Նախորդ տարվա վերջին «Գազպրոմ» ընկերությունը հաղորդագրություն տարածեց այս տարվա հունվարի 1-ից Հայաստանին մատակարարվող ռուսական գազի գնի վերաբերյալ։ Ըստ այդ հաղորդագրության` «Գազպրոմ էքսպորտ» ՍՊԸ-ն և «Գազպրոմ Արմենիա» ՓԲԸ-ն Հայաստանի Հանրապետություն ռուսական գազի մատակարարման պայմանագրին կից լրացուցիչ համաձայնագիր են ստորագրել: Համաձայնագրի համաձայն՝ 2020-ի հունվարի 1-ից Վրաստանի և Հայաստանի սահմանին գազի գինը կպահպանվի 2019թ. մակարդակին»։
Վարկերից պետք չէ խուսափել: Այն իրենից միջոց ու հնարավորություն է ներկայացնում՝ ունենալ ավելի լավը: Ինչ վերաբերում է «սև ցուցակներին», ապա նշեմ, որ այդպիսի հասկացություն առհասարակ գոյություն չունի բանկերի ու վարկային գործունեության շրջանակում: Քաղաքացիներն են դրան այդ անվանումը տվել: Խոսքը վարկային վատ պատմությունների մասին է, իսկ դրանք էլ ըստ էության ուշացրած վարկերն են, որոնք դասակարգվում են՝ որոշակի չափանիշերից ելնելով: Եթե վարկերը վճարվում են ժամանակին, դրանք ստանդարտ վարկերն են:
Արդեն սովորական են դարձել սոցիալական խնդիրների խոստացված լուծումների հետաձգումն ու կոնկրետ ձախողումները, հանրության մոտ ձևավորված օբյեկտիվ սպասումների մեղմ ասած անհամաչափ իրականացումը:
ՀՀ էկոնոմիկայի նախարար Տիգրան Խաչատրյանի խոսքով՝ Վիճակագրական կոմիտեն եռամսյակը մեկ է հրապարակել գյուղատնտեսության ոլորտի վերաբերյալ ցուցանիշները։ Ըստ այդ ցուցանիշների, գյուղատնտեսության ոլորտը 2019 թվականի 9 ամիսների արդյունքներով գրանցել է 4 տոկոս անկում։
«Կարծում եմ՝ 2019 թվականը տնտեսական ցուցանիշների տեսանկյունից լավ ձեռքբերումների տարի էր, և շատ կարևոր է այն, ինչ արձանագրվել է նախորդ տարվա ընթացքում, ինչը հիմք է այս տարին նույն հաջողությամբ անցնելու համար»,- այս մասին լրագրողների հետ հանդիպմանը նշեց ՀՀ էկոնոմիկայի նախարար Տիգրան Խաչատրյանը՝ անդրադառնալով հարցին, թե արդյոք գո՞հ է նախորդ տարվա տնտեսական ցուցանիշներից:
Տարվա սկզբին ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը ֆեյսբուքյան իր էջում անդրադառնալով Հայաստանի ՀՆԱ ցուցանիշներին՝ գրել էր. «Ժողովուրդ ջան, հիշո՞ւմ եք, որ ԱԺ ամբիոնից հայտարարեցի, որ 2019 թվականի արդյունքներով՝ 1 շնչին ընկնող ՀՆԱ-ի ցուցանիշով կանցնենք Վրաստանին, իսկ 2020 թվականի արդյունքներով՝ նաև Ադրբեջանին: Արժույթի միջազգային հիմնադրամը պաշտոնապես հաստատել է այս գնահատականը. 2019 թվականի արդյունքներով անցել ենք Վրաստանին, 2020 թվականին կանցնենք Ադրբեջանին՝ դառնալով Հարավային Կովկասի առաջատար երկիրը (հղումը՝ ստորև):
Հայաստան ներկրվող շուրջ 800 անուն ապրանքների մաքսատուրքը կբարձրանա. ՈՒՂԻՂ
ՀՀ էկոնոմիկայի նախարար Տիգրան Խաչատրյանն այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ամփոփելով տարին՝ ասաց, որ նախորդ տարվա հունվար-նոյեմբեր ժամանակահատվածի տնտեսական ակտիվության ցուցանիշը կազմել է 7,5 տոկոս: Նախարարության կանխատեսման համաձայն՝ նախորդ տարվա տարեկան ՀՆԱ իրական աճը կկազմի 7,5 տոկոս:
ՊԵԿ քննչական վարչությունում ՀՀ քրեական օրենսգրքի 188-րդ հոդվածի 3-րդ մասի 1-ին կետով հարուցված քրեական գործի նախաքննությամբ պարզվել է, որ անհատ ձեռնարկատեր հանդիսացող ֆիզիկական անձը, առանց համապատասխան թույլտվության զբաղվելով ձեռնարկատիրական գործունեությամբ` բնակելի տների կառուցապատմամբ և վաճառքով, ստանալով տարբեր պատվերներ` Երևան քաղաքում կառուցել և տարբեր անձանց է վաճառել բազմաթիվ բնակելի տներ, որոնցից հերթականը կառուցելու համար պատվիրատուից ստացել է 27.000 ԱՄՆ դոլար (համարժեք դրամ):
