Պայծառատես վարչապետը կարող է կանխատեսել 2362 և 3674 թթ իրադարձությունները. մամուլ

«Հայկական Ժամանակը» գրում է. «ՀՀ վարչապետ Տիգրան Սարգսյանը երեկ ԱԺ-ում բարեբաստիկ հայտարարություն է արել: Նա ասել է, որ մշակվել է կայուն զարգացման նոր ծրագիր, որով նախատեսվում է արդյունաբերական քաղաքականության հիման վրա մինչև 2025 թվականը ստեղծել 250 հազար նոր աշխատատեղ:

Դժվար է գտնել մի որևէ լուրջ եր­կիր, որի վարչապետը 13 տարվա հեռանկարով խոստանա բացվե­լիք աշխատատեղերի թիվ հրապարակել: Հիմա հնարավոր չէ նույնիսկ մոտավոր կանխատեսել, թե 13 տարվա ընթացքում համաշխարհային տնտեսությու­նն ինչ ուղղությամբ կզարգանա, ինչ ճգնաժամեր կամ տնտեսա­կան թռիչքներ կլինեն, քաղաքական ինչպիսի իրավիճակ կլինի, ասենք, Չինաստանում, դրանից ինչպես կփոխվի աշխարհի տն­տեսությունը և այլն, և այսպես շարունակ:

Բայց ՀՀ վարչսւպետն անում է նման պատասխանատու հայտարարություն: Այսինքն, նա կարողանում է բոլոր այդ մանրամասները ճշգրիտ հաշվարկել և ճշգրիտ կանխատեսել, թե մինչև 2025 թվականը Հայաստանում քանի աշխատատեղ կստեղծվի: Ըստ մեր տեղեկությունների, նա կարող է ճշգրիտ կանխատեսել նաև, թե ինչպիսի վառելիք են օգտագործելու փոխադրամիջոց­ները 2362 թվականին, և որքան կլինի պղնձի ու կաուչուկի նկատ­մամբ աշխարհի տնտեսության պահանջարկը 3674 թվականին: Սա ամենևին էլ չափազանցու­թյուն չէ, քանի որ 13 տարվա կտրվածքով նոր աշխատատե­ղերի թիվ կանխատեսելը նույնն է, ինչ վերը բերված օրինակները: Իհարկե, նա չկարողացավ կան- խատեսել 2008-ի համաշխարհարհային տնտեսության ճգնաժամը նույնիսկ այն ժամանակ, երբ վերջինս հասել էր Հայաստան, բայց դա շատ մանր հարց է մեր վարչապետի համար:

Առայժմ մի կողմ թողնենք ՀՀ վարչապետի կանխատեսումներ անելու ունակությունները և տես­նենք, թե Հայաստանում 250 հա­զար աշխատատեղ բացելու գո­նե տեսական հնարավորություն կա՞: Դրա համար պետք է ուսում­նասիրենք վիճակագրությունը:

Որքա՞ն գործազուրկ կա այսօր Հայաստանում: Ըստ մի պաշտո­նական վիճակագրության` կա մոտ 85 հազար գործազուրկ, ըստ մեկ այլ վիճակագրության` մոտ 270 հազար: Վերցնենք մեծ թիվը` 270 հազարը: Օգտագործելով թվաբանական պարզ գործողու­թյունները` 13 տարի անց 250 հա­զար նոր աշխատատեղ բացվե­լու պարագայում 270 հազարից 250 հազարը կստանա աշխա­տանք, և գործազուրկների թիվը Հայաստանում կկազմի 20 հա­զար, այսինքն` բնակչության մի­այն 0.8 տոկոսը: Եվ այդպիսով, ՀՀ-ն կդառնա աշխարհում գոր­ծազրկության մակարդակով ամենա-ամենացածր ցուցանիշ ունեցող երկիրը: Եվ սա այն դեպ­քում, երբ ամենազարգացած, ամենաառողջ, ամենամրցունակ տնտեսությամբ երկրներում գոր­ծազրկության մակարդակը 6-7 տոկոսից ցածր չէ: Ավելի ցածր չի էլ կարող լինել, որովհետեւ, որ­քան էլ դաժան հնչի, գործազրկու­թյան այդպիսի մակարդակը թույլ է տալիս աշխատաշուկայում ձևաավորել մրցակցություն, և միայն դրա շնորհիվ է, որ աշխատուժը դառնում է որակյալ, իսկ տնտե­սությունը` մրցունակ:

Բայց կրկին անցնենք վիճակագրությանը: Վերջին տարիներին Հայաստա­նում ծնելիության մակարդակը և արտագաղթի տեմպերն այնպիսին են, որ 13 տարի անց նվազե­լու է ոչ միայն բնակչության թիվը, այլ նաև աշխատունակ տարիքի մարդկանց թիվը: Այսինքն, եթե նույնիսկ 250 հազար աշխատա­տեղ բացվի, ապա դրանց մի մա­սը մնալու է թափուր: Այս վիճա­կագրությանը քաջածանոթ է նաև կառավարությունը: Եվ եթե նման պայմաններում խոստա­նում են 13 տարի հետո ունենալ 250 հազար նոր աշխատատեղ, ապա` կամ պարզապես խաբում են, կամ` ընդհանրապես չեն պատկերացնում Հայաստանի ժողովրդագրական իրավիճակի զարգացումները:

Երկու դեպքն էլ վկայում են, որ կառավարությունը նման հարցերի շուրջ լրջության ակնարկ անգամ չի դրսևորում և ընդամենը սիրուն-միրուն թվեր է կրակում: Նույն հաջողությամբ կարելի է հայտարարել, որ 2025 թվականին Հայաստանում կբացվի 5 միլիոն աշխատատեղ, և Հայաստանը կհայտնվի ամե­նազարգացած յոթ երկրների շարքում:

Իսկ գուցե կառավարու­թյունը նկատի ունի, որ այդ ըն­թացքում մեր տնտեսությունը այնպես կզարգանա, որ Հայաս­տանից մեկնածները նավերով ու գնացքներով ե՞տ կդաոնան: Դրա համար Էլ կա վիճակագրու­թյուն: Հայաստանում աշխատա­վարձ ստացող 470 հազար մարդ կա: Նրանցից 310 հազարը ստա­նում է ամսական մինչև 75 հա­զար դրամ աշխատավարձ, իսկ 93 հազարը` մինչեւ 32 հազար 500 դրամ: Եվ ուրեմն, վարչապետը խոստանում է ոչ միայն 470 հազարին ավելացնել 250 հա­զար նոր աշխատատեղ, այլև աշխատավարձերը այնքան բարձրացնել, որ Հայաստանից մեկնած աշխատուժը վերադառ­նա: Մի խոսքով, վարչապետի երեկվա հայտարարությունը նրա հերթական «իրատեսական» խոստումներից է:

Չնայած պետք Է հատուկ նկա­տենք, որ Տիգրան Սարգսյանը միակը չէ, որը նոր աշխատատե­ղերի բացման այսպիսի խոս­տումներ է տալիս: Երևի չեք մո­ռացել Ռոբերտ Քոչարյանի` 2001 թվականին խոստացած 40 հա­զար աշխատեղը: Հայտարար­վեց, որ 40 հազարի փոխարեն բացվել է 44 հազար նոր աշ­խատատեղ, իսկ 2002-ին կբացվի ևս 25 հազարը: Հետո մի պահ աշխատատեղերի թեման փակ­վեց:

Իրականությանը մոտ ոչ մի վիճակագրություն Հայաստանում գործազուրկների թվի մասին չկար մինչև 2008-ը: Եվ այդ պայ­մաններում ով որքան ուզեր` կա­րոդ էր աշխատատեղ «ստեղծել»: Աշխատատեղերը ստեղծվում էին տասնյակ ու հարյուր հազարնե­րով, բայց գործազուրկների թիվը չէր նվազում: Հա, չմոռանանք նշել, որ ՀՀ ֆինանսների նախա­րար Վաչե Գաբրիելյանը երեկ Աժ­-ում հայտարարել է, որ 2013 թվա­կանին կբացվի 10 հազար նոր աշխատատեղ»: