Նոյեմբերի 9-ի հայտարարության մեջ չկա որևէ դրույթ, որով Հայաստանի որևէ տարածքի վրա պետք է լինի այլ երկրի վերահսկողություն. Փաշինյան
«Երևանյան երկխոսություն» համաժողովի ժամանակ իր ելույթում Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել է, որ Հայաստանը պատրաստ է իր մշակած «Խաղաղության խաչմերուկ» նախագծի շրջանակներում իրականացնել տարածաշրջանային կոմունիկացիաների ապաշրջափակումը՝ ներառյալ Ադրբեջանի հիմնական մասի և Նախիջևանի միջև երկաթուղային և ավտոմոբիլային հաղորդակցության ապահովումը Հայաստանի տարածքով։
«Ի՞նչն է խանգարում այս գործընթացին: Խանգարում է այն, որ, կարծես, մեր ոչ բոլոր գործընկերներն են հակված օգտվել մեր կողմից առաջակվող հնարավորություններից: Մասնավորապես, շատ է քննարկվում այն հարցը, թե ինչքանո՞վ է «Խաղաղության խաչմերուկ» նախագիծը համապատասխանում կամ տեղավորվում այդ թվում 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարության տրամաբանության մեջ: Վերջին շրջանում այս առումով քննարկումներն ակտիվացել են, որոնցում փորձ է արվում ներկայացնել, թե 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարությունը ենթադրում է, որ այս կոմունիկացիաների անվտանգությունը Հայաստանի տարածքում պետք է ապահովեն երրորդ ուժերը կամ երրորդ երկրները: Միանգամից ասեմ, որ նման ընկալումը որևէ կապ չունի իրականության հետ»,- հայտարարեց Փաշինյանը։
Ասվածն ավելի հիմնավոր դարձնելու համար նա մեջբերեց 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարության 9-րդ կետից.
«Հայաստանի Հանրապետությունը երաշխավորում է Ադրբեջանի Հանրապետության արևմտյան շրջանների և Նախիջևանի ինքնավար հանրապետության միջև տրանսպորտային հաղորդակցության անվտանգությունը, քաղաքացիների, տրանսպորտային միջոցների և բեռների երկու ուղղություններով անխոչընդոտ տեղաշարժը կազմակերպելու նպատակով»:
«Ինչպես տեսնում եք, նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարությունն անվտանգության գործառույթը և անվտանգության երաշխավորի դերը Հայաստանի տարածքով տարածաշրջանային կոմունիկացիաների բացման համար վերապահել է Հայաստանին: Սա բաց հրապարակային տեքստ է և այլ կերպ չէր էլ կարող լինել, որովհետև անտրամաբանական է, որ ինքնիշխան երկրի տարածքում որևէ այլ երկիր պիտի ապահովի անվտանգություն:
Նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարությանը հղում անելով՝ որոշ միջազգային գործընկերներ փորձում են ներկայացնել այն, ինչ առկա չէ նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարության մեջ:
Իսկ ի՞նչ չկա այդ հայտարարության մեջ: Օրինակ՝ չկա, որ Հայաստանի որևէ տարածքի վրա պետք է լինի այլ երկրի վերահսկողություն: Նման դրույթ եռակողմ հայտարարություն մեջ ընդհանրապես չկա:
Չկա որևէ դրույթ, որը կնշանակի, որ Հայաստանի իրավազորությունը իր ինքնիշխան տարածքում որևէ կերպ պետք է սահմանափակվի՝ մաքսային, ֆիտոսանիտարական և այլ հսկողությունների առումով: Նման դրույթ պարզապես գոյություն չունի և չէր էլ կարող ունենալ: Փորձ է արվում ներկայացնել, թե 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարությունը Ադրբեջանի հիմնական մասի և Նախիջևանի միջև կապն ապահովելու մասին է, մինչդեռ համապատասխան կետը սկսվում է հետևյալ կերպ.
«Ապաշրջափակվում են տարածաշրջանում բոլոր տնտեսական և տրանսպորտային կապերը»:
Ադրբեջանի հիմնական մասի և Նախիջևանի կապը իններորդ կետի ենթաբովանդակային դրույթ է, իսկ այդ կետի հիմնական բովանդակությունը տարածաշրջանի բոլոր տնտեսական և տրանսպորտային կապերը ապաշրջափակելու մասին է»,- մանրամասնել է Փաշինյանը:
