Վաշիգտոնում ԼՂ հակամարտության շուրջ հանդիպումների օրակարգի հիմնական հարցն է հրադադարի հաստատումը
Վաշինգտոնում ուրբաթ օրը կկայանա ԱՄՆ պետքարտողարի առանձին հանդիպումները ՀՀ և Ադրբեջանի իր գործընկերների հետ: Քննարկման հիմնական թեման հրադադարի ռեժիմի հաստատումն է: Այս մասին տեղեկացնում է «Ամերիկայի ձայնը»:
ԼՂ հակամարտության գոտում իրավիճակը բարդ է, այսօր լրագրողների հետ զրույցում նշել է ԱՄՆ պետքարտուղար Մայք Պոմպեոն: Իրավիճակը բարդ է նաև դիվանագիտական ասպարեզում, հավելել է պետքարտուղարը, ով գալիք ուրբաթ օրը պատրաստվում է առանձին հանդիպումներ ունենալ ՀՀ և Ադրբեջանի արտգործնախարարների հետ: ԱՄՆ իր գործընկերների հետ շարունակում է պնդել՝ կրակի դադարեցումը միակ ճիշտ ուղին է: Երրորդ երկրներն էլ պետք է հեռու մնան հակամարտությանը ներգրավվելուց: Հրադադարի հաստատումը վաշինգտոնյան հանդիպումների առաջնային օրակարգում է:
Հիշեցնենք, որ հոկտեմնբերի 10-ին հակամարտող կողմերը եկան հրադադարի համաձայնության Մոսկվայում ՌԴ արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովի միջնորդությամբ շուրջ 11 ժամ տևած հանդիպման արդյունքում: Հրադարի ռեժիմն այդպես էլ չպահպանվեց: Մոտ մեկ շաբաթ անց հայտարարված հրադադարի երկրորդ փորձը ժամեր անց կրկին տապալվեց: Ղարաբաղյան հակամարտության գոտում արյունալի մարտերը շարունակվում են:
Վերլուծաբան Ռիչարդ Վեյթցն ընդգծում է՝ չպետք է մոռանալ, որ խոսքը գնում է մարդասիրական հրադադարի մասին, այլ ոչ հաստատված ընդհանուր զինադադարի: Հրադադարի չպահպանման հիմնարար պատճառը, ըստ վերլուծաբանի, ադրբեջանական կողմի ցանկությունն է իր վերահսկողության տակ առնել հնարավորինս շատ տարածքներ: Մեկ այլ ավելի փոքր գործոններից է, ըստ նրա, տեղերում կողմերի ռազմական հրամանատարության գործողությունները:
«Ադրբեջանը կարծում է, որ ռազմական գործողությունների ընթացքում կարող է ավելի շատ տարածքներ զբաղեցնել, ուստի նրանք չունեն որևէ դրդապատճառ ռազմական գործողությունները դադարեցնելու համար: Ավելի շատ տարածքներ նշանակում է բանակցություններին՝ ավելի ամուր դիրքեր»,- ասում է Հուդզոն հաստատության վերլուծաբան Ռիչարդ Վեյթցը:
ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ամերիկացի նախկին համանախագահ Քերի Քավանոյի կարծիքով էլ հրադադարի հաստատման միջնորդական առաքելությունը բավականին դժվարին է: Կողմերի հանրային կարծիքները փոխզիջման վերաբերյալ մեծ մասամբ բացասական են, որը խափանում է զինադադարի հաստատումը: Նա պնդում է՝ ԼՂ հակամարտությունը չունի ռազմական լուծում:
«Կարծում եմ, բոլոր կողմերի համար միակ ճիշտ պատասխանն է վերադարձը բանակցային սեղանին և աշխատանքը փոխզիջումային լուծում գտնելու ուղղությամբ, որը կհանգեցնի երկարաժամկետ խաղաղության»,- ասում է Քավանոն:
Հիշեցնենք, որ վաշինգտոնյան հանդիպումներից առաջ ՀՀ և Ադրբեջանի արտգործնախարարները մեկնել են Մոսկվա, ուր առանձին հանդիպումներ են ունեցել ՌԴ արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովի հետ: Հանդիպման օրակարգում էր ԼՂ համակարտության շուրջ իրավիճակն ու կրակի դադարեցման հետ կապված հարցեր։ Հանդիպմանը ՀՀ արտգործնախարար Մնացականյանը, որպես առաջնահերթ նպատակ, ընդգծել է վերիֆիկացիոն մեխանիզմներով կայուն հրադադարի հաստատման անհրաժեշտությունը:
Հիշեցնենք նաև, որ Վաշինգտոնում կայացող հանդիպումներից առաջ մարդասիրական հրադադարի ռեժիմի մասին համաձայնությունները, որոնք այդպես էլ մնացել են թղթի վրա, ձեռք են բերվել նախ Ռուսաստանի, իսկ այնուհետև Ֆրանսիայի միջնորդություններով:
