Սևանի սիգը՝ դեպի Ռուսաստան ու ԱՄՆ. ովքե՞ր են զբաղվում արգելված բիզնեսով. fip.am
«Fip.am»-ը գրում է. «Բնապահպանության և ընդերքի տեսչական մարմնի նախկին ղեկավար Արթուր Գրիգորյանը հուլիսի 9-ին ֆեյսբուքյան իր էջում գրառում էր կատարել՝ բարձրաձայնելով Սևանի խնդիրների, լճում սիգի ապօրինի որսի ու տասնյակ միլիոնավոր դոլարների շրջանառությամբ ստվերային բիզնեսի մասին։
«Այս տարվա հունվարի վերջին «Սևան» ազգային պարկում պատրաստվում էինք իրականացնել տեսչական ստուգում՝ տասնյակ քաղաքացիներ բողոք էին ներկայացրել սիգի ապօրինի որսի կապակցությամբ, քանի որ այդ օրերին շուկաները վխտում էին այդ ձկնատեսակով, մինչդեռ սիգի արդյունագործական որսն առհասարակ արգելված է»,- գրել էր Գրիգորյանը՝ նաև լուսանկարներ կցելով սուպերմարկետներում և խանութներում ներկայում վաճառվող սիգի պահածոներից ու դրա մակնշումներից։
Բնապահպանության նախարարի հրամանով 2006 թվականից Սևանա լճում սիգի որսն արգելված է: Մինչդեռ Հայաստանում պահածոյացված սիգի արտադրությունը չի սահմանափակվում միայն հայկական շուկայում սպառմամբ։ Սիգի պահածոները լայնորեն արտահանվում են Ռուսաստանից մինչև ԱՄՆ։ Տեղի ընկերությունները մի քանի խողովակով այն հասցնում են արտերկրի շուկաներ։
Վլադիմիր Գասպարյանի զոքանչի սիգի բիզնեսը. սիգով դեպի ԱՄՆ
Արթուր Գրիգորյանի հրապարակած լուսանկարներից պարզ է դառնում, որ պահածոյացված սիգ արտադրող ընկերություններից է «Գալիլիա» ՍՊԸ-ն։ Ընկերության հիմնադիրն ու միանձնյա բաժնետերը 2014-ից եղել է Հեղուշ Գալստյանը։ Վերջինս նախկին ոստիկանապետ Վլադիմիր Գասպարյանի զոքանչն է։ 2018-ի հունիսին Հեղուշ Գալստյանն իր ունեցած բաժնեմասերի 40 տոկոսն օտարել է Անահիտ Մնացականյան անունով անձին։ Վերջերս՝ հուլիսի 4-ին, ընկերության տնօրեն է դարձել Գարուշ Առաքելյանը։ Ուշագրավ է, որ 2014-2017 թթ. «Գալիլիա» ՍՊԸ-ի տնօրենն է եղել Վահե Գուլանյանը։ Նա ներկայում «Սևան ազգային պարկի» տնօրենն է։ 2017-ի փետրվարի 11-ին Գուլանյանը Para TV-ի եթերում հայտարարում էր․ «Բարդ է պայքարել ձկնագողության դեմ, երբ դրանով մարդիկ հացի խնդիր են լուծում»։
Զարմանալի զուգադիպությամբ «Գալիլիա» ընկերության ֆեյսբուքյան էջի թարմացումներին ուշադիր հետևում են Վլադիմիր Գասպարյանի որդին ու դուստրերը։
Արթուր Գրիգորյանի հրապարակած լուսանկարների համաձայն՝ «Գալիլիայի» արտադրած պահածոյացված սիգն արտահանվում է նաև ԱՄՆ՝ AGA SEVEN SEAS inc ընկերության միջոցով։ Ըստ բաց աղբյուրների, այս ընկերությունը հիմնվել է 2014-ին Լոս Անջելեսի 7325 Greenbush ave. North Hollywood հասցեում։ Որպես գրանցող գործակալ հանդես է եկել Grayr Agadzhanian (Հրայր Աղաջանյան) անունով անձը։ Աղաջանյանը ժամանակին ունեցել է սննդամթերքի արտադրությամբ զբաղվող ընկերություն նաև Հայաստանում։ «Ռոյալ Սոյ Կավիար» անունը կրող ընկերությունը, որը հիմնվել է 2004-ին, ներկայում գործունեությունը դադարեցրել է։ AGA SEVEN SEAS-ի կայքից տեղեկանում ենք, որ ընկերության արտադրանքը մեծամասամբ ներառում է ռուսական խավիար, ապխտած ու կիսաապխտած ձկան տարբեր տեսակներ։
Սիգի պահածոներ՝ Նորամարգից դեպի Ռուսաստան
Սևանի սիգի պահածոներ արտադրող մյուս ընկերությունը «էկո ֆուդն» է, որը ստեղծվել է 2012 թվականին։ Իրավաբանական անձանց պետական ռեգիստրի համաձայն, ընկերության միանձնյա բաժնետերը Արսեն Մովսիսյանն է։ «Էկո ֆուդի» կայքից տեղեկանում ենք, որ պահածոների արտադրության իրենց պատմությունը սկսվել է 1997 թվականից, ապա ընդլայնվել են, ու 2012-ին ստեղծվել է «Էկո ֆուդը», որն ունի ձկնաբուծարաններ։ Ընկերությունն իր գործունեությունը ծավալում է Արարատի մարզի Նորամարգ համայնքում։ Համայնքապետ Արման Թադևոսյանը Fip.am-ի հետ զրույցում ասաց, որ ձկնաբուծարանից, դրա հիմնադիրներից ու ղեկավարներից տեղեկություններ չունի։ Միևնույն ժամանակ, Թադևոսյանի խոսքով, համայնքին ունեցած հարկերն ու տուրքերը «Էկո ֆուդի» կողմից պատշաճ վճարվում են։ Արթուր Գրիգորյանի հրապարակած լուսանկարներից պարզ է դառնում, որ «Էկո ֆուդը» սիգի պահածոն արտադրում է «Սիս նատուրալ» ընկերության պատվերով, իսկ պահածոյացված սիգի ռուսաստանյան ներկայացուցիչն ու ներմուծողը ռուսական խոշոր «Լենտա» ընկերությունն է։
«Համլետ Հովսեփյան» ԱՁ. ուժայինների մատակարարը
Սևանի սիգի պահածոյացնելով է զբաղվում նաև Համլետ Հովսեփյան անհատ ձեռներեցը։ ԱՁ-ն գրանցված է Կոտայքի մարզում՝ Ջրվեժ գյուղում։ Այս ընկերությունը հիմնել է Համլետ Հովսեփյանը, սակայն ներկայում այն տնօրինում է նրա որդին՝ Հայկ Հովսեփյանը։ Ինչպես «Էկո ֆուդը», այս ընկերությունը նույնպես Պաշտպանության նախարարության խոշոր մատակարարներից է։ «Համլետ Հովսեփյան» ԱՁ-ն իր արտադրանքը արտահանում է նաև Ռուսաստան, և, բնականաբար, արտադրանքի մեջ է նաև Սևանի պահածոյացված սիգը։ Հովսեփյանների այս բիզնեսի մասին մամուլում մի քանի անգամ գրվել է՝ ուժայինների գնման մրցույթների համատեքստում։
2015-ին, օրինակ, Պաշտպանության նախարարությունը մի քանի փուլերով գնում է կատարել այս ԱՁ-ից՝ նախ գնելով 171 միլիոն դրամի մսի պահածո, ապա ևս 52 միլիոն դրամի։ 2016-ին այս ԱՁ-ի հետ կնքվել է մոտավորապես 300 միլիոն դրամի գնման պայմանագիր։ Ի դեպ, կալանավորված գեներալ Մանվել Գրիգորյանի տանը խուզարկության ժամանակ հայտնաբերված մսի պահածոների մի մասը հենց «Համլետ Հովսեփյան» ԱՁ-ից էր։
Մամուլը ժամանակին, հղում անելով Վերահսկիչ պալատի 2013-ի տարեկան հաշվետվությանը, ուշադրության էր արժանացրել նաև «Համլետ Հովսեփյան» ԱՁ-ից կատարած գնումներին։ Ըստ այս հաշվետվության, «Դանինի» ՍՊԸ-ն ու «Համլետ Հովսեփյան» ԱՁ-ն մասնակցել են քրեակատարողական հիմնարկներ մսի պահածո մատակարարելու մրցույթի։ Ավելի էժան գին ներկայացնելով՝ «Դանինի»-ն հաղթել է մրցույթում, սակայն մսի պահածոները ՔԿՀ-ներ մատակարարելու համար ապրանքը նա գնել է «Համլետ Հովսեփյան» ԱՁ-ից։
Այլ արտադրողներ
Արթուր Գրիգորյանի հրապարակած լուսանկարներից պարզ է դառնում, որ սիգի պահածո արտադրող ընկերություններից է «Էլիզա և Գոհար» ՍՊԸ-ն։ Այն հիմնվել է 2000 թվականին, հիմնադիրն ու բաժնետերը Ավագ Հովհաննիսյանն է։ Ընկերությունն ունի ընդամենը 5 աշխատակից։ Ավագ Հովհաննիսյանն ու ընկերությունը գրանցված են միևնույն հասցեում, որը գտնվում է Նուբարաշեն վարչական շրջանում։
«Հարությունյաններ հայր և որդի» ընկերությունը գրանցված է Սևան քաղաքում։ Պետական ռեգիստրի տվյալների համաձայն, ընկերության 50 տոկոսի բաժնետերը Գրիշա Հարությունյանն է, իսկ մյուս կեսինը՝ նրա հետ բնակության միևնույն հասցեում հաշվառված Գալյա Բալայանը։
Մանրամասները՝ սկզբնաղբյուրում։
