոցներ և լուծել մարտական խնդիրներ, որի արդյունքում կնքված պայմանագրի հիման վրա ընկերության հաշվին է փոխանցվել առանձնապես խոշոր չափերի՝ 523.089.000 ՀՀ դրամին համարժեք, 1.083.000 ԱՄՆ դոլար, ինչը պետության համար առաջացրել է նյութական ծանր հետևանքներ»,- նշված է ԱԱԾ տարածած պաշտոնական հաղորդագրության մեջ:

Սրանից հետո այս գործով որևէ այլ գործողության կամ անձի մասին պաշտոնական տեղեկություն չի եղել, այսինքն՝ պահպանվել է լռություն։

168.am-ը գեներալ Արմեն Հարությունյանի փաստաբան Հակոբ Ենոքյանից փորձեց պարզել՝ արդյոք այս ընթացքում հրանոթի արկերի գործի շրջանակում որևէ նոր գործողություն արվե՞լ է, որը չի հրապարակայնացվել, կամ գործում կա՞ ներգրավված նոր անձ։

«Ո՛չ, նոր անձ չկա, նույնիսկ գործով նոր հանգամանք չկա։ Գեներալ Արմեն Հարությունյանը մեկ տարուց ավելի ունեցել է մեղադրյալի կարգավիճակ, սակայն նրա նկատմամբ որևէ խափանման միջոց ընտրված չի եղել մինչև այս տարվա հունիսը, և նա այդ ընթացքում երբևէ չի խոչընդոտել գործի քննությանը։

Ավելին, նա չի հրավիրվել քննչական։ Տեղեկացնեմ, որ գեներալ Հարությունյանը ձերբակալվել է 2022-ի հունիսի 16-ին, կալանավորվել՝ հունիսի 18-ին։ Ամբողջ խնդիրը նրանում է, որ եթե մարդուն ամենասկզբից չեն տանում կալանքի, դրանից հետո մարդուն կալանավորելու համար պետք է ավելի ծանրակշիռ փաստեր ներկայացնես։

Այսինքն, ինքը պետք է խախտած լինի իր նկատմամբ ընտրված ավելի մեղմ խափանման միջոցի պայման, կամ պիտի կատարի այնպիսի գործողություններ, որոնք նախատեսված են Քրեական դատավարության օրենսգրքի 135 հոդվածի 1-ին մասով։

Օրինակ, խոչընդոտի քննությանը, հանցանք կատարի, կանչեն, և նա չներկայանա, թաքնվի, նյութեր ոչնչացնի և այլն։ Հիմա նման ոչ մի հանգամանք չկա, գեներալն էլ պարտավորություն չի ունեցել ինչ-որ վարքագիծ դրսևորելու։ Այսինքն, նրան կալանավորելը բացարձակ հայեցողության հարց է եղել։

Կրկնում եմ՝ մեզ համար տարակուսելի է եղել, որ քննիչը մեկ տարվա ընթացքում Արմեն Հարությունյանին մի անգամ չի կանչել, հետո որոշում է կայացվում ձերբակալել։ Իշխանափոխությունից հետո, այսպես ասած, նոր ռեժիմ ստեղծվեց՝ ում ուզում են, ձերբակալում են, իսկ առաջ դրա համար որոշակի նպատակ և երաշխիք պիտի լիներ։ Հիմա անունը դնում են կալանավորելու համար և ցանկացած մարդու կարող են ձերբակալել։ Այս նույն ռեժիմով քննիչը որոշումը կայացրել՝ տվել է, դատավորն էլ սիրուն․․․

Կալանավորման ակնհայտ աբսուրդը հետևյալն է․ ես բողոքարկել էի ձերբակալումը, դրա բողոքը մերժելու համար դատավորը գրել էր, որ քննիչը ներկայացրել է քննության համար խոչընդոտելու փաստական տվյալ, բայց չի մանրամասնել՝ որն է դա։ Արդեն հետո, երբ կալանավորման տիրույթում է այդ հարցը քննարկվել, ինքը գրել է՝ այդպիսի փաստական տվյալ չի ներկայացվել։ Նույն ակտի մեջ նույն փաստի վերաբերյալ 2 դիրքորոշում է ներկայացրել․ մի դեպքում՝ փաստի առկայության վերաբերյալ (չփաստարկված-փաստաբան), մյուս դեպքում՝ բացակայության։ Սա աբսուրդ է»,- մանրամասնեց գեներալի պաշտպանը՝ հավելելով, որ Արմեն Հարությունյանը՝ որպես իսկական սպա, չի ցանկանում դեռ շատ հանրայնացնել իր նկատմամբ հետապնդումը։

Նշենք, որ ՀՀ զինված ուժերի հրթիռային զորքերի և հրետանու նախկին պետ-վարչության պետ Արմեն Հարությունյանը գեներալ է դարձել Նիկոլ Փաշինյանի օրոք՝ 2019-ի նոյեմբերին: Ավելի ուշ գեներալ Հարությունյանը միացել էր Նիկոլ Փաշինյանի հրաժարականը պահանջող ԳՇ հայտարարությանը: 2022-ի փետրվարին նա ազատվել էր զբաղեցրած պաշտոնից:

