«Ուզում են շախմատիստներին բաժանել սևերի ու սպիտակների». Օլիմպիական կրկնակի չեմպիոն Արտաշես Մինասյան
«Գիտեք, շախմատում այսպիսի բան չի եղել: Մենք միշտ միասնական ենք եղել, տարաձայնություններ եղել են, բայց մենք հարցերը լուծել ենք միասնական ձևով: Շատ վատ միտումներ եմ տեսնում այստեղ: Ուզում են շախմատը քաղաքականացնել: Ուզում են այնպես անել, որ շախմատիստներն էլ բաժանվեն տարբեր մասերի: Ուզում են այստեղ էլ մարդկանց տարանջատել սև ու սպիտակների»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Օլիմպիական երկակի չեմպիոն, Հայաստանի պատանեկան հավաքականի ավագ մարզիչ ու նաև Երևանի շախմատի ֆեդերացիայի նախագահության անդամ Արտաշես Մինասյանը՝ խոսելով Երևանի շախմատի ֆեդերացիայում տեղի ունեցած արտահերթ ընտրությունների ու նորանշանակ նախագահի մասին:
Ինչպես հայտնի է՝ Երևանի շախմատի ֆեդերացիայի նոր նախագահ է ընտրվել ԱԺ Գիտության, կրթության, մշակույթի, սփյուռքի, երիտասարդության և սպորտի հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Մխիթար Հայրապետյանը:
Նա այդ պաշտոնում փոխարինել է Ֆեդերացիայի արդեն նախկին նախագահ Տարոն Մարգարյանին, ում պաշտոնավարումը ավարտվելու էր 2020 թվականի մարտին:
Բայց հանկարծ որոշվել է հոկտեմբերի 17-ին անցկացնել նախագահի արտահերթ ընտրություն: Ըստ Արտաշես Մինասյանի՝ նման շտապողական ու գաղտնի գործողություններում ինչ-որ անազնիվ բան կա:
Մինասյանի խոսքով՝ ինքը դեռ ամիսներ առաջ՝ Հնդկաստանում շախմատի պատանեկան հավաքականի հոկտեմբերի մրցումների ժամանակ է նման խոսակցություններ լսել, սակայն չի հավատացել:
«Եկա ու իմացա, որ այսպիսի բաներ են կատարվում, կատարվելու, մի քիչ լուրջ չընդունեցի, մտածեցի՝ այդքան էլ իրական չի: Եթե այդպիսի բան լիներ, ես մտածում էի՝ մեզ կհրավիրեին հոկտեմբերի 17-ի նիստին: Հետո իմացա, որ նախագահության ոչ մի անդամ հրավիրված չի եղել այդ նիստին: Զարմացա, մանավանդ, որ Երևանի ֆեդերացիայի նախագահ Տարոն Մարգարյանը բավականին մեծ աշխատանք է կատարել Երևանի շախմատիստների և ընդհանրապես շախմատի համար, մի շարք դպրոցներ են բացվել Երևանում, աշխատատեղեր են ստեղծվել, ինչ հարց եղել է երեխաների հետ, մենք դպրոցների տնօրենների հետ միասին լուծել ենք: Եվ ինձ համար շատ զարմանալի էր, որ Տարոն Մարգարյանին կարծես թե ուզում են արտահերթ ընտրություններով հանել: Դա շատ զարմանալի էր, ու կարող եմ ասել, շատ անբարոյական քայլ էր, իսկապես անբարոյական քայլ էր»,- ասաց Արտաշես Մինասյանը:
Պարզվում է՝ Մինասյանին ու նախագահության ևս 20 անդամի չեն հրավիրել հոկտեմբերի 17-ին կայացած նիստին, բայց նրանց փոխարեն՝ նիստին ներկա են եղել մարդիկ, ովքեր ինչ-որ անհասկանալի ու արագ ճանապարհով դարձել են նախագահության անդամ:
«Երևի ամաչում են մեզ զանգել, չեն զանգում, տեղյակ չեն պահում: Լսել եմ, որ 42 հոգի են մասնակից եղել: Բայց ովքեր որ նախագահության անդամներ են եղել, նրանց չեն զգուշացրել: Ստացվում է՝ նոր նախագահության անդամներ են, իսկ մենք ավտոմատ դուրս ենք մնացել»,- ստեղծված իրավիճակից բարկացած ու վիրավորված ասաց Հայաստանի 6-ակի չեմպիոնը:
Նրա խոսքով՝ արտահերթ ընտրությունները սովորոբար անցկացվում են որևէ արժանահավատ, էական հիմքով: Այս արտահերթ ընտրություններում, սակայն, Մինասյանը որևէ հիմք չի տեսնում: Զարմանում է, ինչպե՞ս կարելի է շահարկել ֆեդերացիայի նախկին նախագահ Տարոն Մարգարյանի Հայաստանում չլինելու հանգամանքը, երբ վերջինս, անգամ երկրից դուրս գտնվելով, կատարել է իր պարտականությունները:
«Վերջին 5-7 տարվա հաջողություններն ակնառու են: Երևանի ֆեդերացիայում էլ ոչ մի խնդիր չեմ տեսել: Ի՞նչ կարող էր լինել: Նորմալ գործում էր: Այստեղ քաղաքական հարցեր են: Ես չեմ ուզում մտնել քաղաքականության մեջ, բայց էստեղ կարող է և քաղաքական հարցեր լինեն: Զգում եմ, որ սա անազնիվ է, համոզված եմ, որ սա անազնիվ քայլ էր: Իմ մոտ տպավորություն է, ասես շախմատային մեր ընտանիքը ուզենան քայքայեն»,- շախմատային ամուր ընտանիքի մասին մտահոգվում էր Մինասյանը:
«Մի անազնիվ բան են ուզում անեն, բայց չգիտեմ՝ ինչ: Չնայած ասում են, որ ամեն ինչ շախմատի համար ենք անում, բայց հետագա նպատակներն իմ մոտ շատ մեծ կասկած են առաջացնում: Ինձ թվում է, ուզում են քանդել շախմատային մեր ընտանիքը», -ասաց նա:
«Ուզում են լավ բան անեն շախմատի համար, կարող են այդ լավն անել՝ առանց մեջը մտնելու ու առանց նման գաղտնի բաներ կազմակերպելու,- ավելացրեց Մինասյանը,- Այդ դեպքում մենք կնկատեինք իրենց արածն ու իրենց կհրավիրեինք ֆեդերացիա»:
Արտաշես Մինասյանի համար այս ամենի մեջ մյուս զարմանալի կետը ընկերոջ՝ Երևանի շախմատի ֆեդերացիայի գործադիր տնօրեն Նորայր Քալանթարյանի գործելաոճն է եղել: Հենց նա է առանց նախագահությանը տեղեկացնելու՝ կազմակերպել արտահերթ նիստը:
«Նիստից հետո ես ոչ մի բառ դեռ չեմ խոսել իր հետ: Մի քիչ էլ նեղացած եմ: Գիտեք, շախմատն իսկապես ազնիվ խաղ է, և գոնե շախմատում պետք է լինի ազնվություն: Գոնե շախմատում ազնվություն պետք է լինի: Մենք, որ օլիմպիական չեմպիոն ենք դարձել, այնպես չէ, որ ամենաուժեղ թիմն ենք եղել հավաքականների մեջ, բայց մենք այդ պահին միասնական ենք եղել, միասնական ոգի է եղել թիմում, և գործը առաջ է գնացել, դարձել ենք օլիմյպիական չեմպիոն: Իսկ այստեղ ես տեսնում եմ տարանջատում շախմատիստների մեջ, որը շատ վատ բաների է հանգեցնելու, շատ վատ բաների: Դրա համար ես գտնում եմ, որ սա անօրինական է, և պահանջում եմ նոր ընտրություններ»,- ասաց Մինասյանը:
Ազնիվ խաղի վարպետները սովորաբար քաղաքականությունից չեն խոսում, չեն խառնվում քաղաքական իրադարձություններին, բայց այս իրադարձությունները ազնիվ խաղի գիտակներին ստիպել են քաղաքականություն բառն ավելի շատ գործածել:
Այս ամենից խիստ վրդովված են նաև նիստին մասնակցության հրավեր չստացած նախագահության մյուս անդամները:
«Բոլորի համար շատ ցավալի էր: Մենք նախագահության անդամներով նիստի կազմակերպիչներին նամակ ենք ուղարկել՝ հարցնելով, թե ինչո՞ւ մեզ չեն հրավիրել ֆեդերացիայի նիստին: Եվ խնդրել էինք, որ այդ նամակը կարդան նիստում, բայց գործադիր տնօրենը չի ուզել ընդհանրապես կարդա նամակը: Այնտեղ եղել են մարդիկ, ովքեր ցանկացել են լսել մեր կարծիքը, բայց գործադիր տնօրենն ասել է, որ «այստեղ այդ նամակը կարդալու տեղը չէ»,- 168.am-ին պատմեց Արտաշես Մինասյանը:
Նա անգամ մտածում է, որ ընկերոջը ստիպել են նման քայլի գնալ, բայց դեռ չի շտապում այդ մասին խոսել Նորայր Քալանթարյանի հետ:
«Դեռ չեմ պատրաստվում խոսել: Ինձ համար շատ ցավալի էր, մտքովս չէր անցնում, որ նա կարող է այդպիսի քայլի գնալ: Չգիտեմ՝ դրդապատճառներն ինչ են: Պետք է մոմ վառեին, որ Տարոն Մարգարյանը հետո էլ շախմատի ֆեդերացիայում աշխատեր, ոչ թե նման քայլի գնային: Ես մտածում եմ, միգուցե ստիպե՞լ են ընկերոջս: Դա էլ է հնարավոր, չեմ կարող ասել»,- ասաց Արտաշես Մինասյնաը:
Արտահերթ, շտապ ընտրություններում Մինասյանին մեկ այլ բան էլ է զարմացրել: Պարզվում է՝ Երևանի շախմատի ֆեդերացիայի նախագահի թեկնածու Մխիթար Հայրապետյանը մինչև ընտրություններն անգամ չի հանդիպել ու իր տեսլականի մասին չի պատմել նախագահության անդամներին, հայտնի ու փորձառու շախմատիստներին:
«Ֆեդերացիայի նոր նախագահը կարող էր մի քանի բառով ներկայացնել իր տեսլականը, ասեր՝ ի՞նչ պլաններ ունի, ի՞նչ ունի անելու, իմ կարծիքը հասկանար: Էլի եմ ասում, մենք իր դեմ բան չունենք, բայց պետք է մենք հասկանանք՝ ում ենք ընտրում: Միգուցե Տարոն Մարգարյանը պետք է շարունակի՞ ֆեդերացիայի աշխատանքները: Ի՞նչն էր խանգարում իրենց 3-4 ամիս սպասել, և ընտրություններին ամեն մեկը կասեր իր կարծիքը, մենք էլ կընտրեինք»,- ասաց Մինասյանը:
Նա միայն լսել է, որ Մխիթար Հայրապետյանը խոսել է մի քանի շախմատիստի հետ, բայց ոչ ոք չգիտի, թե ինչի մասին:
Օրինական ընտրությունների ձգտող Արտաշես Մինասյանը վստահ է, եթե Մխիթար Հայրապետյանն իսկապես շախմատը բարելավելու լավ տեսլական ունենար, կսպասեր մարտ ամսին կայանալիք ընտրություններին: Կամ հիմա կգար ու կփորձեր ապացուցել, որ նա ֆեդերացիայի արժանի նախագահ է:
Անհիմն ու շտապ արտահերթ ընտրություններով մտահոգ Մինասյանը, առանց անուններ հնչեցնելու, մի քանիսին ուզում է հստակ հասկացնել՝ պետք չէ քաղաքականությունը շախմատ բերել ու այս ամուր ընտանիքը քայքայել:
«Որոշ մարդկանց ուզում եմ ասել, թող իրենց ձեռքերով չմտնեն մեր շախմատային ընտանիք և չքանդեն այն, չկիսեն շախմատիստներին տարբեր մասերի: Շախմատիստները պետք է միասնական լինեն: Շախմատիստներն արժանի են միասնական լինելուն: Եթե ուզում ենք, որ շախմատում էլի հաղթանակներ ունենանք, պետք է միասնական լինենք»,- ավելացրեց օլիմպիական չեմպիոնը:
ԱՔՍԱՆՆԱ ՀԱՅՐԱՊԵՏՅԱՆ