Տիգրան Խաչատրյանի տարեկան ամփոփիչ ասուլիսը՝ ՈՒՂԻՂ
Երևանում ժամեր առաջ մեկնարկած Քաղաքացիական պայմանագիր կուսակցության վարչության նիստն ավարտվեց:
Ուշացրել են շատ։ Պատկերացրեք, որ իրենց խոսքերով «Սերժ Սարգսյանի հագով կարած» Սահմանադրությամբ առոք-փառոք ապրեցին ավելի քանի 1.5 տարի։ Այդ ընթացքում մենք երեք անգամ ուղարկեցինք դեռեւս 2014 թ.-ին՝ բացարձակ ժողովրդավարության համակարգի Սահմանադրությունը ու երեք անգամ էլ խուսափեցին (կամ չկարողացան) բանական պատասխան տալ։
Պետական եկամուտների կոմիտեի նախագահ Դավիթ Անանյանը խոսքով՝ ինքը տեղյակ է ահազանգերի մասին, որ Գյումրու ավտոմաքսատան հերթերը գումարով վաճառվում են: Ավելին՝ դրա մասին տեղյակ է ոչ միայն ինքը, այլև վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը։
ՎՏԲ-Հայաստան Բանկը «ՌԵՍՈ» Ապահովագրական ընկերության հետ համատեղ` ճանապարհորդությունների սիրահարներին, առաջարկում է «Ապահով հանգիստ» ապահովագրական փաթեթը: Շահավետ եւ շատ հարմար «Ապահով հանգիստ» փաթեթը կպարգևի հաճախորդներին վստահության և ապահովության զգացում` ընտանեկան ճանապարհորդության կամ ընկերական ճամփորդության ողջ ընթացքում:
Պետական եկամուտների կոմիտեի նախագահ Դավիթ Անանյանի խոսքով՝ դեկտեմբերի 27-ին ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հանձնարարությամբ մեքենաների մաքսազերծումը դարձրել են շուրջօրյա, և այդ ռեժիմը գործել է մինչև դեկտեմբերի 31-ի երեկոյան ժամը 23։00-ն. որևէ մեքենա չի մնացել, բոլորը հասցրել են մաքսազերծել։
Կարծում եմ՝ շատերը կհամաձայնեն, որ նախկինում քչերն են, որ Պետավտոտեսչության աշխատակցին, բժշկին, հարկային ծառայողին և այլն «տուգանք», «մաղարիչ» կամ «շնորհակալություն» չեն հայտնել: Այսինքն ստացվում է, որ տվյալ տարիքային խմբի շատ մարդկանց կարելի է կասկածել կաշառք տալու մեջ՝ դրանով իսկ սկսելով ենթադրաբար ապօրինի ծագմամբ գույքի բռնագանձման գործընթաց: Կարելի է բերել նաև այլ խնդրահարույց օրինակներ՝ նախագծով սահմանված հանցատեսակներից, բայց կարծում եմ՝ այսքանը բավարար է:
Դավիթ Անանյանի ասուլիսը՝ ՈՒՂԻՂ
Վերջին տասնամյակում ներդրումներ-ՀՆԱ ցուցանիշը Հայաստանում էապես վատացել է։ Հիմնական միջոցներում ներդրումները 41 տոկոսից իջել են մինչև 17 տոկոսի։ Ակնկալվում էր, որ իրավիճակը կփոխվի իշխանափոխությունից հետո։ Բայց չի փոխվում։
Համաշխարհային տնտեսության աճի տեմպերը 2019 թվականի 2,4 տոկոսից 2020 թվականին կաճեն մինչեւ 2,5 տոկոս, 2021 թվականին՝ մինչեւ 2,6 տոկոս, 2022 թվականին՝ մինչեւ 2,7 տոկոս:
Տորոնտոյի ֆոնդային բորսան հունվարի 7-ին որոշում է կայացրել 2020թ. փետրվարի 5-ից Լիդիան ընկերությանը (Lydian International Limited) բորսայի ցուցակներից հեռացնելու վերաբերյալ: Բորսայի կայքի փոխանցմամբ, այս որոշումը կայացվել է ցուցակագրման պահանջներին շարունակաբար չհամապատասխանության պատճառով։ Ընկերության արժեթղթերի վաճառքը նույնպես կասեցված է:
Աշխարհի խոշորագույն հումքային բորսաների հունվարի 10-ի առևտրային նստաշրջանների արդյունքում սահմանվել են նավթի հետևյալ գները:
Վրաստանի նախկին նախագահ Մ.Սահակաշվիլին, արձագանքելով Ն.Փաշինյանի 1 շնչին ընկնող ՀՆԱ հայտարարությանը նշել է. Տիգրան Մեծի ժամանակներից նման բան չէր եղել։ Նախ, ինչպես ավելի վաղ նշել էի, 1 շնչին ընկնող ՀՆԱ ցուցանիշով ՀՀ-ն 2019-ին Վրաստանից չի անցել։ Ավելին, 2005-2009թթ, երբ ՄՍ-ն ղեկավարում էր Վրաստանը, ՀՀ-ն Վրաստանից առաջ էր։
Այս տարվա սկզբից գործողության մեջ մտավ Հարկային օրենսգրքում Նիկոլ Փաշինյանի կառավարության ձեռնարկած բարեփոխումների փաթեթը։ Դրա համար պահանջվեց գրեթե մեկուկես տարի։ Որքան էլ ժամանակին այդ փաթեթը մեծապես կարևորվում էր հեղափոխության ճանապարհը բռնած Հայաստանի տնտեսության հետագա զարգացումների համար, այնուհանդերձ ընթացքում այն բազմիցս վերանայվեց։
Իրանի և Եվրասիական տնտեսական միության ազատ առևտրի համաձայնագիրը նշանակալի ազդեցություն է ունեցել Իրանի և Հայաստանի առևտրային հարաբերությունների վրա:
Ինչպես և կանխատեսում էի երկու օր առաջ, Վրաստանի պաշտոնական ներկայացուցիչ, էկոնոմիկայի նախարար Նաթիա Թուռնավան հայաստանյան կողմին մեղադրանքներ ներկայացրեց ՀՆԱ-ի հաշվարկի տարրական մեթոդոլոգիական հարցերին չտիրապետելու կապակցությամբ:
Առիթներ ունեցել ենք շատ անգամներ բերելու առարկայական փաստեր առ այն, որ անկախացումից ի վեր Հայաստանում դեռևս չլուծված են սոցիալական բազմաբնույթ ու տարածված մի շարք խնդիրներ: Դրանք հիմնականում արդյունք են տնտեսության տարերային զարգացման ու շուկայի ձախողումների:
ՀՀ գազամատակարարման համակարգը մեր տնտեսության կարևոր օղակներից մեկն է։ Այս համակարգի ֆինանսական կայունությունը և արդյունավետությունը մեր առաջնահերթությունը պետք է դառնա։
Հունվարի 6-ին ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի ֆեյսբուքյան էջում կատարած հայտարարությունը Հայաստանից բացի մեծ արձագանք ունեցավ նաև հարևան Վրաստանում: Խոսքը վերաբերում է Հայաստանում 1 շնչին ընկնող ՀՆԱ-ի ցուցանիշին, որի համաձայն, ըստ Փաշինյանի, Հայաստանն առաջ է անցել Վրաստանից, իսկ 2020 թվականին առաջ կանցնի Ադրբեջանից: ՀՀ վարչապետը այս ամենը հաստատում է Արժույթի միջազգային հիմնադրամի տվյալներով, որոնց համաձայն 2019 թվականի տվյալներով ընթացիկ գներով (նոմինալ) Հայաստանի ՀՆԱ-ն կազմում է 4527 դոլար, իսկ Վրաստանի ՀՆԱ-ն՝ 4289:
Նման դեպքերում հայտարարությունը ներկայացնելուց հետո կազմակերպությունները և անհատ ձեռնարկատերերը կշարունակեն գործել շրջանառության հարկի հարկման հատուկ համակարգում, և այդ օրվանից հանրային սննդի ոլորտում իրականացվող գործունեությունից ստացվող եկամուտների նկատմամբ շրջանառության հարկը կշարունակի հաշվարկվել 6% դրույքաչափով, մինչդեռ գործունեության այլ տեսակներից կամ այլ ակտիվների օտարումից ստացվող եկամուտների նկատմամբ շրջանառության հարկը կհաշվարկվի միայն 20% դրույքաչափով։
Ադրբեջանի Կենտրոնական բանկի արտաքին պահուստները, որոնք մոտ 15 մլրդ ԱՄՆ դոլար էին կազմում, 2013-16թթ.-ին սխալ դրամավարկային քաղաքականության արդյունքում նվազել է մինչև 3,2 միլիարդ: Հետագայում գործադրած մեծ ջանքերի շնորհիվ այսօր ունեն 6,3 մլրդ ԱՄՆ դոլար (մեկ շնչի հաշվով՝ մոտ 600 ԱՄՆ դոլար): Իսկ համեմատության համար նշեմ, որ նավթ և գազ չունեցող Հայաստանի Կենտրոնական բանկի արտաքին պահուստները 2,8 մլրդ ԱՄՆ դոլար են (1 շնչի հաշվով՝ մոտ 1000 ԱՄՆ դոլար):
