Հայկական ստարտափներ և հավելվածներ` կյանքը հեշտացնելու համար
Հայաստանում ստարտափների զարգացումը երկար և հետաքրքիր ուղի է անցել: Ահա հիմնական փուլերը, որոնք ձևավորել են ներկայիս էկոհամակարգը.
Սկիզբը (1990-ականներ)
Հայաստանի անկախացումից հետո` 1990-ականներին, տնտեսությունը վերակառուցվում էր, և տեղեկատվական տեխնոլոգիաները (ՏՏ) դեռ նոր էին զարգանում: ՏՏ ոլորտի առաջին ընկերությունները սկսեցին ձևավորվել, որոնք հիմնված էին նախկին Խորհրդային Միության կրթական ու գիտական համակարգերի վրա։
2000-ականներ
Այս տասնամյակում հայկական ՏՏ ոլորտը սկսեց արագ աճել: Հիմնական ներդրումները կատարվեցին ՏՏ կրթության մեջ, ինչն էլ հիմք դրեց ապագա ստարտափների համար: Բազմաթիվ միջազգային ընկերություններ սկսեցին բացել ներկայացուցչություններ Հայաստանում, ինչն օգնեց ձևավորել տեղական ՏՏ համայնքը։
2010-ականներ
Այս տարիները հանդիսացան ստարտափների բումի ժամանակաշրջան:
1. Աքսելերատորներ և ինկուբատորներ: Հայաստանում սկսեցին ձևավորվել ստարտափ աքսելերատորներ և ինկուբատորներ, ինչպիսիք են HIVE Ventures-ը, Granatus Ventures-ը և FAST-ը:
2. Գաղափարների զարգացում: Այս ընթացքում հայտնվեցին բազմաթիվ հաջող ստարտափներ, ինչպիսիք են PicsArt-ը, Krisp-ը և Renderforest-ը, որոնք ստացան միջազգային ճանաչում և ներդրումներ:
3. Կրթական ծրագրեր: ԵՊՀ-ն, Ամերիկյան համալսարանը և այլ բուհեր սկսեցին առաջարկել ՏՏ և բիզնես դասընթացներ, ինչը նպաստեց որակյալ կադրերի պատրաստմանը:
2020-ականներ և ապագա զարգացումները
1. Միջազգային ճանաչում: Հայաստանն արդեն ճանաչվում է՝ որպես ՏՏ և ստարտափ կենտրոն: Միջազգային ներդրումները շարունակում են աճել, և հայկական ստարտափները նորանոր շուկաներ են դուրս գալիս:
2. Տեխնոլոգիական կենտրոններ: Երևանում և Գյումրիում ձևավորվում են տեխնոլոգիական կենտրոններ և հաբեր, ինչպիսիք են Tumo Center for Creative Technologies-ը, Engineering City-ը և այլն:
3. Համագործակցություն և ցանցավորում: Ստարտափներն ակտիվորեն համագործակցում են միմյանց հետ, ինչպես նաև միջազգային գործընկերների հետ՝ ձևավորելով գլոբալ ցանցեր:
Հայկական ստարտափների հաջողությունների պատմությունը շարունակվում է՝ յուրաքանչյուր նոր հաջողություն հանդիսանում է հաջորդ փուլի նախերգանք։
Հայաստանի ստարտափային ոլորտն ունի մեծ ներուժ և բազմաթիվ հնարավորություններ, և շարունակում է զարգանալ արագ տեմպերով՝ ստեղծելով նորարարական լուծումներ և միջազգային շուկայում մրցունակ արտադրանքներ։
Ներկայացնում եմ ևս մի քանի հետաքրքիր հայկական ստարտափներ, որոնք կարող են հետաքրքրել ձեզ, հեշտացնել կյանքը և առաջարկել նորարարական լուծումներ:
1. PicsArt: Հատուկ ուշադրության արժանի է որպես աշխարհում ամենատարածված նկարների խմբագրման և սոցիալական մեդիայի պլատֆորմներից մեկը, որն ունի ավելի քան 150 միլիոն ակտիվ օգտատեր:
2. Krisp: Այս ստարտափը մշակում է նեյրոնային ցանցերի վրա հիմնված աղմուկի հեռացման տեխնոլոգիա, որն օգտագործվում է զանգերի ընթացքում ֆոնային աղմուկը վերացնելու համար:
3. SoloLearn: Հարթակ է, որը տրամադրում է անվճար ծրագրավորման դասընթացներ, ինչը հնարավորություն է տալիս ուսանողներին սովորել տարբեր ծրագրավորման լեզուներ ինտերակտիվ ձևով:
4. Renderforest: Այս հարթակն առաջարկում է գործիքներ տեսանյութերի, անիմացիաների, լոգոների և վեբ կայքերի ստեղծման համար, դարձնելով դրանք հասանելի և հեշտ օգտագործման համար:
5. Embry Tech: Embry Tech-ի հիմնական արտադրանքը խելացի ներդիրներն են կոշիկների համար, որոնք ունեն սենսորներ և հետևում են կենսաչափական տվյալներին, ինչպիսիք են քաշի փոփոխությունները, քայլերի քանակը, սրտի կծկումների և նստած ժամանակի երկարությունը, ինչպես նաև կալորիաների այրումը:
