Ավտոմոբիլային տրանսպորտով բեռնափոխադրումների ծավալն աճել է
Հայաստանի տրանսպորտի, կապի և տեղեկատվական տեխնոլոգտիաների նախարարությունը ներկայացրել է վերջին 19 ամսում տրանսպորտի ոլորտում գրանցված արդյունքները: Ինչպես տեղեկացրին ՀՀ տրանսպորտի, կապի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների նախարարության լրատվական ծառայությունից, 2017թ., նախորդ տարվա համեմատ, ավտոմոբիլային տրանսպորտով բեռնափոխադրումների ծավալն աճել է 45.2%-ով, այդ թվում՝ միջպետական բեռնափոխադրումների մասով արտահանումը աճել է 23%-ով, ներկրումը աճել է 37,8%-ով, ներհանրապետական բեռնափոխադրումներն աճել են 46,8% ով:
2018թ. առաջին եռամսյակում, նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ ավտոմոբիլային տրանսպորտով բեռնափոխադրումների ծավալն աճել է 24.0%-ով, այդ թվում՝ արտահանումն աճել է 13.7%-ով, ներկրումն աճել է 44,8%-ով, ներհանրապետական բեռնափոխադրումներն աճել է 22.6% ով:
Եթե 2017թ. ավտոմոբիլային տրանսպորտով փոխադրվել է 175 միլիոն 733 հազար ուղևոր, որից տաքսիներով՝ 7 միլիոն 692 հազար ուղևոր, երկաթուղային տրանսպորտով՝ 367 հազար ուղևոր ( աճը 4.2%), ապա 2018թ. առաջին եռամսյակում ավտոմոբիլային տրանսպորտով փոխադրվել է 39 միլիոն 777 հազար ուղևոր, որից տաքսիներով՝ 1 միլիոն 795 հազար ուղևոր, երկաթուղային տրանսպորտով՝ 75 հազ. 400 հարյուր ուղևոր ( աճը 8.3%):
Տրանսպորտի ոլորտում տարիներ ի վեր կուտակված, նաև օրենսդրական կարգավորում պահանջող բազմաթիվ խնդիրներ ՀՀ կառավարության հանձնարարությամբ 2016թ. սեպտեմբերից տեղ գտան ՀՀ տրանսպորտի, կապի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների նախարարության գործունեության օրակարգում:
Ի կատարումն ՀՀ վարչապետի և ՀՀ կառավարության հանձնարարականների՝ նախարար Վահան Մարտիրոսյանի հանձնարարությամբ ոլորտի հրատապ կարգավորում պահանջող խնդիրների շարքում հետխորհրդային Հայաստանում առաջին անգամ ամբողջական ձևաչափով դրվեց կանոնավոր ուղևորափոխադրումները անխտիր բոլոր համայնքներին հասանելի դարձնելու խնդիրը:
Ներմարզային և ներքաղաքային կանոնավոր ուղևորափոխադրումների երթուղիների մեծածավալ և մանրակրկիտ ուսումնասիրության արդյունքում պարզվեց, որ 2016թ.-ի դրությամբ 220 համայնք դեռևս ներմարզային երթուղիներով չէր սպասարկվում: Դրանք բոլորը մարզային նշանակության երթուղիներն են։ Չսպասարկվող համայնքների 50%-ից ավելին արդեն ներառվեց գործող երթուղային ցանցում: Այսօր ունենք չսպասարկվող շուրջ 90 համայնք։ Աշխատանքները շարունակական են, որպեսզի միասնական երթուղային ցանցի ներդրումից հետո դրանք սպասարկվեն ամբողջապես:
