Հնգամյա համակարգային փտախտը. «Փաստ»
«Փաստ» օրաթերթը գրում է. «Ոչ մեկ անգամ առիթ ունեցել ենք անդրադառնալու, որ Նիկոլ Փաշինյանի իշխանության գալուց հետո պետական ինստիտուտների, տնտեսության, պետության համակարգային կառավարման տեսակետից ամբողջ ձեռք բերվածը հետևողականորեն քարուքանդ արվեց։ Այնպես չէ, որ թերություններ ու բացեր նախկինում չկային, քավ լիցի, բայց ժամանկի ընթացքում, ամեն դեպքում, որոշակի համակարգ ձևավորվել էր, իսկ քպականներն ամեն ինչ արեցին ու անում են եղածնէլ ավիրելու համար: Արդյունքում այսօր ունենք մի իրավիճակ, երբ բոլոր ոլորտներում անարխիկ ու քաոսային դրություն է տիրում։ Չկա հետևողականություն, ամեն ինչ մատնված է բախտի քմահաճույքին։ Եթե բախտներս բերեց, լավ կլինի, բայց, դե, գետն ամեն անգամ գերան չի բերում։ Այդ իսկ պատճառով է, որ երբ հանկարծ ֆորսմաժորային իրավիճակ է ստեղծվում, պետական համակարգը միանգամից պարալիզացվում է։
Օրինակ՝ համավարակը ցույց տվեց, որ առանց այդ էլ խնդիրներ ունեցող առողջապահական համակարգի հիմքերը մոտ մեկ տարում այնպես էին սասանվել, որ այն չէր կարողանում արձագանքել առկա մարտահրավերներին։ Ոլորտի կառավարումը վստահվել է այնպիսի մարդկանց, որոնք ի վիճակի չեն դա անել և զբաղված էին միայն բուժհաստատությունները իրենցով անելով։ Դրան գումարած՝ առողջապահական համակարգին տրամադրված գումարներն էլ արդյունավետ չեն օգտագործվում։ Հետագայում պարզվեց, որ կորոնավիրուսի համավարակի դեմ պայքարելու համար տրամադրված գումարները վատնվել են կամ յուրացվել։ Ու սա միայն մեկ օրինակն է: Մյուս ֆորսմաժորային իրավիճակը. պատերազմը ցույց տվեց, որ անվտանգային համակարգ չունենք, այն նման է թղթե տնակի, որն արագ քանդվեց։ Ու որքան էլ Նիկոլ Փաշինյանը փորձի այդ ամենը բարդել նախկինների վրա, իրականում փաստը մնում է փաստ, որ անվտանգային ոլորտում ինչ էլ նախկինից մնացել էր, այս իշխանությունը դա էլ ոչնչացրեց։
Բանակում առկա արատավոր երևույթների դեմ պայքարելու փոխարեն իշխանությունները միանգամից թիրախավորեցին սպաներին ու ճանապարհ անցած զինվորականներից շատերին՝ նրանց ներկայացնելով որպես թալանչիներ ու նախկինների կողմնակիցներ։ Արդյունքում նրանց մեկուսացրին բանակից։ Խոսվում էր ինտելեկտուալ ու սպառազինված բանակի մասին, բայց զինված ուժերը հասցվեցին պրիմիտիվ «տրուսիկ-մայկայի» ու «ելակի» մակարդակի։ Պրոֆեսիոնալները փոխարինվեցին իշխանություններին լոյալ կադրերով, որոնք ամեն ինչ անում էին և անում են Փաշինյանի քմահաճույքները բավարարելու համար՝ անկախ նրանից, թե ինչքանով են դրանք համապատասխանում երկրի շահերին։ Բացի դրանից, այսօր մեր անվտանգային համակարգում ծանր բարոյահոգեբանական վիճակ է տիրում։
Ավելանում են ներքին տարբեր միջադեպերը, որոնք շատ հաճախ նաև ողբերգական հետևանքներ են ունենում։ Ու մինչ մեր անվտանգային համակարգն այդպես էլ ուշքի չի գալիս, այս իրավիճակից մեծապես օգտվում է հակառակորդն ու զիջումներ պարտադրում։ Պատերազմում պարտությանը հետևող իրադարձությունները ցույց տվեցին, որ մեր արտաքին քաղաքական համակարգը ևս քայքայված է։ Փոխանակ ժամանակի ընթացքում ավելի հզորացնեին դիվանագիտական ոլորտը, այն լցրեցին «թրաշամանուկներով» ու իշխանության շրջանակներում հայտնված պատեհապաշտներով, որոնք կիլոմետրերով հեռու են արտաքին քաղաքականությունից։ Արդյունքում, փորձառու շատ դիվանագետներ հեռացան, իսկ ԱԳՆ-ն դարձավ քպականներին աշխատանքի տեղավորման գործակալություն։ Իսկ որևէ մեկը հույս ունի՞, թե այս մարդիկ պետք է երկրի համար արտաքին ասպարեզում խնդիր լուծեն։ Իհարկե, ոչ: Սրան գումարած՝ ամենօրյա ռեժիմով ականատես ենք լինում այնպիսի զազրելի դեպքերի, սպանությունների ու ծանր հանցագործությունների, որոնք նախկինում եզակի երևույթներ էին։
Վիճակագրությունը վկայում է, որ Հայաստանում գրանցված հանցագործությունների ընդհանուր թիվն ավելացել է: 2023 թ. հունվար-հունիս ամիսներին գրանցվել է 19891 հանցագործության դեպք, իսկ 2022 թ. նույն ժամանակահատվածում՝ 17005: Ընդ որում՝ էական աճել են առանձնապես ծանր հանցագործությունների դեպքերը: Այսպիսի իրավիճակին է նպաստում այն հանգամանքը, որ գործողություններ չեն ձեռնարկվում հանցագործությունների նախականխման ուղղությամբ, մյուս կողմից էլ՝ հանրային օրակարգ է ներմուծվել հայհոյախոսությունը, գռեհկաբանությունը և ներքին թշնամանքը։ Մի խոսքով, չկա մի ոլորտ, որն ավիրած չլինեն: Ընդ որում, գնալով ավելի հռետորական է դառնում հարցը, թե արդյո՞ք այդ ամենը պարզապես անընդունակության արդյունք է…»։