6. Chessify: Պլատֆորմ է, որը տրամադրում է գործիքներ շախմատ խաղացողների համար, ներառյալ՝ շախմատային շարժումների սկանավորում, խաղի անալիզ և այլ օնլայն հնարավորություններ:
7. CodeSignal: Նպատակ ունի բարելավել ծրագրավորողների աշխատանքի ընդունման գործընթացը՝ տրամադրելով գնահատման գործիքներ, որոնք օգնում են աշխատանքային թիմերին գտնել և ընտրել լավագույն թեկնածուներին:
8. Skycryptor: Տվյալների անվտանգության և կոդավորման ծառայություն է, որը հնարավորություն է տալիս ապահովել տվյալների անվտանգ փոխանակումը և պահպանումը՝ առանց միջնորդ սերվերների:
9. YerevaNN: Հետազոտական լաբորատորիա է, որը կենտրոնանում է մեքենայական ուսուցման և արհեստական ինտելեկտի հետազոտությունների վրա և առաջարկում է նորարարական լուծումներ տարբեր ոլորտներում:
10. D’efekt: Բջջային հավելված է, որը թույլ է տալիս օգտատերերին ստեղծել դինամիկ և ստեղծագործական վիդեոներ՝ օգտագործելով տարբեր ֆիլտրեր և էֆեկտներ:
11. Arloopa: Հավելված է, որն առաջարկում է ավելացված իրականության (AR) և վիրտուալ իրականության (VR) լուծումներ, ներառյալ՝ կրթական, ժամանցային և կոմերցիոն նպատակների համար:
12. Earlyone: Հավելված է, որը թույլ է տալիս օգտագործողներին առցանց հերթագրվել տարբեր կազմակերպություններում՝ խուսափելով երկար հերթերից և սպասման ժամանակից:
13. Triple-E: Ստարտափ է, որը ստեղծում է էներգաարդյունավետ և էկոլոգիապես մաքուր էներգետիկ համակարգեր՝ կենտրոնանալով արևային էներգիայի վրա:
14. Flexy: Առցանց պլատֆորմ է, որը տրամադրում է գործիքներ, որոնք օգնում են փոքր և միջին բիզնեսներին հեշտացնել և ավտոմատացնել իրենց աշխատակիցների կառավարման գործընթացները:
15. Grovf: Ստարտափ, որը զարգացնում է IoT (Internet of Things) լուծումներ՝ հնարավորություն տալով տարբեր սարքերի և սենսորների ինտեգրում և տվյալների անալիզ:
16. ForgeFiction: Հարթակ է, որտեղ համայնքը կարող է համագործակցաբար ստեղծել գրքեր, պատմություններ և այլ գրական ստեղծագործություններ:
17. Apricot: Առողջապահական ստարտափ է, որն առաջարկում է հեռավար բժշկական ծառայություններ և առողջապահական մոնիտորինգ, ինչը հնարավորություն է տալիս բժշկական անձնակազմին հետևել հիվանդների առողջական վիճակին հեռավորության վրա:
18. SuperAnnotat*: Արհեստական ինտելեկտի վրա հիմնված պլատֆորմ է, որն օգնում է արագ և ճշգրիտ կերպով անոտացնել տվյալներ մեքենայական ուսուցման համար:
19. gg: Տեղական տրանսպորտային ծառայություն է, որը գործում է՝ ինչպես տաքսի ծառայությունների, այնպես էլ՝ ապրանքների առաքման ոլորտում:
20. Breedge: Հարթակ է, որն օգնում է ուսանողներին և շրջանավարտներին գտնել իրենց առաջին աշխատանքը, և գործատուներին՝ գտնել երիտասարդ տաղանդներ:
21. Expper Technologies: Ստարտափ, որը ստեղծում է «Ռոբին» անունով ռոբոտ, որն օգտագործվում է առողջապահության ոլորտում երեխաների հետ աշխատելու համար՝ նվազեցնելու նրանց սթրեսը և վախը:
22. Groksmit: Ստարտափ, որը տրամադրում է կրթական հարթակներ և լուծումներ, ներառյալ՝ օնլայն դասեր և վերապատրաստման ծրագրեր տեխնոլոգիական ոլորտում:
23. Vineti: Ծառայություն է, որը տրամադրում է ծրագրային լուծումներ կենսաբժշկական և գենետիկ թերապիաների մատակարարման շղթայի կառավարման համար:
24. X-TECH: Ստարտափ, որը մշակում է էկոլոգիապես մաքուր և էներգաարդյունավետ տրանսպորտային միջոցներ, ներառյալ՝ էլեկտրական հեծանիվներ և սկուտերներ:
25. Denovo Sciences: Կենսատեխնոլոգիական ստարտափ, որը կենտրոնանում է նոր դեղամիջոցների և կենսաբանական բուժման միջոցների մշակման վրա:
Սիրարփի Աղաբաբյան