Գործի համատեքստում հիշեցնենք, որ 2021-ի փետրվարի սկզբին Ազգային անվտանգության ծառայությունը բերման էր ենթարկել Հայաստանին զենք մատակարարող Դավիթ Գալստյանին («Պատրոն Դավո»):

Ըստ ԱԱԾ-ի` «Մոսսթոն էնջինիերինգ» ընկերության ղեկավար Դավիթ Գալստյանը Պաշտպանության նախարարության հետ կնքել է պայմանագիր, պարտավորվել 2018թ. բանակին մատակարարել 1983-86 թվականների արտադրության հրանոթի համապատասխան տրամաչափի արկեր: Բայց մատակարարել է 1977թ. չեխական արտադրության մեկ այլ տեսակի հրանոթի արկեր, որն էապես զիջել է մարտավարական հատկանիշներով և կիրառելու դեպքում անհնար է եղել լուծել մարտական խնդիրներ։

ԱԱԾ-ն այդ ժամանակ հայտնել էր, որ Դավիթ Գալստյանի ընկերությունը Պաշտպանության նախարարությունից այս գործարքի դիմաց ստացել է մեկ միլիոն դոլարից ավելի գումար:

Ավելի ուշ, երբ Դավիթ Գալստյանն անցնում էր «հրթիռների գործով», գործարարի փաստաբան Արմեն Հարությունյանը 168.am-ի հետ զրույցում անդրադարձել էր նաև հրանոթի արկերի գործին՝ նշելով.

«Քրեական դատավարությունը նախատեսում է անկախ փորձագետի ինստիտուտը, որի դեպքում բացառվում է որևէ կաշկանդվածություն։ Մենք պատրաստ ենք հրավիրել մասնագետների Եվրոպայից, Ռուսաստանից։ Այդպես ենք արել նաև նախկին քրեական գործով (նկատի ունի հրանոթի արկերի գործը.- Մ.Պ.): Սակայն նախաքննության մարմինը հրաժարվել է մեր ներգրաված մասնագետներից։ Իսկ այս գործով մենք դրսի մասնագետներից ստացել ենք մասնագիտական կարծիքներ, որոնք անպայման կներկայացվեն նախաքննության մարմնին։ Սակայն այդ կարծիքները չեն կարող փոխարինել դատավարությամբ նշանակված փորձաքննության եզրակացությանը, որը որպես ապացույցի տեսակ՝ ավելի ծանրակշիռ է։ Մենք արդեն իսկ հիմնավորել ենք, որ հրթիռների որակի և անպիտան լինելու պնդումներն անհիմն են անհերքելի փաստարկներով։ Դա է պատճառը, որ նախաքննության մարմինը հրաժարվել է փորձաքննություն իրականացնել, քանի որ իրենց համար էլ, կարծում եմ, ակնհայտ է այդ փաստը, որ փորձաքննության արդյունքներով մեղադրանքները կհիմնազրկվեն։ Նույն պատկերն էր նաև նախորդ գործով։ Փորձաքննությունը, որքան հնարավոր է՝ ձգձգեցին, վերջում փորձաքննության ընթացքում գրանցվեցին գերազանց արդյունքներ, ինչը մերկացրեց ապրանքի անորակ լինելու հետ կապված կեղծ մեղադրանքը»,- ասել էր գործարարի փաստաբանը:

Հնարավոր է, որ ավելի ուշ նշված գործով լինեն նոր ձերբակալվածներ, կամ մեղադրանքներ ավելացվեն այլ գործով անցնող ՊՆ և ԳՇ նախկին պաշտոնյաների նկատմամբ՝ իհարկե, ըստ քաղաքական նպատակահարմարության, քաղաքական շոուի տրամաբանության մեջ, ինչի ականատեսը եղանք հրթիռների գործով, որի հետ կապված դատական նիստերի ակտիվություն բացարձակ չկա։

Մասնավորապես, 27․06․2022 թվականին նշանակված դատական նիստը չի կայացել, քանի որ նախագահող դատավոր Մանվել Շահվերդյանը դատական նիստից կես ժամ առաջ պետք է դեսապանատուն գնար։

«Առաջիկա դատական նիստին Դավիթ Տոնոյանը դատավորից պահանջելու է ինքնաբացարկ հայտնել, քանի որ, խախտելով գործի քննության ողջամիտ ժամկետները, իր ծանրաբեռնվածության, դատական նիստերի դահլիճի ազատ չլինելու, վերապատրաստման դասընթացներին մասնակցելու, իր և իր ընտանիքի անդամի առողջական խնդիրների, իսկ այս անգամ էլ դեսպանատուն այցելելու պատճառաբանություններով հետաձգում է դատական նիստերը, և 5 ամիս է՝ չի սկսում դատական քննություն՝ դրանով իսկ արհամարհական վերաբերմունք դրսևորելով կալանքի տակ գտնվող անձանց անձնական ազատության իրավունքի նկատմամբ»,- նշված է Տոնոյանի պաշտպանների հայտարարության մեջ։