Պետական կարգավորում պահանջող հաջորդ կարևորագույն խնդիրը միջպետական ոչ կանոնավոր, ինչպես նաև ներհանրապետական կանոնավոր ուղևորափոխադրումների գործընթացների կարգավորումն էր և օրենսդրորեն անհրաժեշտ վերահսկողության մեխանիզմների սահմանումն ու ապահովումը: Հայաստանի անկախություն ձեռք բերելուց հետո առաջին անգամ միջպետական ուղևորափոխադրումներում ուղևորների անվտանգության երաշխիքների ապահովման տեսանկյունից օրենսդրության մակարդակում վերանայվեց պետական քաղաքականությունը. ՀՀ Ազգային ժողովի 2016 թվականի դեկտեմբերի 16-ի արտահերթ նիստում ընդունվեց «Ավտոմոբիլային տրանսպորտի մասին» ՀՀ օրենքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին» ՀՀ օրենքի նախագիծը, փոփոխություններ կատարվեցին և դրանից բխող մի շարք այլ օրենսդրական ակտերում:
Այդպիսով իսկ, կանոնակարգվեցին միջպետական ոչ կանոնավոր, ինչպես նաև ներհանրապետական կանոնավոր ուղևորափոխադրումների գործընթացները և վերահսկողության մեխանիզմները, որոնք միտված են նախ և առաջ ուղևորափոխադրումների անվտանգության մակարդակի բարձրացմանը:
Միջպետական ուղևորափոխադրումների ժամանակ տեղի ունեցած ավտովթարների պատճառների և դրանց նպաստող պայմանների ուսումնասիրությունների արդյունքում, միջազգային համաձայնագրերին համապատասխան, վարորդների աշխատանքը և հանգստի ռեժիմը կանոնակարգելու նպատակով դարձյալ առաջին անգամ ներդրվեց թվային տախոգրաֆի համակարգ և պարտադիր պայման սահմանվեց հաշմանդամություն ունեցող անձանց համար հարմարեցված ավտոբուսների շահագործումը: Միջպետական ուղևորափոխադրումներում և բեռնափոխադրումներում արդեն պարտադիր պահանջ է թվային և անալոգային տախոգրաֆների կիրառումը: Սահմանվել է նաև, որ փոխադրումները կազմակերպվեն ավտոկայարանային ծառայություն մատուցող կազմակերպություններից: Վարորդները պարտադիր պետք է անցնեն նախաուղերթային բժշկական, իսկ մեքենաները՝ տեխնիկական զննություն։2017 թվականին գործարկվեց «Զվարթնոց» օդանավակայան-Երևան երթուղին:
Տրանսպորտի ոլորտում գլխավոր ձեռքբերումներից մեկը Հայաստանի տարածքով Եվրոպայից Իրան մուլտիմոդալ բեռնափոխադրումների ծրագիրն էր: 2016թ. նոյեմբերին փորձնական տարբերակով 2 կոնտեյներ Եվրոպայից տեղափոխվեց Փոթի, այնուհետև երկաթուղով Հայաստան` «Երասխ» կայարան, ապա ավտոտրանսպորտով՝ Իրան:
Կոնտեյներները Վրաստանի և Հայաստանի տարածքը հատեցին 38 ժամում: Բեռնափոխադրողները և բեռնաառաքիչները հետաքրքրված են ծրագրով և առաջարկում են ծառայություններ նշված երթուղով:
2008-2017թթ. ընթացքում «Հարավկովկասյան երկաթուղի» ՓԲ ընկերությունը 100.5 տոկոսով կատարել է ներդրումային ծրագրով նախատեսված պարտավորությունները: Ներդրվել է 110.068 մլրդ դրամ, այդ թվում՝ ենթակառուցվածքներում՝ 83.072 մլրդ, շարժակազմում՝ 26.996 մլրդ դրամ: Այս ոլորտում առանձնակի կարևորություն ունի «Հարավկովկասյան երկաթուղի» ՓԲ ընկերության կողմից ստեղծված Երևանի լոկոմոտիվային դեպոյում էլեկտրագնացքների վերանորոգման անհրաժեշտ պայմանները: Սկսվել է ուղևորատար շարժակազմի արդիականացումը: 2017թ. Հայաստանի Հանրապետություն ներկրվեց ՌԴ արտադրության Է Պ2Դ մակնիշի նոր էլեկտրագնացք, որն անցավ համապատասխան թեստավորման և փորձարկման փուլերը: 2018թ. մարտից մեկնարկել է կանոնավոր շահագործումը: Բանակցություններ են տարվում նմանատիպ երկրորդ էլեկտրագնացքը ձեռք բերելու և շարժակազմը թարմացնելու ուղղությամբ:
